Distimija

Prof. dr Mirko Peković

Termin distimija prvi put je upotrijebljen 1863. godine. od strane njemačkog psihijatra Kahlbauma.

Ovaj mentalni poremećaj bi se mogao označiti kao hronični oblik  melanholije. Ovo je  depresivni poremećaj koji se prema svojim osnovnim karakteristikama klinički bitno razlikuje od „klasične“ depresivne bolesti, odnosno „endogene“ depresije. Ovi oblici depresije se odlikuju manje izraženim „endogenim“ simptomima, slabijim  intezitetom depresivnih manifestacija, čestom udrženošću sa određenim crtama ličnosti, ili poremećajima ličnosti i hroničnim tokom, sa skoro  konstantno prisutnim simptomima.

Neko je još naziva „karakterološka depresija“ jer se kod nje često sreće poremećaj ličnosti.

Bilo je dugo lutanja i traganja za najboljim rješenjem koje bi olakšalo prepoznavanje,  dijagnozu,  a time i efikasniji tretman pacijenata koji su trpjeli od ovog poremećaja.

Tek 1980. godine postavljen je kamen temeljac u identifikovannju ove bolesti i donijeta odluka da se distimija definiše kao hronični afektivni poremećaj, čije su glavne kliničke karakteristike specifikovane:

– depresivnost niskog stepena,

– hronični tok,

– onesposobljavajuće oboljenje.

Bolest traje najmanje dvije godine. Depresivnost niskog stepena ukazuje da su simptomi manje izraženi nego kod depresije i mnogo ih je teže uočiti i prepoznati.

Bolest najčešće počinje podmuklo, u kasnom djetinjstvu ili ranoj adolescenciji. Dijagnostikovana je i  kod djece uzrasta 5-6 godina, a može se javiti i u kasnijoj životnoj dobi. Nema razlike u zastupljenosti polova, kad je riječ o djeci, dok je kod odraslih mnogo češća kod ženskog pola.

Učestalost (prevalenca) distimije je oko 3%, što je manje od prevalence depresije (5%). Bolest može preće i u destruktivniju formu, ukoliko se na vrijeme ne uoče njene manifestacije i ne preduzmu mjere tremana.

Kliničku  sliku ove bolesti treba pažljivo pratiti i procjenjivati dijagnostički i terapijski.

Uočljiva slika je da je pacijent sumoran, introvertan, sklon pretjeranom razmišljanju, hronično pesimističan, izrazito pesimističkog stava, previše savjestan, nesposoban za zadovoljstva, preokupiran ličnom neadekvatnošću. Često somatizuje svoje stanje, nedostaje mu energija, osjeća umor, loš san, česte glavobolje i drugo.

Bolest perzistira toliko dugo da je postala njihov obrazac ponašanja i dio njihove ličnosti.

Terapija  distimije je  kompleksna i zahtjevna. Koriste se psihofarmaci iz grupe antidepesiva, TCA i SSRI.

Psihoterapija je neizostavna.