Definicija
Karotidna endarterektomija je hirurška procedura u okviru koje se karotidna arterija otvara i čisti od aterosklerotičnih plakova (u najvećem broju slučejeva) a sa ciljem prevencije moždanog udara. Rezultati procedure su dugotrajni, ali zbog činjenice da je ateroskleroza progresivna bolest, može ponovo doći do nakuplajnja aterokslerotskog plakna na mjestu očišćene arterije.
Indikacije
1. Apsolutno indikovano u simptomatskih pacijenata sa stenozom >70% dijagnostikovane neinvazivnim metodama i u pacijenata sa stenozom >50% dijagnostikovanu konvencionalnom arteriografijom sa niskim operativnim rizikom i sa tim da je predviđena stopa mortaliteta i perioperativnog moždanog udara <6%.
2. Kod asimptomatskih pacijenata, prilikom donošenje odluke o karotidnoj revaskularizaciji u razmatranje treba uzeti: pacijentov komorbiditet, očekivani životni vijek i druge individualne faktore, kao i sam izbor pacijenta uz razmatranje odnosa rizika i dobiti od intervencije.
3. Indikovana je u asimptomatskih pacijenata sa karotidnom stenozom >70% ukoliko je rizik od perioperativnog moždanog udara, infarkta miokarda ili smrti manja od 3%.
4. Ukoliko nema kontraindikacija, intervenciju bi trebalo učiniti dvije nedjelje poslije moždanog udara.
Opis procedure
Karotidna endarektomija se izvodi u sterlnim uslovima i standaradnoj operacionoj sali. Pacijent kući odlazi istog dana ili nakon dan ili dva boravka u bolnici, u zavisnosti od stanja.
1. Procedura se sprovodi u lokalnoj, regionalnoj ili opštoj anesteziji.
2. Vaskularni hirurg pravi rez na prednjoj strani vrata, cervikotomiju, kako bi pristupio karotidnoj arteriji.
3. Nakon uklanjanja plaka koji je ometao protok krvi, vaskularni hirurg vrši rekonstrukciju karotidne arterije na više načina – direktnim ušivanjem, komadom vene, sinteteskog materijala ili zamjenom arterije venom ili sinteteskim graftom.
4. Nakon toga incizija se zatvara po slojevima.
Rizici
1. Moždani udar, prihvatljiva stopa kod asimptomatskih pacijenata je do 3%, kod pacijenta sa prethodnom simptomatologijom TIA ( tranzitorni mozdani udar) ili RIA (reverzibilni moždani udar) prihvatljiva stopa post-operativnog moždanog udara je 5-7%.
Nakon procedure medicinsko osoblje će zamoliti pacijenta da pomjera ruke i noge i izvršiti neurološki pregled kako bi se utvrdilo postojanje novonastalih neuroloških deficit;
2. Srčani udar;
3. Oštećenje živaca.
Preoperativna priprema
Razgovarajte sa vašom porodicom oko donošenja odluke o proceduri.
Konsultujte se sa vaskularnim hirurgom oko modifikacije terapije pred proceduru.
U okviru pripreme za operaciju potrebno je uraditi:
– internistički/kardiološki pregled (EKG, teleradiografija srca i pluća);
– po potrebi: EHO srca;
– biohemijske analize (glikemija, urea, kreatinin, bilirubin, AST, ALT, Na, K, Cl, holesterol, trigliceridi, fibrinogen, S-proteini, S-albumini, S-Fe, S-TIBC);
– hematološke analize (PT, aPTT, vreme krvarenja, TT, KKS, krvna grupa, SE, HDR, HPT, ACT, hemostatus 2),
– anesteziološki pregled.
Doc. dr sci med. Nikola Fatić, vaskularni hirurg
Add comment