Model vještačke inteligencije (AI) otkriva upalu u srcu koja se ne pojavljuje na CT skeniranju, a koja uključuje kombinaciju rendgenskih zraka i kompjuterske tehnologije.
Pilot projekat, koji podržava Nacionalna zdravstvena služba Engleske, radi u pet bolničkih fondova u Oksfordu, Milton Kejnsu, Lesteru, Liverpulu i Vulverhemptonu.
Odluka o njenoj upotrebi u okviru Nacionalne zdravstvene službe očekuje se u roku od nekoliko mjeseci. Kompanija koja je programira, rekla je da već radi na prilagođavanju tehnologije za spriječavanje moždanog udara i dijabetesa.
– Ova tehnologija je transformativna i mjenja igru jer po prvi put možemo da otkrijemo biološke procese koji su nevidljivi ljudskom oku, a koji prethode razvoju suženja i blokada unutar srca – rekao je profesor Keit Čanon sa Univerziteta Okford.
Povećana upala uvećava rizik od kardiovaskularnih bolesti
Kao dio pilot projekta, pacijentima koji pate od bolova u grudima koji se upućuju na rutinski CT skeniranje, urađena je analiza uz pomoć ovog programa. Algoritam otkriva koronarnu upalu i plak, a dalje procjene rade obučeni operateri da bi potvrdili tačnost.
Istraživanja su pokazala da je povećana upala povezana sa većim rizikom od kardiovaskularnih bolesti i fatalnih srčanih udara.
Britanska fondacija za srce procjenjuje da se oko 350.000 pacijenata svake godine uputi na CT srca u Velikoj Britaniji.
Studija (Okfordski faktori rizika i neinvazivno snimanje) koja je uključivala 40.000 pacijenata i objavljena u časopisu Lancet, otkrila je da je 80 odsto ljudi vraćeno u primarnu njegu bez definisanog plana prevencije ili liječenja.
Fokusirajući se na tu kohortu, istraživači su rekli da su otkrili da ako pacijenti imaju upalu u koronarnim arterijama, imaju 20 do 30 puta veći rizik od smrti od srčanog problema u narednih 10 godina.
Studija, koju je finansirala Britanska fondacija za srce, otkrila je da je korišćenjem AI tehnologije 45 odsto tih pacijenata dobilo lijekove ili ih je ohrabrilo da promjene način života kako bi spriječili rizik od budućih srčanih udara.
Poziv na buđenje
Ijan Pikard, 58, iz Barvela u Lesterširu, upućen je na CT skeniranje u novembru 2023. nakon što je iskusio uporni bol u grudima, prenosi BBC.
Bio je upisan na studiju Orfan na Univerzitetskim bolnicama Lester NHS Trust. Propisani su mu statini i rečeno mu je da prestane da puši i poveća fizičku aktivnost nakon što su testovi pomoću AI analize sugerisali da je u opasnosti od srčanog udara.
– Ovo je veliki poziv za buđenje. A kada to vidite na papiru, shvatite koliko je ozbiljno. To je nešto što možete pogledati svaki dan i pomisliti: ‘Moram nešto da uradim u vezi sa ovim’ – rekao je gospodin Pikard.
Dosadašnji proračun rizika nije bio tako detaljan
Profesor Karalambos Antoniades, vođa studije, rekao je da su alati koji su do sada bili dostupni bili primitivni jer su kalkulatori rizika mogli da procjene samo opšte faktore rizika, kao što je da li pacijent ima dijabetes, da li puši ili je gojazan.
– Sada, sa ovom vrstom tehnologije, znamo tačno koji pacijent ima aktivnost bolesti u svojim arterijama prije nego što se bolest i razvila. To znači da možemo rano da prekinemo proces bolesti i liječimo ovog pacijenta kako bismo spriječili razvoj bolesti, a zatim spriječili srčani udar – objasnio je on.
Nacionalni institut za izvrsnost u zdravstvu i njezi trenutno procenjuje tehnologiju kako bi utvrdio da li bi trebalo da bude uvedena u NHS. Takođe se razmatra u SAD-u i odobrena je za upotrebu u Evropi i Australiji.
BBC / Zdravlje.Kurir.rs