Krunice, kao protetski rad, spadaju u grupu fiksne protetike. U suštini, predstavljaju nadoknade u slucaju kada se izgube zubi u skladu sa odgovarajućom indikacijom. Njima se nadomještaju jako oštećeni i/ili estetski neprihvatljivi zubi. Naravno, mogu da se izrađuju kao solo krunice ili u sklopu mostova.
Fiksna protetika podrazumijeva brušenje zuba, tj uklanjanje dijela zubnog tkiva koje treba da nadomijesti krunica. To istovremeno predstavlja i najveću manu ove tehnike – gubitak zubnog tkiva. Ključno je imati adekvatnu indikaciju.
Sa novim tehnologijama u stomatologiji, kao i potrebi za estetski što učinkovitijim materijalima, došlo se do krunica koje u sebi ne sadrže metal. Za razliku od klasičnih metalo-keramičkih krunica, koje se izrađuju od legure metala kao osnove, tj. rama na koji se nanosi keramika, bezmetalne krunice ne sadrže “crni” metal kao osnovu, što doprinosi vrhunskom estetskom učinku koji ove krunice imaju. U osnovi, ovdje se koristi cirkonij porcelan i alumina porcelain. Ovi materijali zadovoljavaju biomehaničke uslove, tj. imaju dovoljnu čvrstinu. Specificnost kod ovog tipa fiksnih nadoknada ogleda se u tehničkom dijelu brušenja zuba, odnosno mora da se uradi olučasta preparacija, koja uz pomoć CAD/ CAM tehnike omogućava vrlo precizno i prisno spajanje ruba zbrušenog zuba i nadoknade.
Cirkonijum je veoma tvrda keramika koja se upotrebljava kao jaka osnova za bezmetalne keramičke nadoknade. Cirkonija koja se koristi u stomatologiji je cirkonijum-oksid koji je stabilizovan dodavanjem itrijum-oksida. Puno ime cirkonijuma koji se koristi u stomatologiji je itrijumski stabilizovana cirkonija ili YSZ. Cirkonijumska substruktura krunice obično se projektuje na digitalnom modelu pacijentove usne duplje, koji se dobija pomoću 3d digitalnog skeniranja, otiska ili modela. Substruktura se zatim smanjuje od cirkonijumskog bloka u meko, presinterovano stanje. Kada se smanji, presinterovana cirkonija se sinteruje u peći u kojoj se skuplja za 20% i dostiže punu snagu od otprilike 850MP. Stomatološki tehničar može dodati sloj estetske keramike na kapicu kako bi postigao konačnu boju i oblik zuba. Ponekad se monolitska krunica može napraviti isključivo od cirkonijumske keramike bez sloja estetske keramike. Takve krunice izgledaju guste (zbijene) sa visokom otpornošću, bez transparencije ili fluoroscencije.
Alumina je uveden kao stomatološki materijal 1989. godine kada je topljen i spojen sa staklom. Nedavno je kapica alumine izgrađena pomoću CAD/CAM tehnike u kojoj se prevelika kapica smanjuje u presinterovani blok Al2O3. Blok se sinteruje i skuplja na odgovarajuću veličinu. Na tu kapicu alumine može se postaviti feldspat keramika kako bi se postigla pravilna boja i oblik.
Sistemi bezmetalnih keramičkih nadoknada su biokompatibilni sa tkivima usne duplje. Čak i pacijenti sa alergijama, ili drugačije oslabljenim imunim sistemom, neće imati bilo kakvu negativnu reakciju vezanu za ovakve nadoknade. Sa ovakvim krunicama izbjegnuta je pojava preosetljivosti na toplotne nadražaje, kao i promjena osjećaja ukusa (npr. osjećaj ukusa metala). Najveća prednost je estetski momenat, jer ovaj materijal omogućava transparentnost a samim tim i veliku sličnost sa prirodnim zubima. Takodje, nema prebojavanja desni.
Zaključak bi bio, uz pravilnu indikaciju, bezmetalne krunice mogu da budu dugotrajno i estetski vrlo zadovoljavajuće rješenje za pacijenta.
Dr stomat. Marko Rašović
Ordinacija Apolonia, Podgorica
Add comment