Prof. dr sc. med Bogdan Pajović
Univerzitet Crne Gore, Medicinski fakultet
Prvi simptom koji upozorava da je prostata uvećana je bezbolno i učestalo mokrenje. Te potrebe vremenom postaju češće, obuhvatajući svako doba dana i noći. Evolucija oboljevanja od adenoma prostatae je obično dugotrajna, pri čemu bolest prolazi kroz tri stadijuma.
Prvi ili rani stadijum odlikuje se učestalim i otežanim mokrenjem, ali uz potpuno pražnjenje mokraćne bešike. Često mokrenje javlja se najprije noću. U lakšim slučajevima mokri se jedan do dva puta noću, a u težim pet do šest puta, što ometa odmor i san. Kasnije se učestalo mokrenje javlja i u toku dana. Mokrenje je otežano praćeno napinjanjem i često zauzimanjem naročitog položaja. Uprkos napinjanju čeka se na mlaz koji je tanak a ponekad sa prekidima. Karakteristično je da su smetnje izražene naročito noću i u jutarnjim časovima zbog venske kongestije (nagomilavanja krvi) u oblasti karlice.
Drugi stadijum zove se stadijum nepotpunog pražnjenja jer se nepotpuno prazni mokraćna bešika. Za razliku od prvog stadijuma, u mokraćnoj bešici poslije završenja mokrenja zaostaje mokraća tzv. rezidualni urin. Količina rezidualnog urina može iznositi od nekoliko desetina do nekoliko stotina ml mokraće. Zbog nepotpunog izbacivanja mokraće česta je urinarna infekcija i oštećenje funkcije bubrega. Bubrezi stvaraju mokraću i teško izlučuju u stalno ispunjenu mokraćnu bešiku. Toksične materije koje normalno izlučuju bubrezi sada se nagomilavaju u tijelu, pa dolazi do intoksacije organizma. Azotne materije u krvi su povećane (urea i keatinin), uz gubitak apetita, mršavost, suv jezik, opstipaciju (zatvor) sa slikom hronične uremije. Ovaj stadijum može potrajati od više mjeseci do nekoliko godina.
Treći stadijum bolesti odlikuje se velikom rastegnutošću bešike, koja je prepuna mokraće. Mokrenje je učestalo i pri tome se izbacuje mala količina mokraće. Čest je i nevoljni gubitak mokraće u vidu stalnog kapanja. Mokraća curi iz prerastegnute bešike, kao tečnost iz prepunog suda (mokrenje usljed prelivanja). Znaci popuštanja bubrega su češći i jače izraženi nego u drugom stadijumu. Organizam je hronično intoksiciran. Infekcija je vrlo česta u ovom stadijumu i može se manifestovati u obliku zapaljenja bubrega ili čak formu trovanja krvi. Evolucija bolesti može biti veoma duga, sa postepenim pogoršanjem. Veličina adenoma nije u srazmjeri sa težinom kliničke slike. Ponekad manji adenomi imaju teže poremećaje mokrenja nego veliki adenomi. Nije bitna veličina adenoma, već u kojoj mjeri otežava izbacivanje mokraće iz bešike. Potrebno je naglasiti da veličina prostate nije od presudnog značaja za utvrđivanje načina liječenja, već količina zaustalog urina u mokraćnoj bešici.
