Istorija razvoja nefrologije u Crnoj Gori

Prvo nefrološko odjeljenje u Crnoj Gori formirano je 1985. godine, u Kliničkom centru Crne Gore u Podgorici. Načelnik tog odjeljenja bio je dr Rajko Radović, internista. Prvu subspecijalizaciju iz oblasti nefrologije u okviru interne medicine u Crnoj Gori završila je prof. dr Marina Ratković, 1991. god. na Medicinskom fakultetu u Beogradu. Kasnije su joj se pridružili: dr Branka Gledović (Podgorica), dr Fahru­din Hadrović (Berane), dr Miodrag Stanković (Bar), dr Budimir Rakonjac (Bijelo Polje), dr Predrag Stanković (Pljevlja), te mr sc. dr Cena Kajević (Rožaje).

U Crnoj Gori postoji 10 dijaliznih centara. U sjever­noj regiji oni su zastupljeni u Bijelom Polju, Beranama, Pljevljima i Rožajama. Centralna regija raspolaže centrima u Podgorici i Nikšiću, a južna u Baru, Herceg Novom, Kotoru i Budvi. Broj dijaliznih centara na teritoriji Crne Gore oform­ljen je u odnosu na broj stanovnika, u odnosu na broj pacije­nata, te prema konfiguraciji terena: geografske karakteristike Crne Gore, putna i saobraćajna infrastruktura, udaljenost pacijenata od dijaliznih centara, usluge u mjestu stanovanja, obezbjeđenje boljeg kvaliteta života pacijenata.

Centar za hemodijalizu u Podgorici počeo je sa radom 18.6.1979. god. Raspolaže sa četiri aparata marke “Fresenius” i centralnim snabdijevanjem vode. Nefrološko odjeljenje sa hemodijalizom otvoreno je 1985. god. Urološko-nefrološka klinika Kliničkog centra otvorena je aprila 1997. god. (Nefrološko i Urološko odjeljenje).

Centar za hemodijalizu u Nikšiću oformljen je 1983. godine i funkcionisao je u sklopu Dijalize u Podgorici. Ruko­vodilac je dr A. Vujović.

Centar za hemodijalizu u Bijelom Polju postoji od 1983. god. Raspolaže aparatima marke “Gambro” i “Freseni­us”. Rukovodilac je dr Budimir Rakonjac.

Centar za hemodijalizu u Pljevljima pacijentima pr­uža usluge od 1993. god. Aparati su marke “Fresenius” i “Int­egra”. Rukovodilac tog odjeljenja je dr Predrag Stanković.

Centar za hemodijalizu u Baru postoji od 1997. god. Aparati su “Fresenius”, “Integra”. Rukovodilac je dr Miodrag Stanković.

Centar za hemodijalizu u Herceg Novom osnovan je 1997. god. Aparati kojima raspolaže su “Fresenius” i “Inte­gra”. Rukovodilac je dr Biljana Dapčević.

Centar za hemodijalizu – Rožaje postoji od 2003. god. Ovdje su zastupljeni aparati marke “Integra” i “Gambro” 200. Rukovodilac je dr Cena Kajević.

Centar za hemodijalizu u Kotoru funkcioniše od 2006. god. Aparati su marke “Fresenius”, “Integra” i “Gamb-ro”. Rukovodilac je dr Edita Starović.

Centar za hemodijalizu – Budva postoji od 2006. god. Zastupljeni su „Integrini” i “Freseniusovi” aparati, a ru­kovodilac je dr Ranko Lakić.

Centar za hemodijalizu u Beranama oformljen je 1990. god. Aparati su marke “Gambro” AK 10, 100, 200; “Fre­senius” 4008, 5008 i “Integra”. Rukovodilac je dr Fahrudin Hadrović.

Berane – dijalizni holidej centar

Centar za dijalizu u Opštoj bolnici – Berane otvoren je oktobra 1990. god. Edukacija ljekara i medicinskih sestara vršena je na Vojnomedicinskoj akademiji u Beogradu. Prvi aparati koji su se našli u upotrebi bili su “Gambro” AK 10 i 100. Sada su to “Fresenius” 4008, 5008, “Gambro” 200 i “Inte­gra”.

Od maja 2010. god. useljena je nova zgrada oprem­ljena za rad po savremenim standardima. Sadržaji dijalize dostupni su u dvije odvojene sale (pozitivna, negativna), postoji odvojeni sanitarni čvorovi i ulazi, administrativni blok za osoblje, za reverznu osmozu koja se vrši posredstvom “Gambro” aparature. Osoblje čine doktor internista nefrolog i medicinske sestre.

Ovdje se vrši i planiranje dijaliza koje funkcioniše po principu holidej dijaliznog centra. Predviđa se pružanje ovog vida zdravstvenih usluga turistima sa Sjevera Crne Gore. Ovaj centar funkcioniše po kapacitetima (dvije smje­ne). Iako stručnost osoblja i raspoloživost savremenih apa­rata imaju zadovoljavajući nivo, treba stalno raditi na tome da se unaprijede kvalitet dijaliza i zaštita osoblja i pacijena­ta.

Piše: dr Fahrudin Hadrović, internista – nefrolog