SAOPŠTENJE ZA JAVNOST INSTITUTA ZA JAVNO ZDRAVLJE CRNE GORE
(26.02.2024.)
Pozivamo roditelje da dovode djecu na vakcinaciju u skladu sa kalendarom imunizacije i da bez medicinskih kontraindikacija utvrđenih, i u pisanoj formi navedenih, od strane ljekara ne odlažu vakcinaciju. Pravovremena vakcinacija je veoma važna i odlaganje vakcinacije bez utvrđenog i medicinski opravdanog razloga može biti veoma opasno jer se time produžava period kada su djeca osjetljiva na infekcije određenim uzročnicima i može dovesti do ozbiljnih posljedica. Protiv pertusisa (velikog kašlja) se vakcinacija u ovakvoj epidemiološkoj situaciji sprovodi na način da se prve tri doze vakcine prime u uzrastu sa dva (prva doza), sa tri (druga doza) i sa četiri mjeseca (treća doza), kao i da se djeca redovno revakcinišu, prvi put tokom druge godine života i drugi put tokom sistematskih pregleda pred polazak u školu.
S obzirom na trenutku epidemiološku situaciju u regionu, snažno ističemo krucijalni značaj pravovremene vakcinacije protiv morbila – prva doza MMR vakcine odmah nakon prvog rođendana, ili čim prije kod onih koji kasne sa prvom dozom, kao i primanje druge doze MMR vakcine kod sve djece koja je još uvijek nisu primila, a pohađaju školu ili će u školu krenuti od 01. septembra ove godine.
Vakcinacija se kontinuirano sprovodi u redovnim terminima radnim danima kod izabranih ljekara za djecu. Povremeno će biti organizovana vakcinacija u dodatnim terminima za sve koji kasne sa vakcinacijom ili nemaju izabranog doktora.
Pertusis je oboljenje kod kojeg se naročito teški simptomi mogu javiti kod novorođenčadi i nepotpuno imunizovane odojčadi (djece uzrasta ispod jedne godine, a naročito ispod šest mjeseci), kod kojih je ova bolest nerijetko životno ugrožavajuća. Adolescenti, odrasli i imunizovana djeca najčešće imaju blaže ili atipične simptome velikog kašlja, iako se izraženo oboljenje može javiti u svim uzrasnim grupama posebno kod onih kod kojih je od završene primovakcinacije/revakcinacije prošlo duže od četiri godine.
Institut za javno zdravlje Crne Gore je, od početka novembra 2023. godine zaključno sa 25.02.2024.g, registrovao 681* slučaj obolijevanja od pertusisa. Kod 594 osobe je bolest potvrđena laboratorijskim putem (PCR ili serološkim analizama), dok je kod 87 osoba obolijevanje prijavljeno na osnovu razvoja karakterističnih simptoma bolesti nakon bliskog kontakta sa oboljelim.
Među registrovanim slučajevima (681), najveći udio oboljelih je u uzrasnoj grupi 11-15 godina (257), potom u uzrasnoj grupi 26-64 godine (107), 16-20 godina (99), 6-10 godina (95), 1-5 godina (76), preko 65 godina (19), ispod 1 godine (15) i u uzrasnoj grupi 21-25 godina (13).
Najveći broj slučajeva je otkriven u Podgorici (511) i Danilovgradu (34), potom u Beranama (29), Baru (21), Nikšiću (16), Budvi (11), Cetinju (11), Kotoru (10), Bijelom Polju (9), Tivtu (8), Herceg Novom (7), Zeti (5), Mojkovcu (3), Andrijevici (2), Ulcinju (2), Petnjici (1) i Pljevljima (1). Do 25.02.2024. su od strane nadležnih epidemioloških službi epidemije pertusisa prijavljene u Podgorici, Danilovgradu, Beranama, Baru, Nikšiću, Tivtu i Budvi.
Od registrovanih slučajeva (681), kod 638 (odnosno preko 90%) je od posljednje doze vakcine (treće doze vakcine ili prve revakcinacije) sa komponentom protiv pertusisa do obolijevanja prošlo pet ili više godina, ili osobe nisu bile imunizovane, ili ne postoji dokaz o imunizaciji (uglavnom kod osoba starijih od 25 godina). Nakon pet ili više godina od završene primoimunizacije ili revakcinacije ne može se očekivati postojanje imuniteta zbog karakteristika acelularne vaccine.
Prema informacijama dostupnim IJZCG od početka decembra u Crnoj Gori su zbog pertusisa ukupno bilo je hospitalizovano 38* osoba od kojih su trenutno dva pacijenta na bolničkom liječenju.
Posebno apelujemo na osjetljive grupe, odnosno na članove njihovih porodica, i generalno osobe koje dolaze u kontakt sa njima, da budu veoma pažljivi i da primjenjuju opšte mjere prevencije (nošenje maske, izbjegavanje kontakta kada osoba ima simptome infekcije, odlazak kod ljekara radi testiranja i uključivanja adekvatne antibiotske terapije) u cilju smanjenja rizika obolijevanja od velikog kašlja i daljeg prenošenja bolesti.
Podsjećamo da je prema Stručno-metodološkom uputstvu obezbjeđeno PCR testiranje za djecu ispod pet godina, trudnice, bolnički liječene pacijente, dok je za ostale obezbijeđenja dijagnostika analizom specifičnih IgG antitoksin antitjela na Bordetellu pertusis iz krvi.
Podaci o obolijevanju i kretanju obolijevanja od pertusisa mogu se svakodnevno pratiti na interaktivnom dashboardu na sajtu Instituta za javno zdravlje Crne Gore:
https://www.ijzcg.me/me/pertussis
*Napomena: Sistem prijavljivanja zaraznih bolesti je dinamičan i prikazani podaci odražavaju broj prijava u trenutku izrade izvještaja, kao i geografsku distribuciju oboljelih na osnovu dostupnih podataka u tom trenutku. Podaci o broju oboljelih se ažuriraju sedmično, kada se izvrše i potrebne korekcije na osnovu informacija koje se dobiju tokom epidemiološkog ispitivanja.
PR služba
