Čuvanje i racionalno iskorišćavanje vodnih resursa jedan je od prioritetnih zadataka cjelokupne ljudske zajednice, poručili su iz Instituta za javno zdravlje (IJZ), povodom 22. marta – Svjetskog dana voda.
Iz IJZ su istakli da zdravstveno ispravna voda za piće, dostupna u dovoljnim količinama, spada u 12 osnovnih pokazatelja zdravstvenog stanja stanovništva.
Iz te zdravstvene ustanove kazali su da se Svjetski dan voda obilježava sa ciljem podizanja svijesti o dvije milijarde ljudi koji trenutno žive bez pristupa bezbjednoj vodi za piće.
„Jedan od prioritetnih zadataka cjelokupne ljudske zajednice je čuvanje i racionalno iskorišćavanje vodnih resursa“, navodi se u saopštenju.
Iz IJZ su rekli da je tema ovogodišnjeg Svjetskog dana voda „Sačuvajmo naše lednike“, navodeći da su lednici izvor života jer obezbjeđuju slatku vodu za ljude, životinje i biljke.
Kako su pojasnili, Generalna skupština Ujedinjenih Nacija u decembru 2022. godine usvojila je rezoluciju kojom je 2025. godina proglašena kao Međunarodna godina očuvanja lednika.
„Međunarodna godina očuvanja lednika, Svjetski dan lednika i ovogodišnja tema Svjetskog dana voda „Očuvanje lednika“ imaju za cilj da se istakne velika važnost lednika, odnosno podizanje globalne svijesti o klimatskom sistemu i hidrološkom ciklusu, kao i o ekonomskim, društvenim i ekološkim uticajima promjena u Zemljinoj kriosferi zbog globalnog zagrijavanja“, kazali su iz IJZ.
Iz te zdravstvene ustanove su podsjetili da u svijetu postoji više od 275 hiljada lednika koji pokrivaju površinu od oko 700 hiljada kilometara kvadratnih.
Oni su naglasili da su lednici važni rezervoari vode koji čuvaju oko 170 hiljada kubnih kilometara leda, što čini oko 70 odsto slatke vode na planeti.
„Kako temperature rastu lednici se brže tope, i dolazi do njihovog povlačenja. Topljenje lednika utiče na nivo globalnog rasta mora koji je danas za oko 20 centimetara viši nego 1900. godine“, upozorili su iz IJZ.
Kako su dodali, kako se smanjuju lednici i snježne padavine, smanjuje se i dostupnost vode.
„Ubrzano topljenje lednika izaziva nepredvidivost kretanja vode izazivajući poplave, suše, klizišta i porast nivoa mora, a te pojave mogu dovesti do uništenja mnogih ekosistema“, kaže se u saopštenju.
Iz IJZ su ukazali i na upozorenje UN da se lednici sada tope brže nego ikada ranije i da je neophodno smanjiti emisiju gasova staklene bašte da bi se usporilo glacijalno povlačenje.
Iz IJZ su podsjetili da su najveći lednici u Crnoj Gori postojali na Komovima, Durmitoru, Prokletijama, Magliću, Volujku i drugim visokim planinama i da danas postoje ostaci glacijacije poput planinskih usjeka, ledničkih jezera i ledenih pećina, posebno na Durmitoru.
„Kampanja Svjetskog dana voda podstiče ljude da preduzmu akciju u sopstvenim životima kako bi promijenili način na koji koriste, troše i upravljaju vodom čime će doprinijeti smanjenju negativnih uticaja“, poručili su iz IJZ.
RTCG
