Pandemija je povećala korupciju širom Evropske unije, čiji su građani povremeno morali da potežu lične veze da bi dobili zdravstvenu njegu, a neke vlade su koristile krizu za sopstvenu korist, saopštila je organizacija Transparensi internešenal (Transparency International – TI).
Istraživanje, u kojem je učestvovalo više od 40.000 ljudi u 27 članica EU, od oktobra do decembra 2020, pokazalo je da se 29% ljudi oslanjalo na usluge ili prijatelje i porodice sa dobrim vezama da bi pristupili javnom zdravstvenom sektoru. Mito je direktno dalo 6% ispitanika.
– Zdravstvo je posebno bilo žarište korupcije dok su se vlade borile protiv pandemije kovida-19 – navodi se u godišnjem izvještaju TI o iskustvima i percepciji ljudi o korupciji u EU Globalni barometar korupcije – EU 2021.
Najveći stepen korupcije u zdravstvenom sektoru zabilježen je u Rumuniji (22%) i Bugarskoj (19%), a oslanjanje na lične veze je bilo najčešće u Češkoj (54%) i Portugalu (46%).
Mnogi ispitanici su ocijenili da njihova vlada nije upravljala pandemijom na transparentan način. U Francuskoj, Poljskoj i Španiji tako misli 60% učesnika istraživanja.
TI je ocijeila da su nalazi istraživanja “posebno zabrinjavajući tokom pandemije kovida-19, kada je građanima bila hitno potrebna zdravstvena pomoć i vakcine”.
-Ne samo da je oboljelima od kovida-19 potrebna zdravstvena pomoć, nego vlade širom EU organizuju vakcinaciju da zaštite one najranjivije i planiraju da izdvoje više milijardi eura za oporavak poslije pandemije. Korupcija ugrožava sve te aktivnosti – dodaje TI i poziva vlade EU da udvostruče svoje napore da osiguraju pravedan oporavak od pandemije.
U izvještaju se ukazuje da su Mađarska i Poljska koristile krizu kao “izgovor za podrivanje demokratije” usvajanjem propisa koji su oslabili demokratske institucije.
Drugi političari su krizu vidjeli kao “šansu da profitiraju”, dodaju autori izvještaja, ukazujući na lobiranje za nabavku zaštitnih maski i skandale u koje su bili umiješani neki njemački poslanici.
Pored zdravstvenog sektora, trećina stanovnika EU smatra da se korupcija u cjelini pogoršala u njihovoj zemlji, pokazuju rezultati istaživanja. Gotovo polovina stanovnika ocjenjuje da njihova vlada ne radi dobro na rješavanju tog problema. Ispitanici su posebno izrazili zabinutost zbog “ugodnih veza” između vlada i privatnog sektora i očigledne lakoće s kojom kompanije mogu smanjiti svoje poreske račune.
– Ovi rezultati treba da budu poziv na buđenje. Postoje mnoge akcije koje odmah treba da budu sprovedene, kao što je povećanje transparentnosti lobiranja i na nacionalnom i na nivou EU i rješavanje problema izbjegavanja poreza – izjavio je direktor Transparensi internešenel Mihil van Hulten, piše EURACTIV.com.
Add comment