Hirurški pristup liječenja
Hemoroidalna bolest predstavlja skup simptoma uzrokovanih komplikacijama koje zahvataju hemoroidalno tkivo. Iako je ova bolest prepoznata i tretirana još u antičkom dobu od strane Hipokrata, smatra se bolešću savremenog čovjeka. Na to ukazuje i podatak da 50% ljudi iznad 30 godina boluje od ovog oboljenja, i da je taj broj u stalnom porastu. Češća je kod muškaraca nego kod žena.
Hemoroidi (šuljevi) predstavljaju anatomske vaskularne formacije (češće arterijske nego venske). Savremene teorije o etiopatogenezi koju je postavio WHFThompson 1975. godine ukazuju da je spoj arterija i vena u završnom dijelu debelog crijeva i čmara direktan i vrši se preko šantova. U slučaju kada je spoj stalno otvoren, dolazi do povećanja protoka krvi, odnosno do hipervaskularizacije A-V anastomoza unutar hemoroidalnog tkiva, što za posljedicu ima proširenje hemoroidalnih vena, kao i prolaps analne mukoze uzrokovan slabljenjem kondenzovanog perihemoroidalnog vezivnog tkiva, odnosno Parksovog ligamenta.
Postoje unutrašnji, iznad dentalne linije, neosetjlivi na ubod, i spoljašnji distalno od dentalne linije u analnom kanalu jako bogat nervnim završetcima.
Postojanje unutrašnjih kemoroida ne znači samo po sebi bolesno stanje – samo kada počnu da daju simptome. Komplikacije (krvarenje; protruzija; tromboza; inflamacija) inače predstavljaju zaštitu analog kanala od mehaničkih povreda, pomazu održavanju kontinencije, gasova i tečnih stolica.
Hemoroidalna bolest ima progresivnu evoluciju, uglavnom oboljevaju GLAVNI HEMOROIDALNI ČVOROVI na 3,7 i 11h i razlikujemo 4 evolutivna stadijuma:
1. uvećani ne prolabiraju
2. uvećani prolabiraju, spontano se reponiraju
3. prolbiraju ne povlače se spontano 3a. normalna pozicija dentalne linije 3b. totalna dislokacija dentalne linije
4. prolabiraju ne povlače se spontano i komplikuju se strangulacijum.
Kod svih bolesnika sa hemoroidalnom bolešću potrebno je uraditi digitorektalni pregled, rektoskopiju i kolonoskopiju.
Konzervativni tretman podrazumijeva adekvatni režim ishrane, higijene, primjenu antihemoroidalnih masti i čepića, phlebotoničku i antiinflamatornu peroralnu terapiju, sklerozacija u I i II stadijumu ubrizgavanjem uljanog rastvora fenola, na pr. 3% aethoxysclerol submukozno i provocira se fibrozna reakcija, ili kombinovati sa postavljanjem Barronovim ligaturama, fotokoagulacija – infracrvenim zracima je jednostavna i bezbolna procedura kojom posti\emo fibrozu toplotom, krioterapija -nije se pokazala kao uspješan postupak.
Hirurški pristup liječenja: hirurška terapija je indikovana u IIIb i IVstadijumu, kao i u ostalima u kojima konzervativni tretman ne daje adekvatan odgovor i nemogućnost trajnog zaustavljanja krvarenja, koja dovode do rapidnogpada u krvnoj slici.
U Crnoj Gori se uspješno sprovode:
– Otvorena haemoroidektomija po Miligan-Morganu
– zatvorena po Fergusonu
– staplerska hemoroidopexia
– THD-transanalna hemoroidalna dearterizacija
Otvorena haemoroidektomija po Miligan-Morganu –
najšire primjenjivana metoda i kod nas do dan danas. Hirurška procedura kojom se otklanja hemoroidalno tkivo sa mukozom i dijelom kože koje izaziva prolabiranje i krvarenje. Naziva se otvorena jer se defekti mukoze ostavljaju neušiveni.
Staplerska hemoroidopexia – karakteriše je minimalno invazivni postupak u kome se transanalno istovremeno vrši podvezivanje svih završnih grana.
THD-transanalna hemoroidalna dearterizacija – je najsavremenija hirurška procedura trajnog rješavanja hemoroida bez reza. U svijetu je zauzela primat i u trajanju od pola sata podvezuje se arterija koja preko arterijsko-venskog šanta direktno puni hemoroidalne vene. Intervencija se izvodi u venskoj analgo-sedaciji. Prednost je što pacijent neposredno nakon zahvata može da jede. Postoji specijalno konstruisan anoskop sa hladnim svijetlom i ugradjenom DOPLER SONDOM koja je povezana sa THD-aparatom.
Izvršena je analiza po kojoj THD ima sljedeće prednosti u odnosu na klasičnu: izvodi se u lokalnoj anesteziji, bezbolan i brz oporavak, trenutno radno sposoban, krvarenje je minimalno, trajno rešenje.
Potrebno je riješiti se predrasuda i skrupula u svijesti kod ljudi, koje dovode do toga da se pacijent javlja ljekaru kada je bolest uznapredovala, i pridržavati se sljedećih preporuka:
1. redovno prazniti crijeva (koristiti hranu bogatu vlaknima (svježe voće, povrće, cerealije) uzimajte dosta tečnosti (najbolje običnu vodu 6-8 čaša dnevno)
2. izbjegavajte pikantnu, začinjenu, kiselu i masnu hranu (uzimajte češće i manje obroke)
3. izbjegavajte dugo sjedenje na WC šolji i naprezanje prilikom pražnjenja
4. održavajte redovnu higijenu analnog predjela, naročito nakon stolice, i pri tome ne koristite jake sapune i kupke
5. regulišite svoju tjelesnu težinu (gojazne osobe imaju veći pritisak u trbuhu i rektumu,
6. izbjegavajte dizanje teškog tereta
7. izbjegavajte dugo sjedenje
8. poželjna je umjerena fizička aktivnost svakog dana.
FAKTORI RIZIKA
– navike u ishrani (ljuta, začinjena hrana, alkohol, kafa, manji unos žitarica)
– opstipacija
– određena stanja vezana za ženski genitalni život (menstruacija, trudnoća, porođaj, oralna kontracepcija)
– sklonost vezana za zanimanje (pretežno sjedeći ili stojeći položaj), sport ili hobi (biciklizam, motorciklizam)
– psihički faktori (stres – smanjuje tkivni tonus uopšte a posebno krvnih sudova)
– starost sa svojim degenerativnim poremećajima
– kompresija u području male karlice
– nekontrolisana primjena laksativa
– nasljedna slabost vezivnog tkiva
– opšti poremećaji (dijabetes, gojaznost).
Pišu:
Dr Vesna Mitić-Lakušić, mr sc specijalista opšte kirurgije
Dr Predrag Bajić, mr sc specijalista opšte i digestivne kirurgije
Dodajte komentar