Jabuka je biljka iz porodice Rosaceae. Postoji preko 7.500 kultivara domaće jabuke. Zbog prijatnog ukusa i arome, relativno velike hranljive vrijednosti i bogatog sadržaja minerala i vitamina, jabuke su omiljeno i korisno voće za ishranu djece i odraslih.
Jabuke su mnogo hranljive zbog sadržaja ugljenih hidrata, odnosno voćnih šećera. Plod jabuke uglavnom od šećera sadrži fruktozu i glukozu, koje organizam lako i potpuno koristi i dobija potrebnu energiju. Bjelančevina ima veoma malo, a zastupljene su svega 0.4%. Jabuka sadrži 84% vode, pa se koristi kod osoba koje se nalaze na tretmanima redukcije tjelesne težine. Ona je jako dobar izvor mineralnih sastojaka, naročito je bogata kalijumom, natrijumom, kalcijumom, fosforom i gvožđem, od čega najviše ima kalijuma. Pored minerala obiluje i voćnim kisjelinama, kao što su jabučna, limunska i taninska, a koje su odgovorne za osvježavajući ukus ove vrste voća. Pomenute kisjeline su značajne za uspostavljanje normalnog aciditeta (kisjelosti) u organizmu i od značaja su za varenje hrane. Voćne kisjeline povoljno djeluju na lučenje želudačnih sokova, ali i na apetit. Od vitamina najviše su zastupljeni B1 i B2, potom vitamin C, kao i znatne količine karotina koji se u organizmu pretvara u aktivni oblik vitamin A. Kora jabuke sadrži mnogo više vitamina nego unutrašnji djelovi jabuke, pa je preporučljivo da se jede sa korom, pošto se prije konzumiranja dobro opere vodom. Jabuke treba dobro sažvakati, jer unošenjem većih komadića može dovesti do opterećenja želuca. Žvakanje je ujedno korisno, jer se time postiže mehaničko čišćenje zuba i desni i na taj način održavamo higijenu naših zuba i usne duplje.
Ljekovitost
Sirova, ostrugana jabuka se preporučuje za redovno konzumiranje kod zdravih osoba, a i osoba koje imaju katar (upalu) crijeva ili dijareju. Studije su pokazale da su jabuke odlična preventiva u nastanku Alchajmerove i Parkinsonove bolesti. Antioksidansi kojima je ovo voće bogato smanjuju uticaj supstanci koje se luče kada je organizam pod stresom i mogu da umanje oštećenja na nervnim ćelijama izazvana ovim bolestima. Jabuke su bogate antioksidansima, naročito ako se uzimaju sa korom. Svakodnevno konzumiranje ovog voća štiti neurone u mozgu i kičmenoj moždini.
Jabuka sadrži dosta pektina koji ima sposobnost bubrenja, pa dovodi do upijanja i toksičnih produkata koji
„Jedna jabuka na dan, ljekar iz kuće van.”
se nalaze u crijevima i na taj način lako odstranjuje otrove iz organizma. Nutricionisti preporučuju tzv. „jabučni dan”, kada se jedu samo jabuke i pije čist jabukov sok, čime se odstranjuje „šljaka” koja se stvara i nagomilava u organizmu prilikom uzimanja namirnica životinjskog porijekla (meso, jaja, sir…). Jabuka sadrži celulozu i neke druge materije koje povoljno djeluju na peristaltiku crijeva, što uzrokuje brže pražnjenje crijeva koje može nastati usljed smanjene fizičke aktivnosti, naročito kod starijih osoba. Pektin koji se nalazi u jabuci povoljno djeluje na sluznicu crijeva, pa je sa drugim sastojcima u jabuci blago i neškodljivo sredstvo protiv opstipacije i dijareje. Kora jabuke sadrži više pektina od ostalog dijela, pa se upravo iz tog razloga upotrebljava za liječenje dijareje kao i za urednu defekaciju, zbog čega se preporučuje uzimanje čaja od osušene kore jabuke.
Istraživanja su pokazala da dvije jabuke dnevno snižavaju nivo masti u krvi, sprečavaju nastanak arteroskleroze i infarkta srca.
Jabuka u sebi sadrži najviše kalijuma, koji je jako važan za pravilan rad svih ćelija u organizmu, jer učestvuje u biohemijskim procesima u ćeliji. Slobodno se može reći da je kalijum za ćelije čovjeka, ono što je kalcijum za kosti.
Profesor Leo Bine, stručnjak za dijetetiku, jabuku je uvrstio u najkorisnije voće u ishrani za „vječitu mladost organizma”. Za jabuku je kazao: „Jedite najmanje dvije jabuke dnevno ako vam je stalo da budete zdravi i da što duže ostanete mladi, bez obzira na Vaše godine.”
(Literatura: „Voće i povrće, hrana i lijek”, Đ. Jovanović)
Priredio: Miomir Šoškić, student Farmaceutskog fakulteta – Podgorica
Add comment