Hemoroidi-šuljevi (Noduli haemorrhoidales)
Hemoroidi su oboljenje za koje znamo od davnina. Međutim, s obzirom na učestalost ovog oboljenja u današnje vrijeme, hemoroide možemo smatrati bolešću modernog doba ili bliže rečeno, bolešću savremenog čovjeka.
Statistike govore da oko 75% ljudi starijih od 35 godina ima neki od simptoma hemoroidalne bolesti. A gotovo da nema osobe koja za života bar jednom nije imala neki od simptoma vezanih za ovo oboljenje! Hemoroidi su normalno prisutna anatomska struktura, i sastoje se od venskih i arterijskih krvnih sudova, bliže rečeno od njihovih spojeva (anastomoza).
S obzirom da predstavljaju normalnu anatomsku strukturu, očekivano je da oni imaju i svoju fiziološku funkciju. Ta funkcija se sastoji u omogućavanju adekvatnog zadržavanja gasova i tečne stolice (hermetizacija), te u njihovom propuštanju, mada postoje i neke druge funkcije.
Hemoroidi-šuljevi su veći ili manji čvorovi proširenih hemoroidalnih vena! Pod ovim nazivom smatramo samo varkozno proširene grane gornje hemoroidalne vene. Samo hemoroidi koji daju simptome predstavljaju hemoroidalnu bolest!
Uzrok nastanka hemoroida je u većini slučajeva nepoznat. Faktori koji predisponiraju nastanak hemoroida su povećan pritisak u hemoroidalnim venama (često u trudnoći kada materica vrši pritisak na vene male karlice, nekada tumori, srčana oboljenja…). Hroničan zatvor je sigurno veoma čest razlog za povećanje pritiska u venama rektuma. Ovdjee do punog izražaja dolaze navike koje karakterišu život savremenog čovjeka: neredovna i neadekvatna ishrana, dugo sjedenje, malo fizičke aktivnosti…). Ulogu imaju i nasljedni faktori (slično kao kod proširenih vena na nogama), različiti ljekovi, česta upotreba laksativa, hormonski faktori, stres, infekcije itd.
Najčešći simptomi hemoroidalne bolesti:
1. Peckanje, svrab u predjelu čmara;
2. Krvarenje – pojava svježe svijetlo crvene krvi nakon stolice (često na toalet papiru), nekada obilnije u kapima na stolici.
3. Hemoroid ako je veći može ispadati iz čmara kada ga je moguće napipati, javlja se svrab uz postojanje sluzavog iscjedka.
4. Bol se javlja usljed uklještenja i tromboze hemoroidalnog čvora koji ispada (prolabira) iz čmara kada se jasno pipa.
Stadijum hemoroidalne bolesti je određen težinom tegoba i kliničkim nalazom! Od stadijuma zavisi način liječenja.
Prvi stadijum – karakterišu peckanje i svrab u predjelu čmara uz trag svježe krvi na stolici ili toilet papiru. Hemoroidalni čvorovi su unutar analnog kanala i mogu se dijagnostifikovati isključivo pregledom (anoskopija, rektoskopija). Krvarenje može biti i obolnije kada krv intenzivno kaplje iz anusa.
Drugi stadijum – krvarenje, peckanje, nekada hemoridalni čvor ispada iz anusa (obično poslije stolice) i može se napipati, ali se spontano povlači. Krvarenje je vrlo često i može prouzrokovati anemiju (malokrvnost).
Treći stadijum karakteriše često krvarenje nakon ili uz stolicu. Hemoroidi ispadaju iz anusa, mogu se napipati i manuelno vratiti unutra. Spontano se povlače samo poslije dužeg ležanja i mirovanja. Može se javiti bol, svrab, sluzav iscjedak.
Četvrti stadijum – u ovom stadijumu hemoroidalni čvorovi su stalno van anusa, nikada se ne vraćaju spontano, a ni manuelno se ne mogu trajno vratititi jer odmah ispadaju. Krvare, ukoliko se uklijješte i tromboziraju, jako su bolni. Pipa se uvećan jako bolan čvor.
Obično se javljaju 3 glavna hemoridalna čvora koji odgovaraju anatomskom položaju grana hemoroidalne vene. Ukoliko pacijent leži na leđima oni se nalaze u položajima na 3, 7 i 11 sati! Ove hemoroidalne čvorove nazivamo primarnim – oni su najveći.
Između ovioh nodusa mogu se naći 3-5 manjih koje nazivamo – sekundarni nodusi.
Unutrašnji i spoljašnji hemoroidi
Ova dva termina opisuju podjelu hemoroidalnih čvorova u odnosu na takozvanu zupčastu liniju, koja predstavlja anatomsku tvorevinu u analnom kanalu i nalazi se na 1,5-2cm od ulaska u čmar.
Unutrašnji hemoroidi se nalaze iznad, a spoljašnji ispod zupčaste linije, prekriveni tankom kožom (anoderm) koja je veoma dobro oživčena. Procesi iznad zupčaste linije ne daju bol kao simptom, dok procesi ispod nje u principu bole!
Unutrašnji hemoroidi su obično stadijuma I-II i kod kojih je krvarenje dominantan simptom.
Krvarenje može biti simptom i drugih oboljenja anorektuma (završni dio debeliog crijeva) od kojih su maligna od posebnog značaja!
Zbog ovih razloga, kod svih pacijenata sa simptomima hemoroidalne bolesti treba uraditi pregled (digitorektalni, anoskopija, rektoskopija). Kod pacijenata kod kojih je prethodno navedenim pregledima isključen razlog simptoma u anorektumu, kao i kod pacijenata preko 55 godina starosti indikovana je kolonoskopija!
Add comment