Prelomi pršljenova tretiraju se mirovanjem, uz primjenu analgetika. Mobilizacija uglavnom počinje nakon tri sedmice, a može i ranije, u zavisnosti od intenziteta bola. Nošenje midera obezboljuje ustajanje i hod, ali je stav autora da je bolje ne nositi ga, jer slabi i onako atrofičnu, paraver-tebralnu muskulaturu, čime se stvaraju uslovi za lakše nastajanje giboziteta ili pojave novog preloma prilikom naknadne traume.
Prelomi proksimalnog femura najozbiljniji su prelomi starih osoba. S obzirom na prisustvo udruženih bolesti u momentu povređivanja, zahtijevaju multidis-ciplinarni pristup u terapijskom odgovoru. Za rešenje ovog problema globalno postoje dva hirurška puta – osteosinteza preloma ili artroplastika kuka. Obje metode su dobre, imaju isti cilj, u smislu brze i pravovremene restitucije funkcije i vraćanja bolesnika u normalan život. Davno su prikazane i zaživjele su u punoj formi. Suština problema operatora jeste koji put izabrati. Mnogo faktora je prisutno prilikom donošenja konačne odluke. Sa hirurškog aspekta najvažnije je da operacija protekne bez komplikacija, kako intraoperativnih tako i postopera-tivnih. Brza mobilizacija i stabilan hod, osmijeh na licu zadovoljnog bolesnika, najveća su satisfakcija za operatora.
Zbog navedenog je bitan multidisciplinarni pristup u pripremnoj preoperativnoj fazi. Potrebno je kroz dijalog sagledati:
– Funkcionalni status povrijeđenog i odrediti kolika je bila njegova sposobnost za nezavisan život u pretraumatskom periodu.
– Procjena mentalnog zdravlja preko minimental testa po mnogima je najvažniji prognostički faktor preživljavanja u prvoj godini.
– Procjena fizičkog zdravlja značajna je ne samo sa anesteziološkog aspekta. Razne bolesti (posebno srčane) uslovl-javaju brzo zamaranje bolesnika, što značajno usporava postopera-tivnu mobilizaciju, posebno kod pacijenata sa štakama.
– Socijalni aspekt nije bez uticaja, jer prisustvo porodice puno znači starijoj osobi u bržem i kvalitetnijem oporavku.
– Uslovi okoline (blizina mjestu uslužnih djelatnosti tipa pošte, prodavnice i sl.) mogu da olakšaju ili otežaju život u rekon-valescentnom periodu.
Bogatstvo informacija koje zaokružuju sliku jednog života, olakšavaju prognozu rezultata liječenja i direktno utiču na izbor terapijskog tretmana.
Piše: prim. dr sc. med. Ivo D. Ivanović,
Spec. za ortopedsku kirurgiju i traumatologiju
Specijalna bolnica „Vaso Ćuković” Risan
Add comment