U Budvi je juče prijavljena epitemija morbila (malih boginja), a od 28. marta, zаključnо sа 9. avgustom u Crnoj Gori je rеgistrоvаnо 16 slučаjеvа obolijevanja od mоrbilа, saopšteno je iz Instituta za javno zdravlje IJZ.
IJZ je izdao preporuke šta treba da rade osobe koji su bili u kontaktu sa oboljelim od morbila.
“Tokom trajanja inkubacije – počev od sedmog dana nakon kontakta, pa sve do 21 dan nakon kontakta sa oboljelom osobom, izbjegavajte koliko god možete, sve društvene kontakte. Idealno bi bilo, tokom navedenog perioda, započeti karantin u kućnim uslovima. Tokom perioda kućnog karantina potrebno je pratiti zdravstveno stanje – mjeriti tjelesnu temperaturu i na prvu pojavu simptoma (kijanje, kašalj, groznica, crvenilo očiju, opšta slabost i sl.) telefonom obavjestiti izabranog ljekara”, navode iz IJZ.
Odrasle osobe tokom perioda inkubacije ne bi trebalo da odlaze na posao, posebno ako ih priroda posla stavlja u kontakt sa osobama koje su u najvećem riziku od razvoja komplikacija malih boginja – mala djeca, djeca u kolektivnim smještajima, djeca u vrtićima, djeca u bolnicama, hronično oboljela i stara lica.
“Ako sprovođenje kućnog karantina i socijalno distanciranje nije izvodljivo tokom cijelog perioda inkubacije, od posebnog je značaja da se karantin započne odmah sa pojavom prvih simptoma – kijanje, kašalj, groznica, crvenilo očiju, opšta slabost i sl. Tokom navedenog perioda (sedam – 21 dan nakon kontakta sa oboljelom osobom) osjetljiva djeca koja su bila u kontaktu, ne bi trebalo da pohađaju školu niti vrtić*, kao ni druge vrste okupljanja poput rođendana, slavlja, pozorišnih predstava i slično”, ističu u IJZ.
Preporučuje se da tokom navedenog perioda (7 – 21 dan nakon kontakta sa oboljelom osobom), treba posebno
izbjegavati sve kontakte sa osjetljivim trudnicama, djecom mlađom od jedne godine kao i osobama koje mogu imati problema sa funkcionisanjem imunskog sistema – uključujući i oboljele od maligniteta i osobe koje se nalaze na hemio/radioterapiji.
“Osjetljivi kontakti, koji nemaju medicinskih kontraindikacija i koji su odgovarajućeg uzrasta, treba što prije da budu vakcinisani sa vakcinom protiv malih boginja. Čak i u situaciji ako je osoba koja je bila u kontaktu sa oboljelim već inficirana, vakcinacija sprovedena u prva tri dana nakon infekcije može pomoći u preveniranju pojave simptoma ili ublažavanju toka bolesti”, pojašnjavaju u IJZ.
Za kontakte kod kojih je vakcinacija kontraindikovana ili kod kojih je od izloženosti virusu prošlo više od 72 sata, davanje imunoglobulina (ukoliko su dostupni) protiv malih boginja unutar šest dana nakon izlaganja može ublažiti klinički tok infekcije ili prevenirati simptome.
Prioriteti u sprovođenju seroprofilakse uključuju djecu mlađu od 12 mjeseci, trudnice bez laboratorijskih dokaza o postojanju imuniteta, osobe sa visokim stepenom imunokompromitovanosti kao i osobe koje su imale produženu izloženost virusu u zatvorenom kolektivu/zajednici (domaćinstvo, vrtić, učionica…).
“Što prije se pobrinite da sva djeca u Vašem neposrednom okruženju, a posebno djeca članovi domaćinstva, budu uredno vakcinisana i zaštićena od malih boginja”, kažu u IJZ.
Iz IJZ ponavljaju da je vakcinacija je najbolja zaštita protiv morbila.
“Potpuna vakcinacija se postiže primanjem dvije doze vakcine, pri čemu prvu dozu treba primiti što prije nakon navršenih godinu dana. Vakcina je bezbjedna i veoma djelotvorna, a naročito je važno pravovremeno primanje vakcine”, navodi IJZ.
Institut za javno zdravlje Crne Gore još jednom apeluje na roditelje da vakcinišu svoju djecu bez odlaganja.
“Sva djeca koja su navršila godinu dana i nemaju medicinske kontraindikacije pisano navedene od strane ljekara treba da prime prvu dozu vakcine protiv morbila, zauški i rubele (MMR), a djeca koja se pripremaju za upis u školu i starija moraju biti vakcinisana sa dvije doze ove vakcine”, zaključuju u IJZ.
CdM