Pojam „anti-aging“ se u širem smislu može objasniti kao pokušaj da se odloži, zaustavi ili uspori proces starenja cijelog organizma. Sve ćelije živog organizma su podložne starenju -starenje nastaje kada postoji smrt ćelija. Kod odojčadi, djece i mlađih odraslih ćelije su jake, otporne i neke od njih podložne regeneraciji. Proizvodnja novih ćelija i regeneracija nekih postojećih ćelija se usporava starenjem i nastupa ćelijska smrt većeg broja ćelija, a proces starenja postaje sve intenzivniji i naglašeniji.
Anti-aging medicina se zasniva na primjeni naprednih naučnih i medicinkih tehnologija za rano otkrivanje, spriječavanje , liječenje i ukidanje disfunkcije starenjem, poremećaja i bolesti. To je zdravstveni model koji promoviše inovativene nauke i istraživanja u smislu produženja zdravog životnog vijeka kod ljudi!
Starenje kože je dio prirodnog ljudskog “mozaika starenja” koji postaje evidentan i prati različite procese u različitim organima, tkivima i ćelijama, vremenom. Dok su znaci starenja unutrašnjih organa maskirani, koža pruža prve očigledne znake prolaženja vremena.
Starenje kože je kompleksan biološki proces na koji utiče kombinacija endogenih – “intrinsic”(genetika, ćelijski metabolizam, hormonalni i metabolički procesi) i egzogenih ili “exstrinsic” (hronično izlaganje suncu, polucija, jonizujuća radijacija, hemikalije, toksini) faktora. Ovi faktori zajedno dovode do kumulativnih strukturalnih i fizioloških alteracija i progresivnih promjena u svakom sloju kože, kao i promjena u izgledu kože, posebno na suncu izloženim regijama. Nasuprot tankoj, atrofičnoj, fino izboranoj i početno suvoj koži fiziološki pod uticajem unutrašnjih faktora ostarjele kože, prerano fotooštećena koža pokazuje zadebljao epidermis, diskoloraciju, duboke bore, sivu prebojenost, grubost i mlitavu opuštenost. Postepen gubitak elasticiteta dovodi do fenomena vidne opuštenosti. Usporavanje epidermalnog “turn-over-a” i produženje ćelijskog ciklusa koincidira sa usporavanjem procesa zacjeljivanja rana i manje efikasnom deskvamacijom (ljuštenjem) kože u starijih osoba. Ove činjenice su važne kod planiranja estetskih intervencija. Sa druge strane , mnoge od ovih karateristika su ciljane aplikacijom kozmetoloških produkata ili sprovođenjem estetskih intervencija u smislu ubrzanja ćelijskog ciklusa diobe, u vjerovanju da će brži “turn-over” dovesti do ispravljanja nedostataka na koži i ubrzanja procesa zarastanja rana. Uočen nedostatak fibrilin pozitivnih struktura, kao i redukovana količina kolagena tip VII (Col-7) povezana je sa stvaranjem bora putem oslabljivanja veza između dermisa i epidermisa kod kože koja stari pod uticajem spoljašnjih faktora. Koža ostarjela zbog prevelikog negativnog uticaja sunčevog zračenja se karakteriše solarnom elastozom. Oskudna distribucija i smanjenje količine kolagena kod foto-oštećene kože može biti usljed povećane degradacije kolagena pod uticajem različitih matrix metaloproteinaza, serina i drugih proteinaza, bez obzira na istovremenu kolagen produkciju. U starijoj koži kolagen izgleda iregularan i neorganizovan, odnos Col-3 i Col-1 se povećava, u odnosu na gubitak Col-1. Ukupan gubitak kolagena po jedinici površine kože se smanjuje prosječno 1% godišnje. Glukozaminoglikani (GAGs) su među primarnim elementima u sastavu matriksa kože koji pomažu pri vezivanju vode. U foto-oštećenoj koži GAGs mogu biti udruženi sa nenormalnim elastotičnim materijalom i tako onemogućeni da efikasno funkcionišu. Ukupni nivo hijaluronske kisjeline (HA) u dermisu kože koja stari pod uticajem unutrašnjih faktora ostaje stabilan, ali se epidermalna HA drastično gubi!
Tri primarne strukturalne komponente dermisa- kolagen, elastin i glukozoaminoglikani su tema većine anti-aging istraživanja i napora u anti-aging strategijama u odnosu na kožu, od kremova protiv bora do različitih sredstava za punjenje istih.
Prezentacija starenja cijelog lica je udružena sa uticajem gravitacije, akcije mišića, gubitkom volumena, smanjenjenjem i redistribucijom površinskog i dubokog masnog sloja, gubitkom koštane skeletne podrške, što sve zajedno dovodi do opuštanja lica, promjena u obliku i konturama.
Bez obzira na činjenicu da starenje predstavlja biološki neminovan proces, a ne patološko stanje, ono može biti povezano sa raznim patološkim stanjima kože i cijelog organizma, kao što su degenerativna oboljenja, benigne i maligne neoplazme…
Model “uspješnog starenja”, fokusiran na zdravlje i aktivno učešće u životu, ubraja tradicionalni koncept starenja kao vremena bolesti a pojačano se izjednačava sa minimizovanjem znakova starenja na koži, licu i tijelu. Iz ove perspektive, preventivna estetska dermatologija može nadoknaditi zahtjev za” zdravim starenjem”, tretirajući ili prevenirajući određene kožne bolesti, dijagnostifikovane karcinome kože i smanjujući starenje kože kombinujući lokalne i sistemske metode terapije, aparatne i invazivne procedure. Glavni cilj bilo kog anti-aging tretmana kože je dostići zdrav, gladak, bez mana, prozračan i elastičan izgled kože. U kliničkoj praksi, “izgledati bolje” ne znači “izgledati mlađe”. Zato je vrlo važno razumjeti želje pacijenata i orjentisati ih na terapeutske modalitete koji će dati najbolje moguće rezultate. Prije izbora strategije i preporučene vrste intervencije, strogo za svaki slučaj individualno, treba uzeti u obzir godine, prethodne terapeutske i hirurške procedure, opšti zdravstveni bilans, tip kože, stil života… Željeni terapeutski anti-aging efekti na kožu su kontinuirani, “step by step” procesi, koji kombinuju različite metode biorevitalizacije kože i rejuvenacije, augmentacije, restauracije svakog sloja kože individualno u svjetlu mnogih drugih faktora – od stila života do imunološkog, genetskog, emocionalnog i zdravstvenog statusa cijelog organizma.
Add comment