Susret predstavnika nefrološke struke

[heading]Berane su od 10-og do 12-og juna bile domaćin sastanka predstavnika nefrološke struke koji je poslužio kao najava značajnih inovacija u toj oblasti. U sklopu trodnevnog okupljanja održani su Sastanak Udruženja nefrologa i Radna sekcija nefrologa Crne Gore, a bila je ovo prilika i da se realizuje Sastanak Udruženja nefroloških sestara i tehničara Crne Gore. Projekat je podržan od strane Farmaceutske kompanije „Hoffmann- La Roche, Ltd”[/heading] Odsjek za nefrologiju u Beranama funkcioniše od 1990. godine, kada je izvršena prva dijalizna terapija. Ovaj segment Opšte bolnice funkcioniše u sastavu Inter­nog odjeljenja, pa kao što je slučaj i sa Bolnicom, ka zdra­vstvenim uslugama ovog centra gravitira stanovništvo četiri opštine Sjevera Crne Gore: Berana, Plava, Rožaja i Andrijevice. Tokom prošle godine ovdje je izvršeno oko 3.000 dijaliznih postupaka, a sada se na ovaj način liječi dvadesetak pacijenata.

Berane je, na ponos zdravstvenih radnika ove ustanove, oduvijek predstavljalo galeriju respektabilnih medicinskih autoriteta. Tu svakako treba uvrstiti akade­mika dr Branka Zlokovića, prof. dr Miška Brankovića, prof. dr Božinu Radevića, prof. dr Miloša Cimbaljevića, prof. dr Miloša Bakića, te prim. dr Asima Babovića. Zbog plodne tradicije, ali ne manje ni zbog planova da se već 2012. godine izvrši prva transplantacija organa sa živog donatora, odlučeno je da domaćin skupa sa kog će krenuti najava o inovativnim postupcima u transplantologiji bude baš grad Berane.

U toku trodnevnih susreta nefrologa, nefroloških se stara/tehničara i prijatelja ove struke, održani su Sastanak Udruženja nefrologa, Radna sekcija nefrologa Crne Gore i Sastanak Udruženja nefroloških sestara i tehničara Crne Gore. Već prvog dana, 10-og juna, u Beranskom hotelu „Il sole”, održane su Sjednica Udruženja nefroloških sestara i tehničara, kao i Sjednica udruženja nefrologa i Radna sekcija nefrologa. Izvršen je izbor novog rukovodstva, presjek radnih aktivnosti u periodu od prethodne tri godine, razma­trana standardizacija rada u centrima za hemodijalizu, pred­stavljeni planovi i obaveze za budući razvoj, a na repertoaru su se našle i teme koje su se nametnule slobodnim razgov­orom. Za organizaciju ovog događaja posebne zasluge pri­padaju dr Fahrudinu Hadroviću, prof. dr Marini Ratković i dr Ceni Kajević.

Skup nefrologa i nefroloških sestara/tehničara sv­ečano je otvoren. Prisutne su tom prilikom pozdravili Luka Golubović, predsjednik Opštine Berane, direktor Opšte bo­lnice u Beranama dr Budimir Dabetić, prof. dr Marina Ratković i ministar zdravlja doc. dr Miodrag Radunović.

Nefrološki zdravstveni sistem u Crnoj Gori

Liječenje pacijenata sa teritorije Crne Gore koji ima­ju različite nefrološke poremećaje podrazumijeva pružanje standardizovanih metoda zdravstvene zaštite, u prvom redu usluga zamjene bubrežnih funkcija. Naravno da se i u tom procesu ide ka omogućavanju što naprednije zdravstvene usluge, pa se intenzivno radi i na programu implementacije transplantacionih tehnika, a jedan od ciljeva koje treba što hitnije ostvariti jeste izvršenje transplantacije tjelesnih organa sa živog donora. U ovom trenutku, na liječenju nekim oblikom dijalize nalazi se ukupno 220 pacijenata iz Crne Gore. U cilju osvjetljavanja ukupne situacije u vezi sa razvo­jem nefrologije u okviru crnogorskog zdravstvenog sistema, na Sastanku nefrologa predstavljena su dva uvodna predavanja. Članovi Radnog tima dr Fahrudin Hadrović i prof. dr Marina Ratković dali su presjek osnovnih trendova. Tako saznajemo da ovaj sistem raspolaže sa ukupno 10 centara za nefrologiju (Nikšić, Bijelo Polje, Pljevlja, Bar, Herceg Novi, Rožaje, Kotor, Budva, Berane i Podgorica). Prvo nefrološko odjeljenje osnovano je 1985. godine, u Podgorici, i funkcionisalo je u okviru Kliničkog centra. Danas se u tom gradu nalazi Urološko-nefrološka klinika, osnovana 1997. godine.

Opisujući razvojni put transplantologije u svjetskoj medicini, te ističući kao značajne datume 1954, 1956, 1963, 1967, 1981. i 1983. godinu, što je vrijeme kada su izvršene prve transplantacije različitih tjelesnih organa, dr Marina Ratković istakla je: – Mi smo privilegovani ljekari. Imamo mogućnost izbornog liječenja jer imamo vještački bub­reg, a imamo i dobru porodicu, dobre prijatelje, kadeverične bubrege, i možemo da transplantiramo naše pacijente. Oni mogu da žive i trudimo se da sa izborom dijalize, bilo hemodijalize, bilo peritonumske, pružimo kvalitetan život, a ne samo u preživljavanje naših pacijenata. – Kada se govori 0 transplantaciji, treba imati na umu da je riječ o modernom i u svijetu potpuno prihvaćenom metodu liječenja. Po riječima dr Ratković, čak 2/3 svih transplantacija koje se obave čine zamjene bubrega. To misiju nefrologa čini vo­dećom u ovom domenu. Po učinku u ovoj oblasti, od 2010. godine Hrvatska se smatra liderom čak i u evropskom regionu. Iako je 2009. godine ustanovljen Zakon o transplant­aciji, crnogorska nefrologija još uvijek pravi pionirske korake u ovoj oblasti. U tom smislu, potrebno je, kako je više puta ponovljeno tokom Sastanka, uticati na jačanje svijesti gra­đana o donatorstvu i transplantaciji uopšte. U Crnoj Gori do sada su izvršene 83 transplantacije bubrega kod odraslih pacijenata i dvije kod djece. Od tog broja, 17 intervencija bilo je sa kadavera, a sve ostale vršene su posredstvom živog srod­nika.

Složen sistem pratećih oboljenja

Nefrološka oboljenja obično se manifestuju u slo­ženom kompleksu raznovrsnih poremećaja funkcionisanja organizma. Anemija, dijabetes, dispeptični sindrom, pove­ćana vrijednost krvnog pritiska i poremećaji kardiovaskular­nog sistema samo su neke od komplikacija oboljenja bubrega. Ćudljive i posve nepredvidljive, ove manifestacije dodatno komplikuju stanje pacijenta. Tako se događa da, uprkos sta­lnom praćenju stanja bolesnika, dođe do naglog pada, ili drastičnog povećanja, vrijednosti hemoglobina, što stvara ozbiljne komplikacije, a nerijetko zahtijeva i hospitalizaciju. O asimptomatskom toku ovakvih oboljenja, te anemiji kao ranom znaku hronične bubrežne insuficijencije, na Sastanku nefrologa govorila je dr Branka Gledović. Ona je detaljno objasnila mehanizam funkcionisanja hormona eritropoetina čiji nedostatak utiče na nastanak oboljenja. Zanimljivu postavku njenog izlaganja činilo je i objašnjenje međusobne uslovljenosti srčane i bubrežne insuficijencije. Timski rad ljekara različitih profila i rano otkrivanje oboljenja, osnovne su preporuke koje ona nudi. O ovom problemu veoma inspirativno je govorila i prof. dr Marina Ratković. Ona je ukazala na činjenicu da oko 99% pacijenata koji pate od poremećaja funkcionisanja bubrega imaju različito razvijen anemijski status, uglavnom nepovoljan! Vrijednost hemoglobina koja se kreće u rasponu 11-12 g, a koja je jedino povoljna, ima svega 1/3 ukupnog broja pacijenata. Kod čak 90% ukupnog broja pacijenata uočene su oscilacije vrijednosti hemoglo­bina. Dr Ratković tvrdi da važan uslov za poboljšanje ove nepovoljne slike predstavlja što aktivnije sprovođenje stan­darda o sterilizaciji prostorija koje pacijenti koriste u okviru podvrgavanja mjerama zdravstvene zaštite.