SRBIJA je po Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (SZO) zemlja sa umjerenim, odnosno srednjim rizikom od divljeg polio virusa, koji izaziva dječju paralizu, a nalazi se u neposrednom okruženja zemalja u kojima je taj rizik visok, najnovije je izvještaj koji je objavio Institut za javno zdravlje Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”.
Kako je povodom Nedjelje imunizacije, podsjetio Institut za javno zdravlje Srbije “Dr Milan Jovanović Batut”, prošle, 2023. godine se navršilo 25 godina od poslednjeg registrovanog autohtonog slučaja dječije paralize izazvanog divljim poliovirusom u Evropskom regionu SZO (Turska 1998. godine).
Srbija u neposrednom okruženju zemalja koje sa visokim rizikom
– Sve zemlje regiona stekle su status zemalja bez poliomijelitisa u junu 2002. godine i taj status se održava 22 godine. Naša zemlja je u neposrednom okruženju zemalja koje je SZO proglasila zemljama visokog rizika za uspostavljanje transmisije u slučaju importovanja divljeg poliovirusa, a i sama je u grupi zemalja sa umjerenim (srednjim) rizikom – navode u Institutu “Batut”.
Hitno pojačati obuhvat vakcinacijom
Dodaju da je, pored toga, u našoj zemlji više puta potvrđen ilegalni transport, ali i boravak azilanata i migranata, iz zemalja u kojima se polio endemski održava.
– Iz Avganistana, Pakistana, kao i iz drugih zemalja – navodi “Batut”.
Zato je neophodno da se podigne obuhvat vakcinacijom i petovalentnom vakcinom DTaP-IPVHib, protiv difterije, tetanusa, velikog kašlja, dečije paralize i oboljenja izazvanih hemofilusom influence tip B.
Obuhvat vakcinacije ispod potrebnog, najmanje vakcinisanih u Beogradu
Od 1. januara 2015. godine primarna vakcinacija protiv ovih bolesti sprovodi se sa tri doze kombinovane petovalentne vakcine (DTaP-IPVHib).
Međutim, izvještaj o sprovedenoj vakcinaciji u toku 2022. pokazuje da je obuhvat i ovom vakcinom na nivou mnogo nižem u odnosu na onaj koji bi trebalo da bude.
U 2022. godini on je iznosio 91,9 odsto, a treba 95.
Analiza obuhvata vakcinacijom kombinovanom petovalentnom vakcinom po okruzima pokazuje da je u 2022. godini obuhvat u 12 okruga dostigao ciljnu vrijednost od 95 odsto i više planirane djece, dok je obuhvat manji od 90 odsto registrovan u dva okruga. Najniži obuhvat od 85,8 odsto registruje se na teritoriji Grada Beograda – podaci su “Batuta”.
Najniži obuhvat u centralnoj Srbiji bio je u Surdulici – 70,4 odsto, i Mionici – 56 odsto. Na teritoriji Vojvodine najniži obuhvat zabilježen je u Odžacima – 79,1 odsto, i Titelu – 72,1 odsto.
Sve o dječijoj paralizi
Dječja paraliza, poliomyelitis, je veoma zarazna bolest koju izaziva virus koji nakon unošenja u organizam može da izazove i oštećenja nervnog sistema uzrokujući i paralizu (oduzetost). Kod jedne od 200 zaraženih osoba razvija se paraliza, a kod 5 do 10 odsto osoba sa paralizom dolazi do smrtnog ishoda zbog paralize mišića za disanje.
Kao “mala bolest” karakteriše se simptomima kao što su:
- temperatura
- slabost
- glavobolja
- mučnina i povraćanje.
Ukoliko bolest napreduje u “veliku” javljaju se:
- jaki bolovi u mišićima
- ukočenost vrata i leđa
- pojavu akutne mlitave oduzetosti, koja je karakteristična po asimetriji i koja ostavlja doživotnu invalidnost.
Prenosi se direktnim kontaktom, uglavnom fekalno oralnim
Bolest se javlja pojedinačno i u epidemijama, a prenosi se direktnim kontaktom, uglavnom fekalno-oralnim. Vrijeme od unošenja uzročnika u organizam do razvoja bolesti se kreće od 3 do 35 dana. Kod oboljelih virus se izlučuje stolicom do šest nedjelja od početka bolesti.
Ovo je bolest dece uzrasta do pet godina života u 80 do 90 odsto slučajeva.
Vakcina data u više doza daje zaštitu tokom života. Broj slučajeva dečje paralize u svetu je smanjen za 99 odsto od 1988. godine, zahvaljujući primeni vakcine.
Poslednji slučaj obolevanja u Srbiji registrovan je 1996. godine.
Blic
