Rak (karcinom) prostate, zajedno sa karcinomom debelog crijeva, nalazi se na drugom mjestu uzroka smrtnosti kod muškaraca sa maligdnim oboljenjima u Crnoj Gori. Takođe, danas je to najčešće maligno oboljenje kod muškarca.
Karcinom prostate, javlja se, istina, znatno ređe, već nakon 40.godina života, kod skoro 7% muškaraca, nakon 50. godina života, dok njegova učestalost raste sa porastom godina starosti. Danas se smatra da skoro 80% muškaraca, starijih od 50 godina imaju neku formu karcinoma prostate. (iz uvodne riječi ministra zdravlja doc.dr Miodraga Radunovića)
Rano otkrivanje raka prostate najbolji je oblik zaštite, daje šansu za izbor optimalnog oblika liječenja i omogućava kvalitetan i dug život.
ŠTA JE NEOPHODNO DA ZNATE
Rak prostate razvija se veoma sporo i nekada mogu proteći godine prije nego što se pojavi intezivnija simptomatologija. Samim tim, ranim otkrivanjem ovog malignoma, stvaraju se uslovi za njegovo uspješno liječenje. Do kraja devedesetih godina XX vijeka, u Crnoj Gori, izuzimajući sporadične slučajeve, nije bilo pacijenata sa otkrivenim rakom prostate u nekom od početnih stadijuma. Danas, nakon uvođenja novih dijagnostičkih procedura i intezivne kampanje tokom posljednjih 10 – 12 godina, veoma brzo se približavamo savremenim standardima. Kod oko 20% pacijenata dijagnostikujemo rak prostate u početnom stadijumu i
konstatujemo lokalizovanu bolest, dok je isto toliko sa lokalno-invazivnim oblikom.
KOJI SU FAKTORI RIZIKA?
Danas, još uvijek nije poznat uzrok nastanka raka prostate. Međutim, poznati su faktori rizika. Dva najčešća faktora rizika su:
1. Godine starosti
2. Genetska predispozicija (nasljedni faktor, familijarne forme)
Godine starosti su osnovni faktor rizika i kako nam se one uvećavaju, uvećava se i rizik od nastanka ovog malignog oboljenja. Danas se pouzdano zna da nasljedni faktor ima značajnu ulogu i podatak da je neko u porodici imao ili ima rak prostate, predstavlja ozbiljno upozorenje nekom muškarcu. Osim ova dva faktora danas su u opticaju još nekolike teorije, teorija o rasnoj pripadnosti, teorija o načinu života i ishrani, značaj genitalnih infekcija, endokrina teorija, itd.
SIMPTOMATOLOGIJA
Kod velikog broja pacijenata kod kojih se razvija rak prostate, izraženo je odsustvo simptoma. Simptomi su najčešće slični kao i kod mnogih drugih oboljenja prostate ili donjih djelova urinarnog sistema:
1. Učestalo mokrenje (polakiurija)
2. Otežano mokrenje (dizurija)
3. Učestalo noćno mokrenje (nikturija)
4. Osjećaj nedovoljno ispražnjene mokraćne bešike
5. Bolno mokrenje
6. Zastoji pri mokrenju
7. Promjena kvaliteta mlaza urina
8. Nemogućnost mokrenja (etencija urina)
9. Krv u spermi (hemospermija)
10. Poremećaj mehanizma erekcije
Izvod iz publikacije: Rano otkrivanje raka prostate Autori:
doc. dr Dragoljub Perović i doc. dr Petar Kavarić Izdavač: JZU Dom zdravlja Dimitrije – Dika Marenić
Danilovgrad
Add comment