Hipertenzija je jedan od navećih zdravstvenih problema današnjice, ali se sa unapređenjem ljekova može jako dobro kontrolisati – ocijenjeno je na panelu u Bečićima, održanom na IV Medical konferenciji
Cilj savremene terapije arterijske hipertenzije nije samo njena prosta redukcija, već prevencija oštećenja ciljnih organa i smanjivanje ukupnog kardiovaskularnog komorbiditeta i mortaliteta – ocijenio je mr sci dr Siniša Dragnić, internista-kardiolog iz Kliničkog centra Crne Gore, na panelu o hipertenziji, organizovanom u sklopu IV Medical konferencije, održane polovinom maja u Bečićima.
Arterijska hipertenzija predstvalja veliki, ne samo medicinski nego i ekonomski, problem sa prevalencom od 30-45% u generalnoj populaciji, sa povećajnem u toku strenja.
Još od ranije je dokazana direktna povezanost između povišenog krvnog pritiska i incidence kardiovaskularnih događaja (moždanog udara, akutnog infarkta miokarda, naprasn smrti, srčane insuficijencije, periferen arterijske bolesti kao i terminalnog stadijuma bubrežne slabosti) u svim starosnim grupama kao i kod svih etničkih grupa. Hipertenzija je odgovorna za oko 9.4 miliona smrtnih ishoda u svijetu. Smanjenje krvnog pritiska za 110 mm Hg dovodi do redukcije vaskularnog rizika: kardiovaskularnih događaja za 20%, koronarne bolesti za 17%, moždanog udara 27%, srčane slabosti 28% odnosno sukupne smrtnosti za 13%!
Inicijalna evaluacija arterijske hipertenzije podrazumijeva osim potvrde dijagnoze i procjenu kardiovaskularnog rizika, asimptomatskog oštećenja organa kao i pronalaženje eventualnih uzroka sekundarne hipertenzije.
Prema preoprukama Evropskom udruženja kardiologa za liječenje pacijenta sa arterijskog hipertenzijom neophodan je individualni pristup svakom pacijentu, pri čemu se ne posmaraju samo apsolutne vrijednosti gornjeg i donjeg pritiska, već i prisustvo drugih faktora rizika za arterosklerotičku bolest. Mora se uračunati i oštećenje ciljnih organa, prisustvo bubrežne slabosti, prethodne kardiovaskularne bolesti i dijabetes mellitus. Treba uzeti u obzir i stil života, dob i pol – kazao je dr Dragnić.
Dr Dragnić objašnjava da početak terapije zavisi od svih navedenenih faktora, a na samom startu nekad se ona može sastojati samo od promjene načine života.
– Promptna terapija kreće kod 2. ili 3. stadijuma arterisjke hipertenzije, a cilljevi su smanjenje sistolnog ispod 140 i dijastolnog krvnog pritiska ispod 90. U početku se kreće samo sa jednim lijekom, a ako je pritisak bazično visok ili je veliki rizik od kardiovaskulrnog oboljenja onda se koriste dva lijeka. Nije dozvoljena kombinacija ljekova koji djeluju na isti sistem. Velika prednost kalcijumskih antagonista je što imaju mogućnost kombinovane terapije – zaključio je dr Dragnić.
Kalcijmskui antagonisti spadaju u ljekove prve linije za liječenja arterijske hipertenzije. Antihipertenzivno dejstvo kalcijum antagonista zasniva se na relaksaciji, odnosno vazodilataciji arteriola i arterija, što dovodi do sniženja perifernog otpora i pada krvnog pritiska. Taj pad ne prate značajne promjene srčane frekvencije, niti vrijednosti kateholamina u krvi, a posebno ih izdvaja to što kada se koriste postoji korelacija smanjenja sa visinom krvnog pritiska prije početka liječenja.
On je rekao da kalcijumski antagonisti mogu da odgovore tom cilju, jer su bezbjedni za pacijente sa različitim oboljenjima, bilo da se radi o dijabetesu, perifernoj vaskularnoj bolesti, poremećaju lipida, slabosti bubrega ili hroničnoj osptruktivnoj bolesti pluća.
– Pored antihipertenzivnog dejstva, kalcijum antagonisti imaju i antianginalno kao i antisklerotično dejstvo. Antianginalno dejtvo osim vazodilatacije krvnih sudova se povezuje sa njegovim antisklerotskim efektom, što se pokazalo praćenjem pacijenata sa karotidnom bolešću, kod koje je došlo do smanjenja plaka.
Veliki broj studija je pokazao efikasnost ove grupe ljekova u smislu smanjenja krvnog pritiska kao i prednosti u odnosu na druge grupe ljekova. Pored ostalog, kalcijumski antagonisti imaju prednost u odnosu na druge antihipertenzivne ljekove da smanjuju dnevnu varijabilnost sistolnog pritiska, a koncentracija lijeka je stabilna tokom 24 časa. Dobro su podnošljivi i sigurni, a metabolički neutralni – kazao je dr Dragnić.
Prema tome, kalcijumski antagonisti ostvaruju cilj savremene antihipertenzivne terapije: redukcija vrijednostit arterijskog pritiska, prevencija i zaustavljanje oštećenja ciljnih organa i smanjenje ukupnog kardiovaskularnog morbiditeta i mortaliteta.
Beta blokatori
Dr Nataša Belada-Babović, iz podgoričke PZU “Kardio Lab”, održala je prezentaciju o beta blokatorima, podsjećajući da su se pojavili krajem 70-tih i tada su predstavljali najznačajniji doprinos medicini i farmakologiji, što je pokazala dodjela Nobelove nagrade 1988. godine. Razvijene su tri generacije beta blokatora – neselektivni, selektivni i treća generacija koja ima pored seletivnosti za kardiovaskulaarni sistem ima i dodatni vazodilatatorni efekat.
– Selektivnost se tiče odnosa blokade B1 i B2 receptora. Ukoliko je neselektivan onda imamo slične kardijalne i antihipertenzivne efekte, ali imamo neželjen efekat na perifernu vaskulaturu i na metaboličke promjene. Najveću selektivnost pokazuju beta blokatori treće generacije – kazala je dr Babović, objašnjavajući da su noviji beta blokatori efikasni i bezbjedni kada su indikovani i kod pacijenata sa pridruženom opstruktivnom bolešću pluća, dijabetesa i metaboličkih sindroma.
Add comment