Dr Milovan Roganović, spec. neurolog
Klinički centar Crne Gore
Prema podacima iz MS Atlasa iz 2020. godine¹, koji prikuplja podatke o MS pacijentima iz cijelog svijeta, od MS u svijetu boluje oko 2.8 miliona ljudi, odnosno incidenca ove bolesti u svijetu je 35.9 na 100.000 stanovnika. Kada se pogleda MS mapa, područje Evrope i Sjeverne Amerike spada u područja sa velikom prevalencijom MS (više od 100 oboljelih na 100.000 stanovnika). Gdje je tu Crna Gora?
Prema procjenama neurologa, u Crnoj Gori od MS-a boluje oko 700 pacijenata. Klinika za neurologiju Kliničkog centra Crne Gore vodi registar MS pacijenata, u kojem se trenutno nalazi 539 pacijenata. Podaci iz Atlas of MS 2020 govore da je odnos oboljelih žena prema oboljelim muškarcima približno 2:1 (69% žene, a 31% muškarci), što u potpunosti odgovara i distribuciji pacijenata oboljelih od MS u Crnoj Gori, kao što se vidi i sa sljedećeg grafikona: 
Najveći broj pacijenata ima mjesto prebivališta u Podgorici (200 pacijenata), potom u Nikšiću (76), Bijelom Polju (40) i Baru (30 pacijenata), a najmanje pacijenata prebiva u Šavniku (2) i Žabljaku (1): 
Kada se pogleda tok bolesti, podaci sa kojima raspolažemo govore da je najveći broj oboljelih od relapsno-remitentne forme MS (465 pacijenata), potom slijede pacijenti oboljeli od primarno-progresivne forme MS (40 pacijenata), a zatim pacijenti koji su prešli u sekundarno-progresivnu formu bolesti (34 pacijenta). Smatramo da nam u registru dominantno nedostaju pacijenti oboljeli od sekundarno-progresivne forme bolesti.
Najveći broj pacijenata (67%) ima EDSS do 3.5, odnosno sposobni su za samostalan hod preko 500 m.
Što se tiče starosti, najveći broj pacijenata se nalazi u starosnim grupama 30-40 i 40-50 godina, kao što se i vidi iz sljedećeg grafikona: 
Imunomodulatorna terapija je široko dostupna MS pacijentima u Crnoj Gori
Na imunomodulatornoj terapiji se nalazi 445 pacijenata, a kada uzmemo u obzir da je ista trenutno dostupna pacijentima oboljelim od relapsno-remitentne i primarno-progresivne forme MS, dolazimo do zaključka da 92% pacijenata oboljelih od MS u Crnoj Gori koji boluju od formi MS za koje postoji imunomodulatorna terapija trenutno prima terapiju. Preostalih 8% pacijenata nijesu na imunomodulatornoj terapiji, dominantno zbog ličnog izbora da ne primaju terapiju. Najveći broj pacijenata se nalazi na tzv. prvoj terapijskoj liniji. Prema podacima MS Barometra² u Evropi je 2018. godine 57% pacijenata primalo imunomodulatornu terapiju, što dodatno potkrepljuje činjenicu da je imunomodulatorna terapija široko dostupna MS pacijentima u Crnoj Gori.
Crnogorski MS pacijenti prosječno obolijevaju od multiple skleroze sa oko 35 godina, što je u skladu sa podacima koji su prikazani u Atlas of MS 2020, a odnose se na Evropu. Saglasno Internacionalnim konsenzus preporukama, terapija se novodijagnostikovanim pacijentima uvodi u periodu od 3 mjeseca od postavljanja dijagnoze.
U toku 2020. godine multipla skleroza je dijagnostikovana kod 41 osobe, odnosno svakog devetog dana jedna osoba u Crnoj Gori oboli od multiple skleroze! Na Klinici za neurologiju su tokom 2020. godine sprovedene tri terapijske izmjene plazme (plazmafereze) za liječenje teških relapsa multiple skleroze.
Klinika za neurologiju Kliničkog centra Crne Gore će i dalje nastaviti da prikuplja podatke o pacijentima sa željom da se što sveobuhvatnije sagledaju demografske i kliničke karakteristike MS pacijenata u Crnoj Gori, a sve to sa jednim ciljem – da pobijedimo multiplu sklerozu!
¹ Atlas of MS je najopsežnija globalna studija koja prikuplja epidemiološke podatke u vezi sa MS, kao i podatke o dostupnosti resursa (dijagnostike, terapije i sl.) MS pacijentima. Više na: https://www.atlasofms.org/map/global/epidemiology/number-of-people-with-ms
² MS Barometar prikuplja informacije o MS u preko 30 zemalja Evrope. Više na: http://www.emsp.org/projects/ms-barometer/
Add comment