Neurohirurško odjeljenje u specijalnoj bolnici “Vaso Ćuković”, ove godine obilježava 50 godina postojanja,samim tim pedeset godina postojanja neurohirurške djelatnosti u Crnoj Gori. Jubilej vrijedan pažnje i divljenja, jer malo je centara i u bivšoj SFRJ, koji se mogu podičiti takvom tradicijom.U tih pedeset godina neizbrisiv trag ostavili su brojni velikani jugoslovenske neurohirurgije, a cijelog sebe ugradili moji prethodnici, koji su na svojim plećima iznijeli ogroman teret koji sa sobom nosi ova najmlađa hirurška grana, i učinili da neurohirurgija opstane u našoj bolnici, uprkos brojnim nedaćama sa kojima su se susretali na toj trnovitoj stazi. U godini jubileja nadamo se da ćemo uz pomoć državnih institucija, Ministarstva zdravlja i prijatelja bolnice, uspjeti da osavremenimo bolnicu, stvorimo komfornije uslove za rad, na zadovoljstvo pacijenata, zaposlenih i svih onih koji pomažu i ulažu u nas.
Risan, drevni grad u središtu Bokokotorskog zaliva, zahvaljujući jednom čovjeku, zauvjek je ucrtan u mape svjestki priznatih zdravstvenih centara. Devetog jula 1858. godine, od oca Lazara i majke Stane, rođen je Vaso Ćuković, najveći bokeljski dobrotvor. Čovjek koji je ostvario svoje snove na tlu Sjedinjenih Američkih Država, u dalekom Koloradu, ni jednog trena nije zaboravio svoj narod i nedaće sa kojima se susretao u prvim decenijama dvadesetog vijeka. Za života je nesebično pomagao svoju Boku, osnovao fondaciju ZADUŽBINA LAZARA I STANE ĆUKOVIĆ, koja je odškolovala 99 učenika, učestvovao u izgradnji vodovodne mreže i elektrifikaciji Risna, donirao sredstva za izgradnju Narodnog doma u Risnu, jednog od najmodernijih tog doba. Ali ono što ga je svrstalo u red besmrtnika ovog podneblja, jeste njegova oporuka… JOŠ ZA ŽIVOTA ŽELIO SAM DA U SVOM RODNOM MJESTU PODIGNEM MODERNU BOLNICU, AKO JE RISAN NEPODESAN ZA OVAKVU JEDNU ZDRAVSTVENU USTANOVU, NEKA SE ONA ONDA SAGRADI NA DRUGOM MJESTU U BOKI ILI MA GDJE U JUGOSLAVIJI… Zavještao je 25.000.000 predratnih dinara i postavio rok od 21 godine od njegove smrti za realizaciju testamenta…
Bolnica je izgrađena u periodu od 1938. do 1941. godine, i ponijela ime svog donatora. U periodu od 1941. do 1949. godine bila je opšta bolnica za Boku Kotorsku, a na njenom čelu nalazio se prof dr Niko Miljanić, čovjek čije ime danas nosi anatomski institut medicinskog fakulteta u Bogradu. Od 1949. godine bolnica postaje centar za koštanozglobna oboljenja, prva te vrste u Crnoj Gori, sa međurepubličkim karakterom, i u prvim decenijama svoga postojanja postaje jedan od lidera ortopedije u širem regionu. Tome u prilog idu i sjajna dostignuća u tom periodu, ugradnja prve poliakrilatne parcijalne proteze kuka,1954. godine, prve parcijalne proteze kuka tipa Austin Moore 1956. godine, obje kao prve na Balkanu, koje je izveo dr Filip Šoć, da bi 1971. godine bila ugrađena prva totalna bescementna proteza kuka, a 1972. godine i totalna cementna proteza kuka, samo godinu dana nakon Skoplja i Zagreba, i godinu prije Beograda i Ljubljane, a uradio ih je dr Filip Đurašković.
I onda, 1968. godine, pod upravom velikog vizionara i ortopeda, čovjeka koji je sinonim za bolnicu u Risnu, dr Filipa Đuraškovića, otvara se odjeljenje za neurohirurgiju, prvo u Crnoj Gori, i uz već postojeće u Rijeci, jedino duž ondašnje jadranske obale. Isti oni ljudi koji su pisali istoriju i stvarali, danas moćnu neurohiruršku kliniku u Beogradu, udarili su kamen temeljac risanske neurohirurgije, i tako je zauvjek obilježili svojom veličinom, ogromnim odricanjem i ljubavlju prema kraljici hirurgije.
24.05.1968. godine dr Živorad Đorđević, kasnije profesor na medicinskom fakultetu u Beogradu, uradio je prvu kraniotomiju u bolnici u Risnu. Tako je stvorena neraskidiva veza sa NEUROHIRURŠKOM KLINIKOM U BEOGRADU, a protokoli neurohirurškog zbrinjavanja pacijenata duboko ukorijenjeni u našu ustanovu. Već u prvoj godini urađeno je 29 operacija, a u mjesečnim turnusima, od 1968. do 1973. godine redom su se smjenjivali dr Žika Đorđević, dr Voja Popović, dr Milan Ivkov, dr Petar Kalezić, dr Bogoljub Milosavljević Čampar, dr Branko Tajsić, dr Nikola Sekulović, dr Petar Milenković, dr Ivan Ribarić, a poseban pečat neurohirurgiji u Risnu dali su profesor Slobodan Kostić, i tada docent, kasnije profesor Ilija Nagulić, nosioci, tada jugoslovenske neurohirurgije. U tom periodu urađene su ukupno 392 operacije. 1968. godine na specijalizaciju iz neurohiurgije je primljen dr Nenad Vuković, iz Tivta, koji je po završetku iste,1973. godine postao prvi crnogorski neurohirurg i prvi načelnik neurohirurškog odjeljenja u Risnu, u periodu od 1973. do 1977. godine. 1971. godine na specijalizaciju je primljen dr Pero Lompar,1975. dr Milenko Simeunović,i već tada se nazirao prvi neurohirurški tim u Crnoj Gori. Broj operativnih zahvata se neprestano uvećavao,1973. je urađeno 135 operacija,1975. Godine 170,1976. Godine 167 operativnih zahvata, a veza sa neurohirurškom klinikom u Beogradu je održavana tokom ljetnjih mjeseci, kada su u svojim dolascima prednjačili dr Žika Đorđević, dr Rade Repac, dr Bogoljub Milosavljević Čampar, dr Pero Kalezić. Ton radu davale su medicinske sestre, glavna sestra odjeljenja bila je Marija Popović, a u operacionoj Sali desna ruka hirurzima bile su časna sestra Natalija, med sestre Branka Vulović i Krstina Malešević, kasnije Mihaljević, dok su za anesteziju bili zaduženi, isprva medicinski tehničari Vlado Ćetković i Pavle Janković, a od 1971. godine dr Mubera Adzić.
Add comment