Zika groznica je virusno oboljenje koje se prenosi ubodom zaraženog komarca iz roda Aedes. Zika virus (iz roda Flavivirus) je prvi put identifikovan u ljudskoj populaciji 1952. godine u šumama pokrajine Zika u Ugandi. Epidemijsko javljanje oboljenja je registrovano u Africi, Americi, Aziji i zemljama pacifičkog regiona. Do sada u Evropi nisu prijavljeni autohtoni slučajevi obolijevanja od Zika groznice. Zika virusna infekcija se širi u prethodno nezahvaćenim dijelovima svijeta. Od početka 2015. godine autohtoni slučajevi infekcije su prijavljivani u regionu Pacifika. Autohtona transmisija Zika virusa se od aprila 2015. godine prijavljuje u Brazilu. Nakon toga, infekcija Zika virusom se proširila na 20 zemalja Amerike.
U zemljama EU nije prijavljen nijedan autohtoni slučaj infekcije Zika virusom, sa izuzetkom dva najudaljenija regiona (Francuske prekomorske teritorije), Sent Martin i Gvadelupe, od kojih je svaki prijavio po jedan autohtoni slučaj.
U Crnoj Gori nije registrovano obolijevanje od Zika virusne groznice. Kako se Zika virus prenosi? Rezervoar infekcije je još uvijek nepoznat. Za prenos virusa na čovjeka neophodan je vektor – komarac iz roda Aedes (ovaj komarac prenosi i dengu, čikungunju i žutu groznicu). Virus se može prenijeti i krvlju, ali ovo je rijedak način transmisije. Iako je Zika virus izolovan iz sjemene tečnosti, smatra se da je seksualni kontakt izuzetno rijedak način prenosa virusa. O prenosu sa majke na dijete tokom trudnoće ili dojenja postoje vrlo oskudni podaci. ECDC (Evropski centar za kontrolu i prevenciju bolesti) ukazuje na moguću povezanost između zika virusne infekcije u trudnoći i mikrocefalije ploda, koja se istražuje od oktobra 2015. godine kada je Ministarstvo zdravlja Brazila prijavilo neuobičajen porast slučajeva mikrocefalije nakon epidemije zika virusne groznice u sjevero-istočnom dijelu zemlje. Francuska Polinezija je prijavila porast broja slučajeva sa malformacijama centralnog nervnog sistema tokom 2014/ 2015 nakon epidemije od septembra 2013. do marta 2014. godine. Istraživanja o povezanosti zika virusne infekcije i Guillain – Barre sindroma su u toku u Brazilu i Francuskoj Polineziji.
Koji su simptomi Zika virusne infekcije? Inkubacioni period nije precizno utvrđen, ali se smatra da iznosi nekoliko dana. Najčešći simptomi su blaga groznica i osip po koži, obično udruženi sa konjunktivitisom, bolovima u mišićima i opštom malaksalošću. Infekcija je obično blaga i prolazi u roku od 2 do 7 dana. Vjeruje se da ostavlja trajan imunitet.
Kako se dijagnostikuje Zika virusna infekcija? Dijagnoza se postavlja PCR metodom ili izolacijom virusa iz uzoraka krvi. Serološka dijagnostika je otežana zbog mogućnosti ukrštenih reakcija sa drugim flavivirusima kao što su prouzrokovači denge, žute groznice i West Nile groznice.
Kako se liječi? Liječenje je simptomatsko, što podrazumijeva nadoknadu tečnosti, suzbijanje bola i drugih simptoma koje ova bolest uzrokuje. Ne postoji specifičan lijek niti vakcina za ovu bolest.
Kako se možemo zaštititi? Prevencija Zika groznice podrazumijeva redukovanje populacije komaraca i izbjegavanje uboda komaraca. Eliminacija i redukcija mjesta gdje se komarci legu, može biti najvažnija mjera u sprečavanju nastanka oboljenja. Za eliminaciju i kontrolu populacije komaraca, preporučuje se sledeće: – ukloniti ustajalu vodu iz posuda za cvijeće, flaša, kontejnera za vodu i na taj način onemogućiti da ta mjesta postanu mjesta gdje se legu komarci; – zatvoriti tankove za vodu tako da komarci ne mogu ući u njih; – izbjegavati gomilanje smeća, zatvoriti ga u plastične kese i kontejnere; – očistiti odvode za vodu tako da se ona ne zadržava; – koristiti mrežice za prozore i vrata kako bi se smanjila mogućnost kontakta komaraca i ljudi.
Da bi se prevenirali ubodi komaraca, osobe koje naseljavaju područja gdje su komarci posebno aktivni, putnici i naročito trudnice, trebali bi se pridržavati sledećeg: – zaštititi izložene dijelove tijela sa majicama dugih rukava, pantalonama dugih nogavica, šeširom; – koristiti repalente koje su odobrile zdravstvene vlasti (i primjenjivati ih kako je navedeno u specifikaciji); – spavati pod mrežama protiv komaraca. Informacije za putnike Osobe koje putuju u zemlje u kojima je registrovano obolijevanje od Zika groznice trebalo bi da koriste mjere zaštite od uboda komaraca. Obzirom da su komarci roda Aedes aktivni tokom cijelog dana, mjere zaštite treba primjenjivati tokom cijelog dana, naročito tokom sati najviše aktivnosti komaraca (sredinom jutra, kasno popodne i u sumrak).
Mjere prevencije uboda komaraca: – koristiti repalente koje su odobrile zdravstvene vlasti (i primjenjivati ih kako je navedeno u specifikaciji); – zaštititi izložene dijelove tijela majicama dugih rukava, pantalonama dugih nogavica, šeširom; – upotreba insekticid-tretiranih komarnika je od suštinskog značaja ako smestaj nije adekvatno obezbijeđen ili klimatizovan. – spavati pod mrežama protiv komaraca.
Add comment