Nastavak teksta iz prošlog broja
Terapija protiv svraba
Svrab je najčešći i najznačajniji klinički simptom atopi-jskog dermatitisa, s čudnim uplivom emocionalne dimenzije u percepciji u odnosu na druge pruritičke dermatoze, kao što je npr. urtikarija. U većini studija svrab je dio kompletne kliničke slike mjerene EASI ili SCORAD sistemom. Antipruritička terapija uključuje multidimenzionalni pristup, računajući i na druge simptome kao što su suva koža, inflamacija i ogrebotine. Brza pomoć se bazira na aplikaciji topijskih preparata koji sadrže ureu, kamfor ili mentol i to u vidu mokrih, hladećih ili masno-vlažećih obloga, obloga od crnog čaja, kratkotrajnih mlakih tuširanja. Nespecifični fizikalni modaliteti, kao akupunktura, stimulacija dermatoma i sl. opisani su kao korisni. Generalni principi antipruritičke terapije su sljedeći:
1. Emolijentna bazična terapija za redukciju suve kože
2. Eliminacija provocirajućih faktora – izbjegavati dugotrajne i vruće kupke, kontakte s iritirajućim agensima i alergenima
3. Antiinflamatorna terapija – topijski kortikosteroidi (u inicijalnoj fazi reaktivacije), oralni ciklosporini, topijski takroli-mus i pimekrolimus (topijski kalcineurin inhibitori), ultravioletno zračenje (UVB uskog spektra)
4. Pomoćna specifična antipruritična terapija – kremovi i/ili losioni koji sadrže ureu, kamfor, mentol-polidokanol ili n-palmitoiletanolamin – topijski, kapsaicin – topijski, antagonisti opioidnih receptora – oralno (naltrekson i nalmefen), topijski stabilizatori mast ćelija (natrijum-hromoglikat)
5. Sedacija – sedativni antihistaminici, oralno
6. Interferon, gama (IFN), sistemski i u dugotrajnom tretmanu.
Antihistaminici
Antihistaminici se koriste decenijama, u smislu smanjenja svraba kod pacijenata oboljelih od atopijskog dermatitisa. Prva generacija sedativnih antihistaminika pokazuje se efikasnijom u akutnoj fazi egzacerbacije ekcema. Nesedativni antihistaminici, prema studijama, ne pokazuju nikakav ili pokazuju vrlo slab efekat na svrab kao simptom atopijskog dermatitisa, samo u vrlo visokim dnevnim dozama. Antihistaminici su, generalno, sigurni za upotrebu u dužem periodu i pokazuju efekte u bolestima koje prateovaj poremećaj, kao što su alergijska astma, rino-konjunktivitis, urtikarijalni dermografizam i urtikarija.
Antimikrobijalna terapija
Zbog urođenog oslabljenog imuniteta kože česte su kolonizacije Staphylococcus aureusom (više od 90% u srednje jakom ili jakom obliku atopijskog dermatitisa). Postoji korelacija između Staphylococcus aureus egzotoksina, uključujući superantigene i hemolizin u izlaznim kanalima lojnih žljezda i egzacerbacije bolesti. Još bolje, pronađeno je da gustina kolonizacije Staphylococcus aureusa u atopijskom dermatitisu korelira sa jačinom bolesti. U ovakvim slučajevima antibiotski tretman je koristan. Klinički koncept pacijenata sa stafilokoknom infekcijom kom-binuje antimikrobijalni i kortikosteroidni tretman, uz topijsku terapiju (u kupkama) antisepticima triklosanom, hlor-heksidinom ili kristal violetom. Topijski antibiotici ne koriste se u dužem periodu tretmana atopijskog dermatitisa. Upotreba srebrom impregniranog tekstila i svile fabrički finiširane s antimikrobijal-nim agensom AEGIS ADM 5772/S može redukovati kolonizaciju stafilokokom i smanjiti jačinu egzacerbacije atopijskog dermatitisa.
Sekundarne infekcije kvasnicama, gljivicama i streptokokom, takođe mogu biti triger faktor za atopijski dermatitis. Sistemski ketokonazol i topijski ciklopiroksolamin pokazuju se efikasnim u terapiji gljivične infekcije atopijskog dermatitisa koja traje 4 sedmice. Još bolji efekat pokazuju „noviji” antimikotici -flukonazol ili itrakonazol.
Virusne infekcije se češće dešavaju kod pacijenata oboljelih od atopijskog dermatitisa, s tendencijom širenja i stvaranja Eczema molluscatum, Eczema vaccinatum i Eczema herpeticum. Eczema herpeticum (herpeticatum) se često pojavljuje poslije kortikosteroidne, a još češće poslije topijske terapije kalcineurin-inhibitorima. Terapija je promptna antiviralna hemoterapija s aciklovirom i.v., ali postoje i drugi alternativni modaliteti.
Dakle, može se zaključiti da su kratkotrajne sistemske antibiotske terapije kod brisom dokazanih bakterijskih infekcija kože pacijenata s atopijskim dermatitisom, obavezne. Antimi-kotička terapija sprovodi se kod evidentne, mikrobiološki dokazane infekcije gljivicama i kvasnicama.
Antiseptički tekstili imaju, u savremeno vrijeme, srednje jak efekat na atopijski dermatitis. Eczema herpeticum se, bez dileme, tretira sistemskom antiviralnom terapijom, kao što je sistemski aciklovir.
Fototerapija
Po posljednjim studijama, 74.4% pacijenta oboljelih od srednje jakog oblika atopijskog dermatitisa ima kompletnu rezoluciju (povlačenje) bolesti tokom ljeta, 16.3% poboljšanje, a samo 9,3% nema promjena. Dalje, odmor na moru pokazuje bolje efekte od odmora na planini. Ovo se objašnjava uticajem izlaganja sunčevom zračenju na bazi UV efekta, te se dolazi do pozitivnog efekta UV radijacije na atopijski dermatitis. Prirodni ili vještački izvori UV radijacije izazivaju biološke efekte u koži, uključujući kutanu inervaciju, neuropeptide, neurotrofine i neke nervno-zavisne receptore. Prepoznati mehanizam je mehanizam imuno-modulacije kroz apoptozu inflamiranih ćelija, inhibiciju Langer-hansovih ćelija i alteraciju produkcije citokina, antimikrobijalni efekat smanjenja kolonizacije Staphylococcus aureusom i ojačavanja kožne barijere. Druga teorija ukazuje da dvonedjeljna ekspozicija sunčevom zračenju signifikantno povećava balans vitamina D u koži s povećanom koncentracijom serumskog kalcidiola, izazivajući signifikantno cijeljenje kože. Kao vještački izvori koriste se:
Add comment