Očuvanje i unaprjeđenje mentalnog zdravlja je važan preduslov za razvoj i produktivnost pojedinca i društva. U Crnoj Gori, mentalno zdravlje je i dalje tabu tema naročito kad su u pitanju osobe koje žive sa hroničnim mentalnim izazovima dok su mentalni izazovi i oboljenja visoko stigmatizovana, saopšteno je iz CAZAS-a povodom Svjetskog dana mentalnog zdravlja.
Oni su tim povodom pozvali na snažniji i proaktivniji fokus donosioca odluka na ovu oblast, na unaprjeđenje i širenje servisa podrške u sistemu i u zajednici, na hitno donošenje nove Strategije za mentalno zdravlje kao i na opredjeljenje budžeta i kapaciteta unutar sistema za ovu oblast koji može odgovoriti na potrebe.
“Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije svaka četvrta osoba će se jednom tokom života suočiti sa izazovima iz oblasti mentalnog zdravlja dok u zemljama u razvoju oko 80% bolesti i stanja i oblasti mentalnog zdravlja nikada ne bude tretirano”, navodi se u saopštenju.
Kako su podsjetili, građani i građanke, usljed neinformisanosti i straha od osude odlažu posjetu psihijatru i psihologu dok je često upravo stigma i prepreka u istrajnosti u tretiranju poremećaja iz oblasti mentalnog zdravlja i dobijanju podrške zajednice.
„Neophodno je da konačno razbijemo stigmu i predrasude ka mentalnim bolestima i da krenemo da pružamo istinsku podršku i razumijevanje. Ono je potrebno svima, na svakom koraku i sistem mora da nadje način da na te potrebe odgovori. Ogromna sredstva se izdvajaju za tretman djece i mladih u oblasti mentalnog zdravlja u inostranstvu dok se zbog stigme određeni broj pacijenata liječi u privatnoj praksi o svom trošku. Moramo slati poruku da je mentalno zdravlje podjednako važno kao fizičko i to se mora preslikati kroz zdravstveni sistem, javne politike, servise koji su dostupni i na kraju državni budžet“, poručila je programska direktorica NVO CAZAS, Sanja Šišović.
Ovogodišnja globalna kampanja, kako su kazali, ističe vitalnu vezu između mentalnog zdravlja i posla i obilježava se pod sloganom „Mentalno zdravlje u radnom okruženju“.
“Ključni fokus kampanje je usmjeren na ulogu koju rad, radno okruženje i obavljanje posla ima u očuvanju ili narušavanju mentalnog zdravlja. Bezbjedno, zdravo radno okruženje može djelovati kao zaštitni faktor za mentalno zdravlje dok nezdravi uslovi, uključujući stigmu, diskriminaciju i izloženost rizicima kao što su uznemiravanje i drugi loši uslovi rada, mogu predstavljati značajne rizike i izazove koji utiču na mentalno zdravlje, ukupan kvalitet života i posledično na učešće ili produktivnost na poslu”, poručuje Šišović.
Imajući u vidu da je, kako kaže, 60 odsto globalne populacije radno aktivno, potrebna je hitna akcija kako bi se osiguralo da radno okruženje bude bezbjedno i sigurno u kontekstu mentalnog zdravlja i blagostanja.
„Kada govorimo o radnom okruženju i zaštiti na radu naši zakoni i uopšte radna kultura prepoznaje fizičku bezbjednost i sigurnost na radu ali izostaje fokus, formalni i sustinski, na uspostavljanje sistema psihološke bezbjednosti na radnom mjestu. Podaci sa terena ukazuju da imamo veliki broj zaposlenih koji su na bolovanju usljed izazova iz oblasti mentalnog zdravlja i to nam je dovoljan alarm da postavimo pitanje da li prosječan građanin ili građanka u Crnoj Gori radi na psihološki bezbjednom radnom mjestu“, istakla je programska direktorica NVO CAZAS.
Dan mentalnog zdravlja, navodi se u saopštenju, CAZAS će obilježiti kroz informativno-edukativni događaj na otvorenom „Mentalne priče u zajednici“ koji će omogućiti građanima i građankama da sa stručnjacima iz oblasti relevantnih mentalnom zdravlju, razgovaraju o načinima brige i unapređenja mentalnog zdravlja, kao i o dostupnim servisima podrške u zajednici.
“Aktivnost se realizuje u Podgorici na Trgu nezavisnosti sa početkom u 12h u sklopu II Festivala mentalnog zdravlja. Ovim će ujedno početi i tradicionalna oktobarska kampanja CAZAS-a posvećena mentalnom zdravlju”, zaključuje se u saopštenju.
CdM