Trauma je sasatavni dio života cjelokupnog živog svijeta i jedan od najčešćih uzroka smrtnosti u svijetu i kod nas. U svijetu godišnje umre oko 54 miliona ljudi. Saobraćajnih nezgoda dogodi se u prosjeku oko 50 miliona godišnje, broj poginulih iznosi 1,17 miliona ljudi što je 2,17% ukupne svjetske populacije (US statistics from the Center for Helth statistics). Mehanizmi nastanka traume Tip 1- deceleracione traume posljedica su inercionog mehanizma dejstva sile, i sasatavni je dio tupih povreda abdomena, najčešće u saobraćaju. Tip 2- kompresivne traume kao posljedica kompresivnog dejstva sile na tijelo. U svjetskoj i našoj literaturi abdominalna trauma se nalazi na trećem mjestu po učestalosti, poslije povreda glave i i grudnog koša, sa 15,8% učestalosti i 6% smrtnosti. Prognoza traumatizovanih zavisi od blagovremenih dijagnostičkih i adekvatnih terapijskih procedura. Ovu trku sa vremenom mogu dobiti samo obučeni i stručno osposobljeni timovi u specijalizovanim trauma centrima – Urgentnim centrima. Svaki drugi pokušaj zbrinjavanja je improvizacija. Visoka incidenca lezije slezine u svjetskoj literaturi (35-45% – Bjerke,Indiana Universiti School of Medicin). Razlog tome je anatomska pozicija slezine, lijevo subphrenično na peteljci sa krhkim krvnim sudovima. Svakog minuta kroz slezinu prođe 15% cirkulišućeg volumena krvi. Mehanizam povrede: direktnim udarcem, hiperrefleksijom tijela – za hilarne rascjepe, penetrantne direktnim u pravcu dejstva sile, i indirektnim udarcem sa fenomenom “bilijarske lopte“ usljed jakog penetrantnog dejstva sile na grudni koš.
Liječenje: – GR I i GRIIa – neoprativno – OPERATIVNO – splenectomija…
Prikaz abscesa slezine nakon 20dana od povrede KCCG Podgorica: – Kod povreda jetre i slezine uvijek misliti na krvarenje u dugom vremenu; – PREPORUČUJU SE SVAKODNEVNE LABARATORIJSKE I EHOSONOGRAFSKE KONTROLE, KAKO OD IZABRANOG DOKTORA TAKO I U URGENTNOM CENTRU; – UvIJek oprez sa povredom slezine.
Dr Vesna Mitić Lakušić
Klinički centar Crne Gore
Add comment