Sezona virusa napunila domove zdravlja, velike gužve, a čeka se i zbog manjeg broja ljekara opšte prakse
Hladno zimsko jutro uvuklo se kroz dugačak osvjetljeni hodnik.
Žamor u čekaonici prekida poziv kroz zatvorena vrata.
„Šta mislite, kada može doktorka da me primi?
„Bila sam juče i nisam mogla više da čekam, sjedela sam više od tri sata”, žali se pedesetosmogodišnja Svetlana Ivić iz Pančeva medicinskoj sestri lokalnog doma zdravlja kroz otvor na šalteru.
Čekanje je riječ koja bi najbolje mogla da opiše zdravstvo u Srbiji.
Čeka se na sve.
Od pregleda, zakazivanja operacija, pa do podizanja recepta za redovnu terapiju.
„Muka me hvata kad treba da odem u Dom zdravlja, spremam se kao da idem na put”, kaže Dušica Nikolić, 76-godišnja penzionerka i dugogodišnja srčana bolesnica sa dva baj-pasa.
Njena izabrana ljekarka u Domu zdravlja Zvezdara otišla je u penziju prije dvije godine i još nema zvanične zamjene.
„Ne znam šta je razlog, ali mene to i ne treba da zanima, ja samo želim uslugu koja mi pripada: da imam redovnu mjesečnu kontrolu kod ljekara koji me prati i zna da mi neki lijek prija, a drugi ne”, otresito govori Nikolić poslije još jednog neuspješnog pokušaja da zakaže posjetu doktoru opšte prakse.
Sa njom je čekala i prijateljica i vršnjakinja Branka Mitrović, koja je na listi za operaciju kuka već dvije godine.
„Na kraju neću ni dočekati tu operaciju, izgleda, jer nema ko da mi izda uput za novi pregled ortopeda”, ogorčena je Mitrović.
Specijalizacija za ljekara opšte prakse traje četiri godine, kaže Biljana Stanojkov, dvadesetosmogodišnja doktorka iz Beograda.
„Mladi i dobri ljekari ne žele da budu doktori opšte prakse, jer hoće da napreduju i nemaju nikakavu motivaciju da ostanu na tom nivou”, priča Stanojkov, specijalizantkinja ginekologije.
Što bi se neko mučio, učio i kasnije radio isti posao, kada to može i sa fakultetom, jedino što je specijalisti nešto veća plata, pita se ona.
„Opštu medicinu nijesam izabrala upravo iz tih razloga, ali i zato što bih mogla da radim samo u domu zdravlja ili hitnoj pomoći, a to nisam htela”, kaže Stanojkov.
(Ne)dovoljno ljekara u domovima zdravlja
Na godišnjem nivou, u prosjeku bude odobreno 80 specijalizacija opšte medicine, kažu iz Ministarstva zdravlja Srbije za BBC na srpskom.
Zvanični podaci Ministarstva pokazuju da je prije tri godine podnijeto 27, a odobreno 25 zahtjeva za ovu specijalizaciju.
U domovima zdravlja u Srbiji prošle godine radilo je 3.557 ljekara, navodi se u Zdravstveno-statističkom godišnjaku za 2022. Instituta za javno zdravlje „Batut”.
Od tog broja, 2.008 su ljekari opšte medicine, 244 doktori na specijalizaciji, a 1.305 specijalisti.
Na jednog doktora opšte prakse „ide” 1.509 pacijenata, pokazuju podaci „Batuta”.
Najmanji broj ljekara opšte prakse, manje od 40 doktora na 100.000 stanovnika, ima u južnoj i istočnoj Srbiji.
BBC na srpskom nije dobio odgovor iz Ministarstva zdravlja da li u Srbiji ima dovoljno ljekara opšte prakse.
„Ljekari opšte prakse, koji su završili samo fakultet, u svijetu rijetko i da postoje.
„Najčešće odu na specijalizaciju za opštu medicinu ili porodičnog ljekara”, objašnjava prof. dr Georgios Konstantinidis, predsjednik Upravnog odbora Komore zdravstvenih ustanova Srbije.
U Srbiji nema dovoljno doktora, pa ni ljekara opšte prakse, upozorava on.
„Biti ljekar bez specijalizacije nije neki stručni izazov i većina mladih doktora želi usavršavanje.
„Ne postoji materijalna i stručna satisfakcija da ostanu na tom nivou”, kaže profesor Konstantinidis.
Ljekari sa specijalizacijom imaju bolju platu, ali i veću šansu da odu u inostranstvo, dodaje.
„Srbija izvozi specijaliste i to će prije ili kasnije doći na naplatu”, jasan je Konstantinidis.
Veliki broj ljekara opšte prakse je otišao iz Srbije, upozorava Predrag Đurić, predsjednik Udruženih sindikata Srbije „Sloga” – sindikat zdravstva i socijalne zaštite
„Za specijalizaciju doktora opšte prakse ne vlada veliko interesovanje, prije bi uzeli pedijatriju ili nešto drugo”, kaže Đurić.
BBC / RTCG
