Voćne kisjeline spadaju među najstarije kozmetičke sirovine koje su ljudi koristili kroz dugu istoriju njegovanja estetskog izgleda kože. Postoje zapisi da se egipatska carica Kleopatra kupala u kisjelom mlijeku da bi sačuvala svježinu svoje kože, a da su dame za vrijeme vladavine Luja XV umivale lica starim vinom, da su koristile talog stvoren na dnu vinskih bačvi i time masirale kožu, kao i da su naše bake koristile limun za skidanje fleka sa kože.
Posljednjih decenija XX vijeka obnovljeno je interesovanje za voćne kisjeline, međutim i danas postoje zablude i strah prilikom primjene i tretiranja kože voćnim kisjelinama.
Voćne kisjeline su alfa-hidroksi kisjeline (najčešće se koriste glikolna i mliječna), a dobile su naziv po tome što se uglavnom dobijaju iz voća. U ovu grupu ubrajaju se i beta-hidroksi kiseline (BHA), od kojih je najpoznatija salicilna kisjelina.
Zbog ozbiljnog pitanja sigurnosti i nepostojanja kontrole primjene preparata sa AHA, organizacije kao šta su FDA (Food and Drug Administration), CTFA (Cosmetic-Ttoiletry and Fragrance Association), CIR (Cosmetic Ingredient Review) i Američka akademija za deramatologe preduzele su aktivnosti i istraživanja sa ciljem da se ispita da li ovi preparati treba da se definišu kao lijek ili kao kozmetika; koliko efekat penetracije odnosno oštećenja funkcije barijere kože ugrožava organizam zbog olakšanog djelovanja drugih agresivnih faktora okoline; da li postoji povećanje fotoosjetljivosti i da li se deiniše koncentracija AHA u preparatima.
Decembra 1996. godine definisane su preporuke za korišćenje preparata sa AHA:
Smatra se da glikolna ili mliječna kisjelina kao najčešće korišćene AHA kisjeline, njihove soli i estri, mogu biti bezbjedni za upotrebu u kozmetičkim preparatima gdje je predviđeno da:
-Koncentracija AHA u preparatu bude 10%
-Finalni proizvod ima Ph 3.5 ili više
-Nakon korišćenja AHA obavezna preporuka jeste eikasna zaštita od sunca.
Koncentracija AHA predviđena u preparatima za profesionalnu upotrebu najčešće iznosi 20%, 40% i 70%.
U kozmetičkoj praksi najčešće se koristi čista glikolna kisjelina, djelimično neutralisana ili esteriikovana, sa niskim vrijednostima Ph (1,8-3). Akne se tretiraju glikolnom kisjelinom u koncentraciji od 25-40%. Piling rađen manjim koncentracijama i ponavljan u odgovarajućim vremenskim razmacima, daje bolje rezultate.
Protokolom višefaznog pilinga obezbjeđuje se: razlaganje mrtvih ćelija, eksfolijacija orožalih slojeva epiderma, uravnoteženje lučenja sebuma, kontrola mikroflore, sprečavanje pojave i razvoja komedona, obnavljanje ćelija na prirodan način i hidriranje kože.
Serija od 6 tretmana preporučuje se kao optimalna, pri čemu se prva 4 tretmana rade jedanput sedmično, a peti i šesti u razmaku od 10 dana.
RAZLIKE IZMEĐU ALFA-HIDROKSI KISJELINA I BETA-HIDROKSI KISJELINA
Glavna razlika između alfa-hidroksi kisjeline i beta-hidroksi kisjeline sastoji se u njihovoj rastvorljivosti. Alfa-hidroksi kisjeline su rastvorljive u vodi, dok su beta-hidroksi kisjeline rastvorljive u ulju. To znači da beta-hidroksi kisjelina može da prodre u pore koje sadrže sebum i ljušte mrtve ćelije kože. Zbog ove razlike u svojstvima, beta-hidroksi kisjeline se češće koriste za tretman masne kože sa mitiserima. Alfa-hidroksi kisjeline su bolje u tretiranju kože oštećene suncem, ožiljaka, bora…
DJELOVANJE AHA NA KOŽU
-Otklanja površinske izumrle ćelije -Smanjuje lučenje sebacelnih žlijezda -Djeluje baktericidno
-Djeluje na ožiljke i stečene hiperpigmentacije
-Prodirući u dublje slojeve derma, podstiče fibro-blaste da sintetišu više kolagena i elastičnih vlakana
-Ubrzava ćelijsku diobu u bazalnom sloju kože, čime se postiže smanjenje sitnih bora
-Povećava elastičnost i vlažnost kože
AHA su bezbjedne za primjenu ukoliko se postupa prema predviđenim propisima, aplikuje odgovarajuća koncentracija AHA, zavisno od stanja i podnošljivosti kože i toga šta je najbitnije. Nakon tretiranja kože alfa-hidroksi kisjelinama, obavezna je UVA i UVB zaštita sa odgovarajućim SPF faktorom.
Djelujući prema predviđenim propisima, gotovo je nemoguće izazivanje bilo kakve iritacije kože: crvenilo, svrab ili bol!
KONTRAINDIKACIJE U PRIMJENI ENZIMA I VOĆNIH KISJELINA
-Ne preporučuje se osobama koje su na terapiji retinoidima
-Ne preporučuje se odmah nakon mikrodermo-abrazije (sačekati 7-10 dana)
-Ne primjenjuju se na svježe depiliranoj koži (sačekati 24-48 h)
IDEALNA PRIMJENA KOD MASNE I AKNOZNE KOŽE JESTE:
-Tretirati kožu enzimima sve dok postoji upalni proces. Zavisno od stanja kože, nekad je potrebno uraditi više od jedne serije
-Nakon saniranja upalnih procesa preći na tretmane voćnim kisjelinama koje će pored djelovanja na prekomjerno lučenje sebuma djelovati na fleke, ožiljke i proširene pore.
Savremena žena teži tome da izađe na ulicu zdrave kože, bez potrebe za skrivanjem i kamufliranjem nepravilnosti !
Maja Nikolić, dipl. estetičar-kozmetičar
Add comment