Gđa Rejgard Petersen ilustrovala je svoje izlaganje analizom slučaja medijskog konflikta u Danskoj povodom primjene HPV vakcine (2013̵2015). Značajnu poruku njenog izlaganja činilo bi da nacionalni zdravstveni autoriteti moraju biti nezavisni i orjentisani na naučne podatke, te na podatke relevantnih međunarodnih institucija (EMA, WHO, FDA). Od velike pomoći, takođe, mogu biti nezavisna istraživanja i uticaj udruženja pacijenata, a izvore sa kojima treba postupati oprezno predstavljaju kompanije sa komercijalnim interesom, društveni mediji sa populističkom tendencijom i eksperti sa oportunim stavom u odnosu na naučni konsenzus.
Medicina u eri digitalizacije
Dr Milos Ičević, predsjednik Zdravstvenog komiteta Američke privredne komore u Crnoj Gori i predstavnik farmaceutske kompanije Hoffmann−La Roche, predstavio je neke domete savremenog doba kada je u pitanju njihova primjena u medicini. Primjena digitalnih trendova u medicini, po njemu, omogućava da nove tehnologije na nov način modeluju medicinu, zdravstvo, regulatorno okruženje i ishode liječenja pacijenata.
Srž digitalne revolucije u medicini predstavlja istraživanje podataka iz različitih izvora za rješavanje zdravstvenih problema i izazova, što vodi ka pomoći kliničarima da upravljaju sve većim obimom i složenošću podataka o pacijentima. Od velike pomoći u tom procesu jeste primjena podataka stečenih sprovođenjem velikih studija i stvarnih podataka na globalnom nivou, medicinskih informacija i saznanja, te vještačke inteligencije. U cilju korišćenja podataka velikih studija za donošenje mudrih medicinskih odluka zdravstvenim vlastima danas stoje na raspolaganju značajni resursi. Postoje, naime, specijalizovane kompanije koje se bave plasmanom podataka u medicini, ali su dostupne i brojne digitalne aplikacije koje mogu biti od značaja u tretmanu brojnih hroničnih bolesti, npr. multiple skleroze, karcinoma dojke i sl. Dr Ičević je ovom prilikom prezentovao neke od njih.
Predstavljene aktuelnosti iz onkologije
Aktuelne trendove u onkologiji tokom drugog dana novinarske radionice u Tivtu predstavio je prof. dr Vladimir Todorović, sa Klinike za onkologiju i radioterapiju KCCG̵a.
Kancer, kao globalni problem ima incidencu od 18.1 miliona oboljelih, a do 2040. predviđa se da će to biti 29.5 miliona. On predstavlja drugi uzrok smrti u svijetu: po podacima iz 2018. ta brojka je iznosila 9.5 miliona, a do 2040. se predviđa da će to biti 6.5 miliona. Po broju oboljelih na godišnjem nivou prednjači Kina: 2.860.000. U Indiji je to 784.000, u SAD−u 616.000, u Japanu 400.000, u Rusiji 314.000, u Njemačkoj 247.000, a u Crnoj Gori 1.300. Kod žena se najčešće dijagnostikuje kancer dojke kolorektuma, pluća i cerviksa, a kod muškaraca kancer pluća, prostate, kolorektuma i želuca.
Ističući kao jedan od problema nedostatak resursa u dijagnostici i inovativnim terapijama, tj. da tek jedna od pet zemalja posjeduje registar za rak[1], te da kvalitet liječenja dovodi do značajnih rezultata u preživljavanju, prof. dr Todorović prezentovao je kao moguće smetnje optimalnom liječenju i nedostatak pravog multidisciplinarnog rada ili konzilijuma, nedostatak radioterapijske opreme, adekvatne hirurgije i opreme, primarne i sekundarne prevencije, adekvatne finansijske podrške i suboptimalnih budžeta. Kada je u pitanju statistika konzilijarnog rada u Crnoj Gori ovom prilikom su prikazani podaci po kojima je u periodu 14. do 20. januara 2019. u KCCG̵u organizovano 218 konzilijuma[2].
Prezentovani su radioterapijski kapaciteti u Europi, te statistički podaci relevantni za mjerenje vrijednosti zdravstvene usluge na ovom nivou kod nas i u svijetu: korelacija izdvajanja za zdravstvo po stanovniku i odnos mortaliteta i incidence, broj onkologa na milion stanovnika i sl. Od 13. jula 2010, kada je otvorena Klinika za onkologiju u Podgorici, broj liječenih pacijenata porastao je sa 650 na 1.760 (2017), što, po tumačenju prof. dr Todorovića, ide u prilog tendenciji da se što veći broj slučajeva otkrije u ranoj fazi bolesti, kada je i prognoza daleko optimističnija.
Prikazujući organizacione i kadrovske resurse Klinike za onkologiju i radioterapiju koja danas broji 115 zaposlenih, dr Todorović je naveo da ona raspolaže najsavremenijim sistemom za transkutanu radioterapiju kod svih tumorskih lokalizacija. To podrazumijeva automatsku isporuku grupe polja zračenja, optimizuje kretanje gentrija, veliku brzinu rotacije kolimatora, softver za geometrijsku kontrolu rada i dnevni izvještaj o kvalitetu rada aparata. Hiperark sistem za stereotaksičnu isporuku tretmana tumora mozga, kao uređaj novije generacije, između ostalog obezbjeđuje maksimalnu zaštitu zdravih organa, a time i smanjenje komplikacije terapije.
U nizu planova u vezi sa unapređenjem radioterapijske usluge kod nas izdvajaju se dalje osavremenjavanje tehnike, nabavka još jednog Linaca aparata, rad na edukaciji timova ljekara za razvoj novih tehnika zračenja (IMRT, VMAT, IGRT), dalje telemedicinsko povezivanje sa savremenim referentnim centrima, uvođenje novih imunoterapijskih protokola i kombinacije protokola hemioterapije i bioloških ljekova, usvajanje standarnih procedura u dnevnim bolnicama i stacionaru Centra, unapređenje procedura farmakovigilance u vezi sa neželjenim efektima, intrahospitalnog registra, uvođenje novih samostalnih i regionalnih kliničkih studija, uvođenje metoda nukleomedicinske kardiologije – perfuziona scintigrafija srca, unapređenje nuklearne i ultrazvučne obrade oboljenja štitaste žlijezde, a od velike bi pomoći bila i nabavka PET CT aparata, dijagnostičke metode nuklearne medicine koja je danas standard u onkologiji. Time bi se umnogome unapredilo liječenje bolesti štitaste žlijezde, terapija koštanih metastaza, terapija neuroendokrinih tumora i drugih oboljenja.
Add comment