Terapija hladnoćom, ili “ledena terapija”, postala je globalno popularan trend u zdravlju poslednjih godina, ali nova analiza sugeriše da možda nije toliko efikasna koliko se misli – iako ima i onih koji se ne slažu s tim zaključkom.
Medicinski istraživači sa Univerziteta Vorvik u Velikoj Britaniji sproveli su analizu kroz devet različitih studija o Vim Hof metodi (WHM), metodu “za zdravlje i blagostanje” koja kombinuje terapiju hladnoćom, vježbe disanja i meditaciju.
Iako je metoda zaista pokazala smanjenje upale, istraživači su zaključili da je “kvalitet ovih studija veoma nizak” i da “rezultati moraju da budu prihvaćeni sa oprezom”, prenosi Fox News.
Takođe su primjetili da su studije, čiji su rezultati su objavljeni u časopisu Plos One, rađene na malom broju ispitanika, pa se ne mogu primjeniti na opštu populaciju.
Šta je Vim Hof metoda?
Vim Hof metoda se zasniva na filozofiji i praksama holandskog sportiste Vima Hofa. Metoda ima tri stuba: uranjanje u hladnu vodu, vježbe disanja i mentalne vežbe.
Prethodna istraživanja su pokazala da metoda može da ima brojne mentalne i fizičke benefite za zdravlje.
S nadimakom “Ledena mušica”, sam Hof je ranije rekao za Fox News Digital da je glavna korist njegove metode smanjenje upale – koja je glavni uzrok većine bolesti i autoimunih oboljenja.
“Donosim svoje znanje iz prirode, kroz nauku, do globalne zdravstvene nege, pokazujući da putem nauke – bez spekulacija – možemo mnogo više da postignemo unutar naše fiziologije”, rekao je on.
Pored smanjenja upale, Hof takođe pripisuje “ledenoj terapiji” unaprijeđenje svog mentalnog zdravlja tokom teškog perioda u životu.
Sa uranjanjem u hladnu vodu, “otvarate se miru iznutra – što započinje proces ozdravljenja”, rekao je on.
“Takođe sam počeo da kontrolišem svoje emocije”, dodao je.
Rezultati su ipak sporni
“Ključne stvari koje smo saznali iz pregleda ukazuju na obećavajuću upotrebu WHM u kategoriji odgovora na upalu”, rekao je Omar Almahajni, vodeći istraživač studije sa Warwick Medical School, za Fox News Digital.
“Međutim, važno je napomenuti da su sve uključene studije pokazale visok rizik od pristrasnosti zbog nedostatka prethodno objavljenog protokola, malog uzorka i složenosti prethodnih saznanja učesnika i procjenjivača ishoda intervencije”.
“Iako su primjeceni neki pozitivni efekti, poput smanjenja upale, ukupne koristi ostaju neizvesne”.
Istraživači su otkrili mnogo ograničenja pregledanih studija, dodao je Almahajni.
Psihološki rezultati bili su takođe teško mjerljivi, primjetio je istraživač, jer se oslanjaju na subjektivne odgovore na upitnik.
“S obzirom na to da učesnici nisu bili u kontrolisanim uslovima, sa ograničenjem pristupa informacijama, vrlo je teško osigurati da su odgovori iskreni i validni s obzirom na njihovo iskustvo”, rekao je Almahajni.
Eksperti o terapiji
Mark Palčak, izvršni direktor kompanije Silient, koja se bavi proizvodnjom rashlađene vode sa sjedištem u Južnoj Karolini, nije bio uključen u istraživanje, ali je primjetio da rezultati pokazuju jasna svojstva protiv upale poslije terapije hladnoćom.
“Jednostavna činjenica da bolesti povezane s upalom ubijaju 3/5 ljudi širom svijeta, zajedno sa rezultatima ove studije, ukazuju da disciplina terapije hladnoćom funkcioniše”, rekao je Palčak.
“Ledena terapija” takođe može biti korisna za sportiste jer pomaže smanjenju upale u zglobovima i hrskavici i olakšava oporavak nakon treninga.
“Jedna od glavnih koristi koje naši klijenti doživljavaju od ove terapije, a koje nije spomenuta u studiji, je vezana za sposobnost obavljanja teških zadataka tokom dana”, dodao je Palčak.
“Kada se rano ujutro prisilite na uranjanje u ledenu vodu, sve ostalo što radite tokom dana postaje znatno lakše. Raditi teške stvari dovodi do velikih stvari”.
Aleksandar Jovanović, fizioterapeut Košarkaškog saveza Srbije i osnivač Pranic Healing Serbia za Euronews Srbija kaže da, iako ova metoda na prvi pogled izgleda vrlo privlačno, njeni benifiti na organizam nijesu medicinski potvrđeni i upozorava da treba biti veoma oprezan.
“Generalno, hladnoća dobro utiče na organizam. Nekada su ljudi obavezno spavali u hladnim sobama, sa otvorenim prozorima i tokom zime, a ujutru se umivali isključivo hladnom vodom, na primjer sa pumpe u dvorištu. To je, posebno u našim krajevima i seoskim sredinama, bio običaj. I činjenica je da su ljudi tada bili zdraviji”, podsjeća Jovanović, ali dodaje:
“S druge strane vrlo je neodogovorno da se neko ko nije u dobroj fizičkoj kondiciji, ko ne trenira redovno, ili čitav dan provodi sjedeći za računarom, uroni u ledenu vodu bez ikakve pripreme. Poptuno je jasno koliko to može da bude opasno”, kaže on.
Doktor Piter Majkl, direktor regenerativne ortopedije i kičme pri Miami Wellnessu, centru za olakšanje bola u Majamiju na Floridi, ranije je govorio za Fox News Digital o prednostima ledenih kupki.
“Važno je da pojedinci budu oprezni i informisani o trenutnom stanju istraživanja Vim Hof metode”, rekao je on.
“Led je efikasan pri smanjenju upale tako što suzbija krvne sudove i smanjuje protok krvi ka zahvaćenim područjima”, primjetio je Majkl, koji nije bio uključen u novu britansku studiju.
“Hladnoća može da ubrza oporavak mišića tako što umanjuje bolove i umor nakon vježbanja”, rekao je on.
Ledene kupke takođe mogu da pomognu povećanju proizvodnje bijelih krvnih zrnaca, koja su odgovorna za borbu protiv infekcija i bolesti, dodao je doktor.
Neki stručnjaci takođe vjeruju da ledene kupke mogu da imaju umirujući efekat na tijelo, smanjujući nivo stresa i anksioznosti i pokrećući oslobađanje endorfina u mozgu.
Potrebna su dalja istraživanja
Na osnovu nalaza pregleda, glavni istraživač Almahajni je pozvao na prikupljanje više dokaza o Vim Hof metodi – uključujući veći broj učesnika – prije nego što se preporuči javnosti.
“Važno je da pojedinci budu oprezni i informisani o trenutnom stanju istraživanja WHM”, rekao je on.
“Iako postoje obećavajuće naznake njegovih koristi, potrebno je više dokaza prije donošenja konačnih preporuka”.
Ledene kupke i druge forme terapije hladnoćom nijesu za svakoga i ne smatraju se univerzalnim lijekom za medicinska stanja, slažu se stručnjaci, kao i sagovornik Euronewsa.
“Neodgovorno je i opasno preduzimati bilo kakve drastične korake, kao što nesumnjivo jeste uranjanje u ledenu vodu, bez konuslatacija sa ljekarom. Jednostavno, ovakve metode zahtijevaju ozbiljnije i duže istraživanje prije nego što eventualno budu korišćene. Moguće je da “ledena kupka” za pojedine ljude ima pozitivno terapeutsko dejstvo, ali to i dalje nije dokazano i osobe koje razmišljaju o ovom metodu trebalo bi da se obavezno posavjetuju sa ljekarom prije nego što se upuste u to” zaključuje Aleksandar Jovanović.
Fox News