U BUDVI ODRŽAN ČETVORODNEVNI KONGRES FIZIJATARA
Šesti kongres Udruženja fizijatara Crne Gore realizovan je 4-7. maja u Budvi. Kako je to i opisano naslovom Kongresa „Nova iskustva u fizikalnoj i rehabilitacionoj medicini”, održan je veliki broj stručnih predavanja, prezentacija radova, radionica i edukativnih sesija najeminentnijih stručnjaka iz oblasti fizikalne i rehabilitacione medicine iz zemlje i inostranstva, a učestvovalo je oko 160 stručnjaka. U ime organizatora skup je pozdravila dr Milena Adžić, predsjednica Udruženja fizijatara Crne Gore, a nakon obraćanja istaknutih predstavnika struke, prisutnima se obratio ministar zdravlja u Vladi Crne Gore dipl. ecc. Dragoslav Šćekić, koji je bio i predsjednik Počasanog odbora Kongresa, otvarajući Kongres.
Posebnu čast Kongresu svojim video obraćanjima ukazali su predsjednica Svjetskog udruženja fizikalne i rehabilitacione medicine (ISPRM) prof. dr Frančeska Đimiljano, dr Klemen Grabljevec, predsjednik Evropskog udruženja fizikalne i rehabilitacione medicine (ESPRM), prof. dr Milica Lazović, predsjednica Mediteranskog udruženja fizikalne i rehabilitacione medicine (MFPRM) i predsjednica Udruženja fizikalne i rehabilitacione medicine Srbije, kao i prof. dr Valentina Koevska, predsjednica Udruženja za fizikalnu i rehabilitacionu medicinu Makedonije.
Timski model rada je najuspješniji
6. kongres fizijatara sa međunarodnim učešćem započet je minutom ćutanja u spomen tragično nastradalim žrtvama u OŠ „Vladislav Ribnikar”. Podsjetivši da se Šesti kongres fizijatara organizuje u godini kada se polako vraćamo starim navikama i intenzivnijoj saradnji, predsjednica Udruženja fizijatara Crne Gore dr Milena Adžić navodi i da je pet godina od predhodnog kongresa dovoljno dug period u kojem je svako imao priliku da stekne nova iskustva, savlada nove vještine i unaprijedi istraživački rad, a ipak dovoljno kratak da se previše ne udalji i prestane da brine i podržava druge, da se učvršćuju profesionalni i ljudski odnosi. Pozivajući se na preporuke Bijele knjige, ona je naročito istakla značaj timskog rada u okviru kog moderna fizikalna i rehabilitaciona medicina promoviše timski model rada sa specijalistom iz ove oblasti kao liderom. ─ Danas je fizikalna i rehabilitaciona medicina nezavisna medicinska specijalnost u Evropi i svijetu. Specijalisti fizikalne i rehabilitacione medicine koriste posebne dijagnostičke metode i primjenjuju mnogobrojne, različite tretmane, uključujući i farmakološke, fizičke, tehničke, edukacione i stručne intervencije ─ navela je dr Adžić.
Ona je dalje objasnila da je rehabilitacija kontinualni i koordinisani proces koji počinje na početku bolesti ili povrede i sprovodi se dok osoba ne postigne individualno uključenje u društvo, dosljedno njegovim ili njenim aspiracijama i željama. ─ Najbolje organizovanu, ciljanu i pacijentu potpuno prilagođenu rehabilitaciju obezbeđuju specijalisti koji rade zajedno, u multidisciplinarnim i interdisciplinarnim timovima, pri čemu su specijalisti fizikalne i rehabilitacione medicine obično lideri ovih timova, odgovorni za njegu i oporavak pacijenata, kako u jedinicama intenzivnog liječenja, tako i u specijalizovanim ustanovama za fizikalnu i rehabilitacionu medicinu ̶ rekla je ona.
Apelovano za očuvanje Instituta
Razvoj fizikalne i rehabilitacione medicine, kako je dalje rečeno, doveo je do unapređenja istraživačkog rada, uvođenja inovativnih programa u rehabilitaciju, razvoja asistivne tehnologije ─ od običnih pomagala do robotike ─ kao i sofisticiranih elektronskih sistema za stimulaciju, komunikaciju, kontrolu okoline i povećanje mobilnosti. Naglašavajući značaj Instituta „Dr Simo Milošević”, kao našeg lidera u rehabilitaciji pacijenata, ona je upozorila na predkolapsno stanje u toj ustanovi. ─ Svakome bi trebalo da bude jasno da ovakav nacionalni i evropski rehabilitacioni brend mora biti sačuvan, jer bez njega nema potpunog procesa rehabilitacije i oporavka naših pacijenata koji dolaze u ovu ustanovu iz svih djelova Crne Gore. Zato, s ovog mjesta, upućujem apel državnim organima da nađu najbolje rješenje za očuvanje Instituta na dobrobit pacijenata i zaposlenih u ovoj važnoj ustanovi ─ istakla je dr Adžić. Izražavajući uvjerenje u visok stručni potencijal Kongresa, ona je na kraju navela i da se nada da će svi učesnici pored novih znanja, kroz diskusiju i usvajanja zajedničkih stavova, doprinijeti kvalitetu Kongresa.
Podrška i od strane kolega
Predsjednica Ljekarske komore Crne Gore dr Žanka Cerović izrazila je zadovoljstvo zbog učešća na Kongresu i iskazala podršku fizijatrima Crne Gore. Ovom prilikom, ona je podsjetila na značaj i međunarodnu reputaciju Instituta „Simo Milošević”, kao i na potrebu za očuvanjem ovog medicinskog giganta.
Kolege iz regiona, iz Srbije i BiH, uzeli su, takođe, učešća u svečanom dijelu Kongresa, pa je bezrezervnu podršku izrazila i prof. dr Milica Lazović iz Udruženja za fizikalnu i rehabilitacionu medicinu Srbije, a prof. dr Mirsad Muftić u ime Udruženja fizijatara BIH prigodnim dopisom poželio je uspješan rad Kongresa.
Novi zakon o zdravstvu najavljuje bolji status rehabilitacije
Ministar zdravlja u Vladi Crne Gore dipl. ecc. Dragoslav Šćekić istakao je značajnu ulogu fizijatara u liječenju pacijenata u Crnoj Gori. Podsjećajući da su Vlada Crne Gore i Ministarstvo zdravlja u proteklom periodu pokazali da je zdravstvo oblast kojoj se ukazuje posebna pažnja, ministar Šćekić je ukazao na važne projekte koji su u prethodnom periodu ostvareni na planu što boljeg funkcionisanja zdravstva i fizikalne medicine i rehabilitacije u Crnoj Gori. Ovom prilikom zahvalio je učesnicima u realizaciji tih projekata i izrazio uvjerenje da će rješenja koja se donose novim zakonom o zdravstvenoj zaštiti reafirmisati i umnogome doprinijeti jačanju fizikalne i rehabilitacione medicine u Crnoj Gori.
Najvažnije teme
S obzirom na veliki broj učesnika predavača, kao i širine i raznovrsnosti obuhvaćenih tema pregled najvažnijih tema o kojima se govorilo na Šestom kongresu obuhvata veoma širok opseg. Prvog dana je započeto razmatranje o kompetencijama, organizaciji i edukaciji u fizikalnoj medicini i rehabilitaciji. Plenarna predavanja imali su s tim u vezi prof. dr Frančeska Đimiljano, prof. dr Milica Lazović i dr Žanka Cerović.
Drugi radni dan Kongresa započet je temom pedijatrijske rehabilitacije u okviru koje su prezentovane specifičnosti primjene funkcionalnih testova u pedijatrijskoj populaciji (I. Petronić Marković), razvojni poremećaji koordinacije (L. Dimitrijević), uzroci i karakteristike poremećene šeme hoda u dječjem uzrastu (A. Mikov, R. Krasnik, J. Zvekić Svorcan), elektrodijagnostički principi u evaluaciji neuroloških sekvela suprakondilarnih preloma u pedijatrijskoj populaciji (D. Nikolić), koordinisani multidisciplinarni pristup u liječenju kongenitalne skolioze kod djece (M. Adžić, M. Jelačić, A. Savić, I. Nikčević Vuković, S. Martinović), te spinalnoj mišićnoj atrofiji (B. Mitrevska, V. Koevska., S. Gjerakaroska Savevska, M. Gocevska, B. Kalcovska i M. Manoleva).
Dileme i nova saznanja u vezi sa ranom rehabilitacijom ticale su se rane mobilizacije nakon moždanog udara (V. Bokan Mirković), kao i značaja plućne rehabilitacije kod torakotomskih bolesnika (N. Mujović, S. Tomanović Vujadinović, Lj. Nikčević). Ovom prilikom prezentovan je i personalizovani pristup post-covid sidromu u rehabilitaciji (M. Delić), i patogenetska terapija radikulopatija i neuropatskog bola (S. Nejkov).
U vezi s rehabilitacijom oboljenja i povreda koštanomišićnog sistema predavanja su se odnosila na bol u peti (E. Dubljanin Raspopović, S. Tomanović Vujadinović, U. Nedeljković, N. Ilić, M. Aleksić, I. Selaković), profilaksu tromboembolijskih komplikacija nakon artroplastike kuka i koljena (M. Kocić), fizikalnu terapiju postmenopauzalne osteoporoze (V. Koevska, B. Mitrevska, M. Manoleva, C. Geracaroska Saveska, M. Gocevska, B. Kalcovska), adhezivni kapsulitis (S. Nejkov, V. Bokan Mirković, M. Karadžić), upoređenje različitih terapijskih dejstava kod pacijenata sa osteoartritisom koljena (B. Kalčovska, M. Gocevska, M. Manoleva, V. Koevska, B. Mitrevska, C. Savevska Gerakaroska, E. Nikolik Dimitrova, T. Jugova). U svijetlu fizijatrije opisani su i tretman hroničnog lumbalnog bolnog sindroma (E. Brezovska, M. Ivanovska, L. Veterova Miljković, S. Ljatif Petrušovska, T. Dimitrijevska, N. Jakovljević), patologija ramena (M. Karadžić, V. Bokan Mirković, S. Nejkov), patologija duboke venske artroze kod pacijenata sa gonartrozom (M. Markovski, B. Šiškova, M. Bogeska Blaževska, B. Blaževski, I. PopDimitrova, I. Mitrevska, V. Kostadinovski).
Primjena balneoklimatologije razmatrana je spektru oboljelih od ankilozirajućeg spondilitisa (D. Mustur), uz prikaz slučajeva sa Instituta „Dr Simo Milošević” (M. Obradović, V. Slavić, J. Glišić). U okviru sesije o tehnologijama i savremenim pristupima u dijagnostici i liječenju K. Grabljevec je opisao kliničke aspekte robotske tehnologije i rehabilitacije, a H. Burger je prezentovao ortozu donjih ekstremiteta pri oštećenjima perifernih nerava. Ovom prilikom razmatrana je i primjena radiofrekventne terapije kod pacijenata sa reaktivnim artritisom (D. Jokić, B. Prodanović, M. Bundalo, S. Nikolić).
U vezi s neurološkom rehabilitacijom ukazano je na mogućnosti procjene motornog oporavka pacijenata nakon moždanog udara (A. Vidaković, O. Đorđević, S. Mitrović, Lj. Konstantinović), neuroprotektivnu terapiju moždanog udara (S. Mitrović, O. Đorđević, A. Vidaković, S. Dedijer Dujović, Lj. Konstantinović). Bol, kao tema širokog opsega, bio je izazov za više predavača. S. Tomašević Todorović opisala je intraartikularnu terapiju bola u koljenu, a o proloterapiji i ligamentarnom bolu govorili su S. Milićević, S. Todorović Tomašević, G. Mastilović i S. Mitrović. Govorilo se i o mezoterapiji u sportu (B. Marković, B. Vujković, M. Aksić, M. Ilić), u terapiji lateralnog epikondilitisa (B. Vujković, B. Marković, M. Vuković), o terapiji ozonom u tretmanu bola u ramenu (M. Vuković, N. Abdić, A. Gavrilovski, B. Vujković). Bol kao fenomen bolesti muskuloskeletnog sistema opisale su i O. Čaparoska, S. Trajanović, a prikaz slučaja rehabilitacije pacijenta sa mješovitim bolom prezentovan je od strane L. Muratović.
Poster prezentacije ukazale su na značaj ranog habilitacionog tretmana kod rizičnog djeteta
(S. Marković, V. Slavić, D. Vučić, D. Rašković), opisale multidisciplinarno liječenje opstruktivnog hidrocefalusa uzrokovanog intrakranijalnom hemoragijom kod djece (S. Martinović,V. Bokan Mirković, M. Adžić), liječenje avaskularne nekroze glave butne kosti (A. Savić, M. Adžić, R. Vučinić, Lj. Obrenović, M. Šaranović), rehabilitaciju povrede ramena kod profesionalnog vaterpoliste (D. Vučić, S. Marković, V. Slavić, S. Živanović), primjenu robotike u rehabilitaciji pacijenata oboljelih od multiple skleroze (A. Rakić, S. Dimitrijević, T. Matejević, D. Petrović, M. Živković, Z. Dinić), mogućnosti primjene ekstrakorporalne terapije udarnim talasima u onkološkoj rehabilitaciji (I. Nikčević Vuković, V. Bokan Mirković), kao i kriterijumime za primjenu shock wave terapije (T. Bitovski).
U nedjelju, završnog dana Kongresa, održana je Skupština Udruženja fizijatara Crne Gore, a to je bio završni događaj ovog godišnjeg skupa. U iščekivanju sljedećeg kongresa doktora specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije, ostaje da se prouči bogat stručni materijal Šestog kongresa.
Anita Đurović
Add comment