Britansko državno zdravstvo obilježava 75 godina postojanja. Nekada globalno prestižna institucija, rođena na ruševinama nacističkog bombardovanja, danas se bori za opstanak. Britansko državno zdravstvo dragulj je u kruni prve laburističke vlade poslije Drugog svjetskog rata. Decenijama je bilo uzor sličnim zdravstvima širom svijeta. No, poslije pandemije, zbog ekonomske krize, inflacije i sve većih troškova života, vremena su se dramatično promijenila.
Državno zdravstvo je institucija, kojoj Britanci i dalje najviše vjeruju. Zato ne čudi što mu je kanterberijski nadbiskup Džastin Velbi posvetio službu zahvalnosti.
Prestolonaslednički par pripremio je slavljeničku čajanku. Počasni gost bila je Naj Tomas, prva beba NHS-a. Tvrdi da državno zdravstvo svi “doživljavaju zdravo za gotovo, dok ono puca po šavovima”.
Zvanična istraga propusta vlasti tokom pandemije počela je 13. juna. Na godišnjicu smrti prve žrtve kovida 19 u Britaniji, advokat porodica preminulih od kovida Amer Anvar podsjetio je da je tokom pandemije preminulo preko četvrt miliona ljudi.
-Naše vođe optužene su da su rukovodile vrteškom haosa. Oni, koji su izgubili najvoljenije, neće više da budu sami u svom jadu i ova istraga treba da rasvijetli istinu – naglasio je Anvar.
Predsjedavajuća istragom Heder Halet uvjerava rođake žrtava da će, kada budu vidjeli rezultat njenog rada, “shvatiti da je njihov gubitak priznat i poštovan”.
Prilikom saslušanja tokom istrage britanski premijer od 2010. do 2016. godine Dejvid Kameron priznao je da je njegova vlada “mnogo više vremena utrošila na opasnost od pandemije gripa, nego na mogućnost drugih vrsta respiratorne pandemije, kao što je bio kovid”.
Britanski ministar zdravlja od 2018. do 2021. godine Mat Henkok potvrdio je istražiteljima da je “ta pogrešna doktrina iznjedrila mnoge probleme, koji su otežali odgovor na pandemiju”.
-Duboko žalim zbog posljedica – rekao je Henkok, koji se u međuvremenu iz vlade preselio u zvijezde televizijskih rialiti programa.
Istraga je dobila na uvid i sve tekst poruke bivšeg premijera Borisa Džonsona.
Britanski medicinski radnici sagorjeli su u pandemiji. Preumorni i razočarani, traže bolje uslove rada i veće plate. Štrajkovi su brojni, pregovori sa vladom zbog antiinflatorne politike teški i spori. Građani se pitaju šta bi danas rekao osnivač državnog zdravstva, legenda velških laburista Naj Bevan.
-Naj Bevan je riješio tu kvadraturu kruga tako što je džepove ljekara napunio zlatom. Štedro je plaćao najbolje ljekare – objašnjava profesorka istorije medicine Univerziteta u Voriku Roberta Bivins.
Milijarder Riši Sunak tvrdi da ima plan.
-Plan počiva na tri principa – obuči, zadrži i reformiši. Udvostručićemo broj ljekara na obuci do 2031. godine. Fokusiraćemo se na specijalizacije, kojima manjkaju ljekari. Obučavaćemo preko dvadeset četiri hiljade medicinskih sestara i babica godišnje više nego do sada. Udvostručićemo obuku ljekara opšte prakse. Vremenom ćemo tako smanjiti potrošnju na honorarne medicinske radnike za deset milijardi funti. Neće nam biti potrebna ni radna snaga iz inostranstva – tvrdi britanski premijer Sunak.
Premijer međutim nije mogao da se sjeti kada je posljednji put koristio državno zdravstvo.
Građani smatraju da će plan Vlade pasti u vodu istog sekunda kada se laburisti na izborima sljedeće godine budu vratili na vlast. Ironično, njihov zadatak biće da spasu sopstveno čedo od postepene privatizacije.
Sedamdeset pet godina od nastanka NHS-a, Britanci se pitaju da li će doživjeti stotu.
RTS
Add comment