U toku vrelih dana sa povećanim UV zračenjem posebno je potrebno obratiti pažnju na način čuvanja lijekova i na rizik od razvoja fotosenzitivnih reakcija. Iz tog razloga je potrebno potražiti savjet farmaceuta kada se radi o primjeni terapije u uslovima toplotnog talasa.
Toplotni talas se definiše kao „meteorološka pojava koju karakterišu povišene temperature atmosferskog vazduha sa vrednostima iznad 32 stepena Celzijusa u trajanju od tri i više uzastopnih dana, a što je često propraćeno i povećanjem procenta relativne vlažnosti vazduha i smanjenjem brzine strujanja vazduha, koji dodatno opterećuju sistem termoregulacije organizma.
Ovi dani su takođe praćeni i povećanim UV zračenjem. Usljed klimatskih promjena suočavamo se sa sve češćim i dužim toplotnim talasima.
U situacijama u kojima moraju da se koriste lijekovi za koje je poznato da imaju potencijal za nastanak reakcija fotosenzitivnosti, potrebno posvetiti maksimalnu pažnju mjerama zaštite od UV zračenja, dodala je Žunić.
U okviru svojih djelatnost u oblasti javnog zdravlja u Srbiji, Institut za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut”, zajedno sa loklanim institutima i zavodima za javno zdravlje daju preporuke koje se tiču klime i zdravlja i one se mogu naći na njihovim sajtovima.
Te preporuke su opštog tipa i odnose se na savjete i preventive mjere zdravstvenih problema uzrokovanih izlaganjem visokim temperaturama. U grupi posebno osjetljivih za razvoj ovih zdravstvenih problema navode se i osobe koje koriste određene lijekove. Ali, koji su to lijekovi?
– Prije svega to su svi lijekovi koji utiču na fiziološke mehanizme odbrane od prekomjerne toplote. Najveći potencijal da utiču na povećanje rizika od problema usljed prekomerne vrućine imaju lijekovi koji utiču na termoregulaciju (antipsihotici, antiholinergici). U toj grupi su i oni lijekovi koji utiču na znojenje (triciklični antidepresivi, tipični i atipični antipsihotici i antiholinergici smanjuju znojenje i time otežavaju hlađenje tijela, dok inhibitori preuzimanja serotonina i noradrenalina povećavaju znojenje) – objašnjava Žunić
Takođe, na spisku se nalaze i lijekovi koji mogu smanjiti osjećaj žeđi (diuretici, ACE inhibitori, blokatori angiotenzinskih receptora).
– Prilikom izdavanja ovih lijekova potrebno je skrenuti pažanju na opšte mjere zaštite od toplote, izbjegavanje izlaska u vremenskom periodu najviših temperatura, adekvatna hidratacija, odgovarajuća odjeća, dok je za eventualnu promjene u doziranju i izboru lijeka zadužen ljekar. Samoinicijativnu promjenu doznog režima u uslovima toplotnog talasa, bez dogovora sa ljekarom, treba obeshrabriti – ističe Žunić.
Farmaceutska komora Srbije
