Dvije genetske varijacije su povezane sa povećanim rizikom od gojaznosti kod odraslih, pokazala je nova studija za koju istraživači vjeruju da je možda otkrila novi način na koji mozak igra ulogu u gojaznosti.
Istraživači su otkrili varijante u genu BSN koje povećavaju rizik od gojaznosti čak šest puta, dok varijante u genu APBA1 takođe povećavaju rizik od gojaznosti po „samo nominalno značajnoj“ stopi, prema studiji objavljenoj u časopisu Nature Genetics.
Ove varijante gena BSN su rijetke i utiču samo na jednog među 6.500 odraslih.
Istraživači su takođe otkrili da su ove rijetke varijante u genu BSN bile povezane sa povećanim rizikom od razvoja dijabetesa tipa 2 i bolesti nealkoholnog masnog tkiva jetre.
Ove varijante nisu bile povezane sa gojaznošću u djetinjstvu, što ih čini jednim od prvih gena povezanih sa povećanim rizikom od gojaznosti koji se ne javlja sve do odraslog doba, prema studiji.
Istraživači smatraju da geni BSN i APBA1 utiču na gojaznost jer su odgovorni za prenos signala kroz moždane ćelije i takođe doprinose bolestima koje dovode do degeneracije mozga – poput Alchajmerove bolesti i multiple sistemske atrofije – tako da mogu igrati ulogu u oštećenju tih ćelija dok mozak stari, narušavajući važne veze između ćelija koje kontrolišu apetit.
Istraživači vjeruju da bi ovo mogao biti novootkriveni biološki mehanizam gojaznosti, s obzirom na to da su prethodno proučavane varijante smanjile regulaciju apetita djelujući kroz dio mozga koji je uključen u proces gladi zvani leptin-melanokortinski put – s kojim BSN i APBA1 nisu povezani.
„Ova saznanja nam daju novu percepciju o odnosu između genetike, neurorazvoja i gojaznosti“, rekao je Džajls Jeo (Giles Yeo), autor studije i programski lider u Istraživačkom savjetu za metabolizam Univerziteta Kembridž, u saopštenju.
Od gojaznosti širom sveta pati oko milijardu ljudi, pokazali su podaci nedavnog istraživanja objavljenog u časopisu Lanset. To uključuje 879 miliona odraslih i 159 miliona djece.
Prema podacima Centra za kontrolu i prevenciju bolesti, indeks tjelesne težine između 25 i 29 se smatra prekomjernom težinom, iznad 30 predstavlja gojaznost, a veći od 35 ekstremnu gojaznost. Gojaznost je jedan od vodećih uzroka smrti koje je moguće izbjeći, odmah iza pušenja.
Prekomjerna težina ili gojaznost povećava rizik od smrti od 22% do 91%, prema istraživanju Univerziteta Kolorado. Gojaznost povećava rizik obolijevanja od mnogih ozbiljnih bolesti poput dijabetesa tipa 2, udara, srčanih oboljenja, poremećaja disanja tokom spavanja, nekoliko tipova kancera, oboljenja žučne kese, anksioznosti i depresije.
Iako su uslovi iz okruženja, kao što je konzumacija brze hrane, najveći kontributori dobijanja na težini, genetske varijante takođe igraju ulogu i utiču na 7% svih težih oblika gojaznosti u djetinjstvu, prema Dječijoj bolnici u Filadelfiji.
Česti genetski poremećaji koji dovode do gojaznosti u djetinjstvu uključuju Prader-Vili sindrom (koji izaziva stalnu potrebu za hranom i nerazvijenost organa) i Daunov sindrom.
Forbes CG