Različite su procjene u opisima društvenog položaja žene u Crnoj Gori. Njegoš je razliku u postupcima prema Muslimankama u odnosu na Crnogorke istakao u stihovima Gorskog vijenca. Zena u uslovima ratnog življenja, piše Kusovac, bila je „nosilac ekonomskih funkcija porodice, radila je najgrublje poslove na njivi, u vinogradu, oko stoke, a u određenim ‘tranzitnim’ krajevima nosila teške tovare za novac […] I pored takvog položaja, žena u Crnoj Gori se smatrala vrlo zaštićenom. Još je Vialla de Sommieres (guverner Boke kotorske za vrijeme francuske okupacije) u svojim „Voyage historique et politique au Montenegro” istakao geslo Crnogoraca: „hrabro braniti od despota i njegovih saveznika svoju slobodu, svoju vjeru, ženu i imanje” i njegovu spremnost da bi „se osvetili zbog i najmanje uvrede i strogopoštuju tuđe žene”. I Danilo Lekić u svojoj interpretaciji „Francuzi u Cetinju” sa zadovoljstvom navodi mišljenje Šarla Iriarte, „naučnika, istoričara, publiciste i umjetnika”, koji je o crnogorskoj ženi rekao sljedeće: „I kao kći i kao sestra, supruga ili majka, Crnogorka je bolje zaštićena od Francuskinje ili Engleskinje, znači i od svih drugih žena u evropskim zemljama. A kralj Nikola I Petrović u svojem književnom djelu „Balkanska carica” položaj crnogorske žene oslikao je sljedećim stihovima:
„Ali vama ko se može Odužiti Crnogorke
Bose, gladne, trudne, nage
za nama se potucate po granicama domovine da nam skromni tain date
Vi nijeste od nas manje, Kad nastupe žive muke,
Vode, praha i olova Dodaju nam vaše ruke…”
Dr Kusovac, kao ginekolog i dugogodišnji načelnik Ginekološko-akušerskog odjeljenja u Bolnici na Cetinju, prisustvovao je rođenju više od 20. 000 beba.
Kusovac je dobitnik Trinaestojulske nagrade i najvećeg priznanja za rad u zdravstvu Plakete dr Petra Miljanića. Etički stav, kao ljekar, istakao je riječima: „Ja sam pacijentima uvijek bio dužan, jer ako je neko vezao svoje zdravlje za moju ljekarsku intervenciju, to mi je predstavljalo veliku čast. Radeći svoj posao po savjesti, nastojao sam da odužim taj dug. Uvijek sam smatrao da mi je nafačno, da me veseli kad vidim trudnicu, ili dvoje mladih koji se vole”.
Piše: doc. dr Bozo Vuković
Add comment