Medicinski fakultet Univerziteta Crne Gore jedini je fakultet, među srodnim fakultetima u balkanskim zemljama sa slovenskim jezicima, koji nudi obrazovanje iz genetike čovjeka kroz dva obavezna predmeta na nivou studija medicine, i to bazično obrazovanje iz humane genetike na prvoj godini i kliničko obrazovanje iz medicinske genetike na petoj godini studija. To je pokazalo međunarodno istraživanje koje je realizovano u okviru 22 medicinska fakulteta, u šest balkanskih zemalja: Bosni i Hercegovini, Sloveniji, Hrvatskoj, Republici Sjevernoj Makedoniji, Srbiji i Sloveniji.
Istraživanje je objavljeno u međunarodnom časopisu Frontiers in Genetics, a pored prof. dr Olivere Miljanović, sa Medicinskog fakulteta Univerziteta Crne Gore, potpisuju i profesori doktori Nina Pereza, Rifet Terzić, Dijana Plaseska-Karanfilska, Ivana Novaković, Željka Poslon, Saša Ostojić i Borut Peterlin.
– Medicinska genetika je jedna od najsloženijih i najsveobuhvatnijih multidisciplinarnih medicinskih specijalnosti koja pokriva sve faze života čovjeka i sve organske sisteme, sa posebnim osvrtom na etičke, pravne i društvene implikacije koje nam donosi fascinantni tehnološki napredak u analizi humanog genoma. Zemlje Zapadne Evrope odavno prepoznaju značaj podizanja nivoa genetičke pismenosti studenata medicine, kao budućih predstavnika zdravstvenog sistema koji će biti uključeni u brigu o pacijentima sa genetskim poremećajima – objasnila je prof. Miljanović, sa Medicinskog fakulteta u Podgorici.
U zemljama Zapadnog Balkana, navodi se u ovoj studiji, napredak medicinske genetike nije uvijek bio praćen adekvatnim nivoom primjena u kliničkoj praksi niti podizanjem genetske pismenosti među studentima medicine. Nadalje, većina zemalja još uvijek nije uvela medicinsku ili laboratorijsku genetiku kao medicinsku specijalnost, kao ni obavezne predmete iz bazične i kliničke/medicinske genetike u integrisanom sistemu dodiplomskog i postdiplomskog medicinskog obrazovanja. U svim ovim zemljama, pretežno se nudi ili jedan (osnovni – humana genetika) ili drugi (klinička genetika) predmet izučavanja. Jedino su na Medicinskom fakultetu u Podgorici zastupljena oba predmeta i ovaj se model u zaključku istraživanja navodi kao najbolji primjer za integrativni pristup sveobuhvatnom obrazovanju budučih doktora medicine iz oblasti genetike, koji nudi osnovno obrazovanje iz humane genetike na prvoj godini i kliničko obrazovanje iz medicinske genetike na petoj godini studija, sopštili su sa Medicinskog fakulteta.
Medicinska genetika je i osnovna nauka i klinička specijalnost, stoga je obrazovanje studenata medicine iz oblasti genetike čovjeka ključni preduslov za odgovarajući pristup i tretman pacijenata sa genetskim poremećajima u 21. vijeku. Imajući u vidu da se saznanja o humanom genomu prostiru u gotovo sve kliničke oblasti medicine, na Medicinskom fakultetu UCG je prilikom akreditacije 2016-2017. godine, uveden novi predmet kliničke genetike na petoj godini, pored prethodno postojećeg bazičnog predmeta humana genetika na prvoj godini.
Rezultati ove studije naglasili su potrebu za budućom saradnjom u postizanju konsenzusa o obrazovanju medicinske genetike u balkanskim zemljama sa slovenskim jezicima.
Ovo je prvo istraživanje o aktuelnom statusu edukacije iz bazične i kliničke genetike na integrisanim studijama medicine u šest balkanskih zemalja sa slovenskim jezicima. Realizovano je sredinom 2021. godine, a objavljeno početkom 2022. godine. Rezultiralo je zaključkom da su dalja istraživanja na ovu temu opravdana zbog analize uspješnosti osnovnih studijskih programa, kao i uvođenja kliničkih programa iz medicinske genetike u više godine studija širom zemalja Zapadnog Balkana, stoji u saopšenju Medicinskog fakulteta.
