HEMIJSKI PILING

Potrebni reagensi

Korektno označene bočice sa različitim koncentracijama sredstava za hemijski piling Sredstvo za čišćenje i odmašćivanje kože (alkohol i aceton, Oktanisept i sl.) Hladna voda Medicinski vazelin (za zaštitu predjela ispod i oko očiju i nozdrva) Sterilni fiziološki rastvor – u špricu, u slučaju da dođe do ulaska hemikalije u oči, za ispiranje Sredstvo za neutralizaciju

Potreban ostali materijal

Staklene posudice za kisjeline Četkice Jednokratna kapa za pacijenta ili traka za kosu Štapići za nanošenje vazelina Rukavice Pamučne gazice Sat Fen za hlađenje

Sredstva za henijski piling

Alfa-hidroksi kisjeline, AHA, monokarboksilične kisjeline: glikolna kisjelina (dubina A), laktična kisjelina (dubina B), malična kisjelina (dubina C); trikarboksilične kisjelina: citrična kisjelina (dubina C)

Beta-hidroksi kisjeline, BHA (salicilna kisjelina) (dubina A)

Trihlorsirćetna kisjelina (TCA) (dubina A)

Alfa-keto kisjeline (piruvična kisjelina) (dubina A)

Rezorcinol (dubina B)

Jessner rastvor (salicilna kisjelina 14 g, laktična-mliječna kisjelina 14g, resorcinol 14g sa etanolom do 100g) (dubina B)

Retinoična kisjelina (dubina C)

Fenol: fototip kože I-II kože (dubina A), fototip kože III-IV (dubina C)

Klasifikacija hemijskih pilinga u odnosu na histološku dubinu nekroze:

A VRLO POVRŠINSKI (SUPERFICIJALNI) LAK HEMIJSKI PILING: nekroza stratum corneuma Hemikalije koje se koriste: TCA 10%, glikolna kisjelina 30-50%, salicilna kisjelina 20-30%, Jessnerov piling solucija 1-3 nanošenja, tretinoin 1-5% Efekat: daje uravnoteženu boju i blistav izgled koži.

B POVRŠINSKI (SUPERFICIJALNI) LAK HEMIJSKI PILING: nekroza kroz cio epiderm do bazalne membrane Hemikalije: TCA 10- 30%, glikolna kisjelina 50-70%, Jessner rastvor: 4-7 nanošenja Efekat: stimuliše epiderm i uklanja mrtve keratinocite, prouzrokujući perutanje kože slično onoj poslije dužeg izlaganja suncu.

C SREDNJE DUBOK HEMIJSKI PILING: nekroza do gornjeg retikularnog derma Hemikalije: TCA 35-50%, glikolna kisjelina 70%+ TCA 35%, 88% fenolski piling bez okluzije, Jessner solucija +TCA 35%, “čvrsti” CO2+TCA 35% Efekat: podstiče potpuno obnavljanje epiderma

D DUBOK HEMIJSKI PILING: nekroza do srednjeg retikularnog derma Hemikalija: Baker-Gordon fenolski piling Efekat: stimuliše stvaranje kolagena i elastina i rekonstrukciju vlakana

Preporuke

Anestezija: nepotrebna za superficijalni i srednje dubok piling. Srednji trankvilizatori ili anksiolitici se mogu koristiti kod uznemirenih i uplašenih pacijenata.

Njega poslije tretmana

Zadatak je spriječiti ili smanjiti razvoj komplikacija i osigurati brz oporavak! To je posebno važno kod pacijenata tamnije kože kod kojih su pigmentne alteracije česte.

U periodu poslije pilinga se očekuju edem (otok), eritem (crvenilo) i deskvamacija (ljuštenje) kože. Kod površinskih pilinga traju 1-3 dana, kod dubljih piling-5-10 dana. Za umivanje koristiti blag ne sapunski cleanser, za prevenciju bakterijske infekcije antibiotsku mast koju preporuči terapeut, a prvih dana led i/ili hladne obloge (sol 3% Ac. Borici), za smanjivanje toplote kože koja odaje jačinu inflamacije. U nekim slučajevima potrebna je peroralna antibiotska terapija, kod superficijalnog i srednje dubokog pilinga rjeđe! Analgetici, po potrebi, kod senzacija jačih opekotina! STROGO ZABRANJENO IZLAGANJE SUNCU, PRIRODNIM I VJEŠTAČKIM IZVORIMA SUNČEVOG ZRAČENJA određen period vremena u zavisnosti od dubine pilinga, a potom OBAVEZNO KORIŠTENJE SREDSTVA ZA ZAŠTITU OD SUNCA BROAD SPECTRUM, VISOKOG FAKTORA ZAŠTITE (SPF≥50)!!! Za duboki piling je zabranjeno bilo kakvo izlaganje suncu minimalno 6 mjeseci.

Procedura prije tretmana

Kod pacijenata koji u anamnezi koji imaju herpes simplex recurens infekciju,a koji žele da rade srednje duboki ili duboki piling, daju se Aciklovir tbl, dva dana prije i 7-10 dana, do potpune reepitelizacije. Kod pacijenata sklonih postinflamatornim hiperpigmentacijama koristiti prije intervencje Hidrokinon 2-4%. Kod svih pacijenata koristiti sredstvo za zaštitu od sunca “broad spectrum” i kontrolisati aktivne inflamacije i preteće dermatoze! Mogu se koristiti i blaga sredstva za hemijski piling (tretinoin 0,025%, adapalen 0,1%, glikolna kisjelina 6-12% i sl,) za kućnu upotrebu, kao priprema za piling (kod superficijalnog i srednje dubokog pilinga to se u praksi rijetko sprovodi). (Poznato je da retinoin skraćuje vrijeme reepitelizacije poslije upotrebe resurfacing lasera). Obično je dovoljno početi sa manjim koncentracijama – manjim dubinama pilinga!

Komplikacije

Pravilan odabir pacijenata, adekvatno savjetovanje i pravilno sprovedena postoperativna njega su takođe izuzetno važni za zadovoljavajuće rezultate. Što je dublji hemijski piling, to je rizik za komplikacije veći.

1. PIGMENTNE PROMJENE: postinflamatorne hiperpigmentacije i hipopigmentacije 2. INFEKCIJE: BAKTERIJSKE (Staphyloccocus, Streptococcus, Pseudomonas), VIRUSNE (Herpes simplex), CANDIDA. 3. OŽILJAVANJE je vrlo rijetko kod superficijalnog pilinga. 4. ALERGIJSKE REAKCIJE 5. MILIA 6. AKNEIFORMNE ERUPCIJE 7. LINIJE DEMARKACIJE 8. PROMJENE U TEKSTURI KOŽE 9. PERZISTENTNI ERITEM (perzistentni eritem koji traje duže od tri nedjelje poslije pilinga je indikacija ranog ožiljavanja i treba je tretirati potentnim topikalnim kortikosteroidima u trajanju od dvije nedjelje). 10. TOKSIČNOST (vrlo rijetka, može se desiti kod pilinga rezorcinolom, salicilnom kisjelinom i fenolom).