U istraživanju provedenom 2011. godine, korišten je samo jedan modul MKT, onaj usmjeren na prerano zaključivanje, u kojem su osobe sa shizofrenijom raspoređene po slučaju u aktivnu kontrolnu grupu ili u grupu metakognitivnog modula. Istraživanje je dokazalo kako je došlo do značajnog poboljšanja u prikupljanju podataka, a osim toga je primjećen trend smanjenja uvjerenosti u misli sumanutog sadržaja kod osoba iz grupe MKT modula naspram učesnika kontrolne grupe.
Još jedno istraživanje uporedilo je 18 učesnika metakognitivne grupe sa kontrolnom grupom pacijenata sa liste čekanja. U obije grupe su učestvovale osobe sa dijagnozom shizofrenije u remisiji, a mjere procjene su uzete prije i nakon tretmana, odnosno u razmaku od 2 mjeseca. U poređenju sa kontrolnom grupom, učesnici iz metakognitivne grupe su imali veću redukciju distresa uzrokovanog sumanutim mislima, bolje pamćenje, kvalitet socijalnog života i manje izraženo prerano zaključivanje.
Najnoviji dostupni pregled efikasnosti ovog pristupa je uradio Moritz sa saradnicima 2014 godine. Autori su analizirali 18 dostupnih evaluacijskih studija prema tri kategorije: sigurnost i prihvatljivost pristupa; pozitivni simptomi i kognitivne pristranosti. Rezultati u kategoriji sigurnosti i prihvaćenosti tretmana upućuju na visok stepen prihvaćenosti tretmana od strane učesnika koji ga procjenjuju zanimljivim, zabavnim i prikladnim za preporuku i ostalim osobama s istim poteškoćama. U kategoriji sumanutih misli i pozitivnih simptoma, većina studija upućuje na smanjivanje izraženosti spomenute simptomatike. U zavisnosti od upotrijebljenih mjera procjene (najčešće korištene skale su PANSS i PSYRATS), efekti tretmana kreću se od malih preko umjerenih pa sve do razmjerno velikih u 18 studija koje su anaizirali.
Zaključak:
Istraživanja pokazuju da se kognitivno-bihevioralna psihoterapija, psihoedukacija i metakognitivni trening ubrajaju u važne komplementarne intervencije farmakoterapije. Ovaj trening je usmjeren na izoštravanje metakognitivnih sposobnosti i psihoedukaciju, kao i na pružanje uvida i korektivnih iskustava učesnicima sa ciljem prevođenja naučenog u svakodnevno funkcionisanje i redukciju relapsa. Intervencije ovog tipa bi trebale postati integrativni dio standadne terapije osoba sa shizofrenijom i ostalim poremećajima iz psihotičnog spektra. Pozitivni rezultati koje smo dobili tokom rada u SPB Dobrota u Kotoru su u korelaciji sa prethodno objavljenim rezultatima o subjektivnoj procjeni treninga od strane pacijenata.
Azra Deljković, mr sci dr spec. psihijatar
Dom zdravlja Pljevlja
Berina Mrzić, mr psihologije
kognitivno-bihevioralni psihoterapeut
Filozofski fakultet Sarajevo
Add comment