[heading size=”6”]Nije bitno da li ste muškarac ili žena, jeste li mladi ili stari, bogati ili siromašni – zaista je posebno kad vam neko kaže: „Lijepo mirišete”. Čije samopouzdanje ne ojača kada to čuje?[/heading]
Kompliment „lijepo mirišeš” potvrda je posebnosti naše ličnosti. Osjećamo da smo prihvaćeni kao jedinka i uživamo u prijatnom osjećanju da smo odabrali pravi parfem, čime smo potvrdili osjećaj za stil.
„Da nemamo čulo mirisa, ne bismo imali ni osjećanja”, kaže američki psiholog mirisa Rejčel Herc u svojoj knjizi „Miris želje”. Mirisi značajno utiču na naš život. Mogu da prenesu osjećanje sigurnosti, podstaknu strahove i radost ili probude sjećanja. Mirisi utiču na učenje, navike u kupovini, procjenjivanje drugih ljudi. Čulo mirisa određuje i ukus, ne samo u pogledu jela i pića, već i izbora partnera.
Mozak upija informacije o mirisima, čak i kada toga nijesmo svjesni. Zavirite u istorijske knjige i vidjećete da su mirisi i prve vrste „parfema” uvijek igrali bitnu ulogu u životu ljudi. Čak su i primitivni narodi smatrali da je miris divljeg cvijeća, vlažne šume ili svježeg bilja – prijatan,
ljekovit i privlačan. Stoga je sasvim prirodan poriv za obitavanjem u okruženju prijatnih mirisa, ili još više, za stvaranjem tih mirisa.
Prije najmanje pet hiljada godina Egipćani su spaljivali mirisno cvijeće, začine i smole u čast boga Sunca Amona Ra. Do danas su sačuvani crteži na zidovima pogrebnog hrama kraljice Hatšepsut koji prikazuju priču o plovidbi pet brodova ka Rogu Afrike, da bi otuda bile donesene skupocjenosti – tamjan i miro za vjerske obrede.
Upotreba tamjana raširena je iz Arabije do Grčke i Indije, a on je goreo u grčkim domaćinstvima svakom mogućom prilikom. Svaki bog je imao svoj miris. Ubrzo su i Rimljani prihvatili ovaj običaj, koristeći ga
i u ritualima i u kozmetičke svrhe. Sagorevali su mirisne smole u svojim domovima da bi im sobe bile mirišljave, a i sami su stajali u dimu da bi se namirisali. S vremenom su zaboravili ritualno značenje ovog procesa i otkrili da mirisi doprinose postizanju ličnog zadovoljstva.
Prelazak sa ritualne na ličnu primjenu ispoljio se u svim naprednim kulturama tog doba, od starih Egipćana do Grka i Rimljana. Prvi su čak sproveli i prave studije o proizvodnji i primjeni parfema, koje su imale i naučni pristup. Tim putem Egipćani su vrlo rano uspjeli da vežu aromatične supstance mirišljavih biljaka za masnoće ulja i tako stvorili mirisne masti. Ne iznenađuje podatak da su samo bogati ljudi koristili mirise. Dakle, čak i u prvim drevnim društvima „parfem” je bio statusni simbol.
Pravi pioniri upotrebe parfema bili su Arapi. Oni su unaprijedili tehnike destilacije koje su bile poznate Egipćanima i Vizantincima do tog stepena da su proizvodili čista esencijalna ulja. Ljekaru i alhemičaru Ibn Sini, poznatom pod imenom Avicena, pripisuje se otkriće ružine vodice. On je koristio alkohol da izdvoji esencijalna ulja iz cvjetova, čime je udario kamen temeljac za proizvodnju parfema u tečnom stanju.
U XI i XII vijeku krstaši su prvi donijeli u Evropu saznanje o mirišljavim vodama. Prve dozvole za proizvodnju parfema izdate su u Francuskoj, u XII vijeku, kada je kralj Filip Avgust 1190. godine osnovao prvi esnaf proizvođača parfema i rukavica. Isprva dva dosta različita zanata, stvorila su koristan savez. Pošto su nove rukavice imale jak i neprijatan miris sredstva za štavljenje, prije prodaje na njih su nanosili lijepe parfemdžijske mirise.
Prvi parfem savremenog profila stvoren je 1370. godine. Nazivao se Eau de Hongrie („mađarska voda”), a nastao je od mješavine esencijalnih ulja ruzmarina i lavande. Po jednoj verziji, napravljen je za mađarsku kraljicu Eržebet.
Kada je Katarina Medici došla na francuski prijesto, poslije udaje za Anrija II (1533), dovela je i svog ličnog kreatora parfema. Kraljica je vjerovala svom parfe-maru Reneu le Florentenu, pa su se ubrzo mirišljave vode, puderi i pomade ovog darovitog Italijana uveliko prodavali u Parizu. Radnja čuvenog stručnjaka za mirise nalazila se u ulici Pont o šanž, na mostu koji je dugo važio za stjecište pariskih parfemdžija. Parfemi su se u to vrijeme takođe proizvodili u Grasu, malom gradu u Provansi.
U XVI vijeku pojavila se ekstravagantna nova bočica po imenu pomander i izazvala uzbuđenje među plemkinjama. Bila je to posudica od srebra, zlata ili ebanovine, napunjena mošusom, cimetom, alojom ili ćilibarom, poznata stoga i kao „jabuka od ćilibara” ( franc. pomme d'ambre), od čega je potekao izraz „pomander”. Pored estetske i dekorativne svrhe, pomander je trebalo da služi kao zaštita od kuge, pošto se vjerovalo da miris ima očišćavajuću moć. Čistoća je tada imala drugačije značenje od današnjeg i odnosila se isključivo na spoljašnjost, prije svega na odjeću. Parfem je služio kao zaštitna maska, koja je mogla i da „pročisti” sredinu.
Luj XIV važio je za nekoga ko ima neprijatan tjelesni zadah. Pokušavao je da ga prikrije tako što bi u šetnju nosio pomander napunjen ćilibarom, a posteljina mu je bila natopljena vodicom od pomorandžinog cvijeta. Čitav krem društva XVII vijeka parfemisao se, samo da bi se prikrili neprijatni mirisi. Za vrijeme vladavine Luja XV etikecija je čak propisivala obaveznu upotrebu mirisa, koji su svakoga dana morali da se mijenjaju. Smatralo se da je čuvena Madam de Pompadur svake godine samo na parfeme trošila pola miliona franaka.
Add comment