SAOPŠTENJE ZA JAVNOST INSTITUTA ZA JAVNO ZDRAVLJE CRNE GORE –
Obavještavamo stanovništvo Crne Gore da se od početka januara 2024. godine bilježi značajan porast broja laboratorijski potvrđenih slučajeva infekcije virusom gripa, kao i povećan broj osoba koje se javljaju izabranim ljekarima sa simptomima bolesti sličnim gripu. Uzlazni trend obolijevanja se bilježi naročito tokom posljednje dvije sedmice.
U poređenju sa posljednjih 5 godina, virus gripa (sezona 2023/24) karakteriše višestruko veći intenzitet aktivnosti. S obzirom na to da je aktivnost virusa SARS-CoV-2 (uzročnika COVID-19) značajno oslabila, očekivano je bilo da će doći do pojačane aktivnosti drugih patogena koji su izazivači ostalih akutnih zaraznih respiratornih bolesti (među kojima su grip, veliki kašalj, infekcija respiratornim sincicijalnim virusom…).
Najveći broj oboljelih od bolesti sličnih gripu je među djecom predškolskog i školskog uzrasta (zbog intenzivnih socijalnih interakcija koje se dešavaju u obrazovnim ustanovama).
Od 7.12. 2023.g, zaključno sa 16.02.2024.g. laboratorija Centra za medicinsku mikrobiologiju Instituta za javno zdravlje Crne Gore (IJZCG), registrovala je 773 laboratorijski potvrđena slučaja gripa (od ukupno 1 796 testiranih), a stopa obolijevanja od bolesti sličnih gripu je tokom 6. sedmice 2024. godine (dakle, u periodu od 5.02. do 11.02.2024.g.) iznosila 129,1 na 100 000 stanovnika.
Od početka januara 2024. godine, Institutu je prijavljeno 9 smrtnih ishoda usljed obolijevanja od gripa. Radilo se o licima starosti od 47 do 89 godina, pri čemu je njih sedmoro bilo iznad 65 godina starosti dok je dvoje bilo uzrasta 47, odnosno 54 godine. Svi preminuli su pripadali rizičnim grupama koje su u povećanom riziku od pojave teže forme bolesti, odnosno smrti nakon infekcije virusom gripa. Preminuli nisu bili vakcinisani.
Ovom prilikom (kao i prethodnih sedmica kroz informaciju o aktivnosti gripa koja se redovno objavljivljuje na sajtu IJZCG), s obzirom na to da je epidemija gripa trenutno u uzlaznoj putanji, apelujemo na stanovništvo Crne Gore, naročito na lica koja se nalaze u rizičnim grupama i koja su u povećanom riziku od razvoja komplikacija, da primjenjuju opšte mjere prevencije (nošenje zaštitnih maski za nos i usta – naročito u zatvorenim prostorima i ukoliko osoba ima simptome respiratorne infekcije, redovno provjetravanje prostorija, izbjegavanje bliskih kontakata sa osobama koje imaju simptome respiratorne infekcije, izbjegavanje boravka u zatvorenim prostorima gdje se nalazi veliki broj ljudi kao i izbjegavanje prisustva masovnim skupovima, redovno pranje ruku i izbjegavanje dodirivanja očiju, nosa i usta prljavim rukama), za sprečavanje širenja zaraznih respiratornih bolesti.
Najdjelotvornija mjera prevencije teških formi bolesti i umiranja, usljed obolijevanja od gripa je vakcinacija rizičnih grupa. Podsjećamo da u rizične grupe spadaju sva lica starija od 65 godina života, lica starija od šest mjeseci života koja imaju bilo koji vid hroničnog oboljenja ili stanja, lica smještena u kolektivnom smještaju (naročito u domovima za smještaj starih lica), zdravstveni radnici (naročito zaposleni u odjeljenjima intenzivne i neonatalne njege) i trudnice. Vakcine su dostupne u svim domovima zdravlja u Crnoj Gori od oktobra 2023. godine. Do sada je vakcinisano 15 755 lica. Sva lica kojima je vakcinacija prioritetno preporučena treba da se jave svom ljekaru kako bi se što prije vakcinisala. Napominjemo da vakcina umanjuje rizik od smrtnih ishoda, hospitalizacija i težih formi bolesti. Pored vakcinacije za lica koja se nalaze u rizičnim grupama, jako je važna i primjena adekvatnih antivirusnih ljekova iz grupe inhibitora neuraminidaze (oseltamivir, koji je u Crnoj Gori dostupan pod nazivom Tamiflu®), koji se primjenjuju prema uputstvima ljekara.