Kanabis (Marihuana) je osušeni cvijet biljke Cannabis sativa, koji se koristi kao opojna droga i u medicinske svrhe. Često se i cijela biljka naziva marihuana. Ona je jedno od najblažih i najslabijih halucinogenih sredstava.
Kanabis sadrži psihoaktivni delta-9-tetrahidrokanabinol (THC). On je jedno od preko 400 jedinjenja u biljci, uključujući druge kanabinoide, kao što su kanabidiol (CBD), kanabinol i tetrahidrokanabivarin, koji mogu da proizvedu senzorne efekte, za razliku od psihoaktivnog dejstva THC-a.
Stotine istraživanja kao i paralelna evidencija sugerišu da ulje kanabisa može da pomogne u tretmanu širokog spektra medicinskih stanja, uključujući karcinome, Alchajmerovu bolest, epilepsiju, Lajmsku bolest, hronični bol, reumatizam, multiplu sklerozu, anksiozne poremećaje, astmu i dijabetes. Kanabis sadrži više od 85 aktivnih kanabinoida, od kojih su najznačajniji tetrahidrokanabinol (THC) i kanabidiol (CBD). Najznačajnija razlika je u tome što CBD nema psihoaktivno dejstvo, zbog čega ima veliki značaj kod upotrebe u medicinske svrhe.
Španski istraživači su 1998. godine objavili u Evropskom biohemijskom žurnalu kako THC indukuje apoptozu ćelija glioma, najčešćih tumora mozga. Istraživanje koje je sproveo tim naučnika u Španiji 2006. godine pokazalo je smanjenje tumorske mase svakoj od devet hospitalizovanih pacijentkinja sa glioblastomom koje nisu odgovarale na standardne terapijske procedure. Istraživanje sprovedeno 2007. godine na miševima, u okviru Harvardskog univerziteta, sugeriše da kanabis može dovesti do smanjenja veličine karcinoma pluća za polovinu i usporiti razvoj bolesti. Kanabis je farmakološki i terapijski superioran u odnosu na mnoge biljne ljekove u tradicionalnoj medicini, što je pokazalo istraživanje sprovedeno 2009. godine. Ono što je u osnovi te prednosti jeste mogućnost djelovanja na mnoge djelove organizma, mogućnost unapređenja apsorpcije aktivnih sastojaka, mogućnost da savlada bakterijske odbrambene mehanizme kao i minimalizacija štetnih efekata.
Nekoliko je razloga zašto je cijela biljka bolja nego CBD ili THC pojedinačno. Izraelski istraživači su 2015. godine pokazali da je cijela biljka efikasnija za tretman inflamatornih stanja u odnosu na sintetski CBD. Takođe, pokazali su sinergistički efekat svih komponenti biljke, pri čemu se posebno ističe sinergističko dejstvo CBD-a i THC-a. Sinergističko dejstvo te dvije najznačajnije komponente potvrdila je i studija na miševima 2014. Godine, koja je pokazala da istovremenom primjenom obje komponente dolazi do smanjenja tumorske mase mozga.
Medicinski kanabis, osim u vidu ulja, može se unijeti u organizam i raznim drugim metodama, uključujući vaporizaciju ili pušenje osušenih cvjetova, jedući cvjetove, listove ili ekstrakte, ili uzimanjem kapsula ili oralnih sprejeva. Sintetički kanabinoidi su dozvoljeni kao lijek na recept u određenim državama, a neki od prvih ljekova na bazi kanabisa koji su u slobodnoj prodaji su nabilon, dronabinol i epidiolex.
Dr Jelena Šćekić–Božović, specijalizant urgentne medicine
Klinicki centar Crne Gore
Add comment