Problemi bronhijalnog i digestivnog trakta i efekti herbalne medicine

[heading]STRUČNI SKUP FARMACEUTA I LJEKARA U PODGORICI[/heading]

17. maja tekuće godine, u Zelenom salonu Hotela „Crna Gora” u Podgorici, realizovan je edukativni program namijenjen za farmaceute i ljekare. Predavanje akreditovano kod Ljekarske i Farmace­utske komore Crne Gore organizovali su Kompanije „Salveo” i „Evropa lek”. Profesor Farmaceutskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, dr Nenad Ugrešić, govorio je o mehanizmu djelovanja i terapijskoj primjeni alfa-hederina, a problem prepoznavanja i liječenja funkcionalnih bolesti digestivnog trakta stručnoj javnosti je približio docent dr Srđan Đuranović, sa Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

DOKAZANA EFIKASNOST U SUZBIJANJU KAŠLJA I BOLA U GRUDIMA

U domenu predstavljenih tema zapažen tretman imala je herbalna medicina. Bršljan, čiji su aktivni principi alfa-hederin i saponozidi, ima značajan efekat u bronhokonstrikciji i iskašljavanju i razumljivo da kao takav predstavlja izazov za stručna razmatranja. Objašnjavajući nimalo jednostavne mehanizme bronhokonstrikcije i, nasuprot tome, bronhodilatacije, koji mogu biti uslovljeni djelovanjem ekstrakata ove biljke, dr Nenad Ugrešić ukazao je na širok spektar raznovrsnih efekata primjene herbalne medicine. Značajnu ulogu u prepoznavanju tipičnih poremećaja predstavlja funkcionisanje beta-receptora koji se nalaze na površini alveola pluća, i sulfaktanata – jedinica koje se intenzivno stvaraju prije rođenja a osnovna im je uloga u održavanju alveola otvorenim. Kada je riječ o specifičnostima alfa-hederina, prof. Ugrešić je pored ostalog naveo da biljna droga od koje se on dobija nije uvijek identičnih osobina.

Postoji oko 400 vrsta bršljana, biljke za koju je uporednim studijama dokazana efikasnost u suzbijanju kašlja i bola u grudima. Njegova primjena značajna je i u domenu stabilizacije efekata bolesti i intenzivnije regulacije beta-receptora. Bronhijalna astma i bronhitis, upozorio je ovom prilikom dr Ugrešić, danas dobijaju pandemijske razmjere.

FUNKCIONALNE BOLESTI NAJZASTUPLJENIJE U CRIJEVNOM SISTEMU

Opšte je poznato da problemi digestivnog trakta mogu u značajnoj mjeri ugroziti kvalitet života oboljele osobe. Funkcio­nalna dispepsija i sindrom iritabilnog crijeva, teme su koje je u okviru svog izlaganja posebno osvijetlio doc. dr Srđan Đuranović. – Termin funkcionalna bolest ne odnosi se samo na digestivni trakt, ali je najzastupljenija kada su crijeva u pitanju – objasnio je on. Ukazujući na raznovrsnosti u prepoznavanju prisustva bolesti i specifičnosti pojedinih grupa pacijenata, dr Đuranović je prikazao spektar situacija sa kojima se kliničari mogu suočiti kada je riječ o digestivnim tegobama pacijenata.

– Ako imamo pacijenta koji ima prisustvo simptoma za koje se pretpostavlja da potiču iz gastro-duodenalne regije, a pritom u odsustvu bilo koje organske, sistemske ili metaboličke bolesti kojom možemo da objasnimo tegobe, možemo da kažemo da on ima funkcionalnu dispepsiju – objašnjeno je ovom prilikom. U tom dijelu veoma je važno registrovati prisustvo najmanje tromjesečnih tegoba, koje se ne moraju kontinuirano javljati u periodu od pola godine. Posmatrano na godišnjem nivou, tegobe su aktivne najmanje dvanaest sedmica. Inflamacija želuca, postprandijalna nadutost, bol ili žarenje u epigastrumu ili osjećaj rane sitosti, simptomi su funkcionalne dispepsije koji se mogu, ali i ne moraju, javljati tipski.

Gotovo 99% ukupnog broja osoba koje pate od funkcionalne dispepsije prijavi prisustvo najmanje dva simptoma. Svega 1/3 njih ima potpuni odgovor na simptomatsku terapiju.

Prema preporuci, dr Đuranovića, eradikaciona terapija ima određeno mjesto u postizanju efekata izlječenja. Terapijski proces podrazumijeva promjenu načina života, higijensko-dijetetski režim, a tek potom terapiju medikamentima, u kom dijelu značajno mjesto imaju herbalni preparati.

Sindrom iritabilnog crijeva, sa specifičnom lokalizacijom u donjem dijelu digestivnog trakta, bolest je za koju mogu biti simptomatični bol u stomaku, defekacija, opstipacija i dijareja. Smatra se da on ima 2-3 puta veću učestalost u populaciji žena, da 50% osoba oboli prije 35. godine, da 25-45% svih gastro-enteroloških pregleda ukazuju na ovaj problem ali i da čak oko 80% osoba koje pate od ovog poremećaja nikada ne posjeti ljekara. Upravo zahvaljujući činjenici da njegova dijagnostika zahtijeva širok opseg radnji koje preduzima kliničar, terapija još uvijek nije standardizovana. To, naravno, predstavlja prepreku efektivnom liječenju. Procjenjuje se da se kod čak 50 % svih kliničkih slučajeva ne postigne trajno izlječenje. Ipak, primjena herbalne medicine smatra se efektivnom i preporučljiva je od strane gastroenterologa. Svakako, ona mora biti kontrolisana i sprovođena pod nadzorom jedine osobe stručne za monitoring pacijentovog zdravlja – ljekara.