Kao što većina ljudi zna kroz lično iskustvo, bol u leđima može da bude veoma kompleksan i težak za postavljanje precizne dijagnoze, odnosno identifikaciju izvora problema. Zbog svoje multifaktorske prirode, ali i stanja koja mogu da imputiraju bol u kičmi, dijagnostika bola u kičmi treba da bude sadržajna, precizna i u velikoj većini slučajeva potkrijepljena dodatnim pretragama, posebno specijalizovanim pregledima kao RTG, CT skener i magnetna rezonanca.
Većina akutnih epizoda i hroničnih bolnih stanja u leđima povezana je sa mišićima, odnosno mišićno tetivnim spojevima u različitim anatomskim regijama kičmenog stuba. Komplikovana anatomija i biomehanika spinalnih mišića, česte epizode mišićnih povreda, te skraćivanje pojedinih mišićnih grupa zbog lošeg držanja tijela i savremenog sedenternog načina života i rada, veoma često u zajedničkoj interakciji dovode do pojave ili recidiva bola u kičmi.
Različita pripojna mjesta pojedinih mišića određuju tip i lokaciju bola, kao i segment u čijem pokretanju učestvuju. Kod pacijenata čiji problem traje duže od tri mjeseca, ili kod pacijenata sa predominatnim bolom u donjim ekstremitetima, potrebno je poštovati klinički i dijagnostički protokol, kao i principe terapije.
Učestala oboljenja kičmenog stuba koja dovode do pojave hroničnog bola kroz izmijenjenu biomehaniku kičmenog stuba, obično su hernijacije diskusa, degenerativna oboljenja diskusa i istmična spondilolisteza kod mlađih i odraslih (20-60 godina), dok kod starijih odraslih dominiraju oboljena fasetnog kompleksa i degenerativna spondilolisteza. U određenim uslovima neka oboljenja mogu da veoma vjerno imitiraju bol u leđima, no srećom to su rijetka reumatska zapaljenska stanja, neki oblici diseminovanog infektivnog sindroma, kao i anatomske varijacije u građi kičmenog stuba.
Kineziofobija, odnosno strah od pokretanja kičmenog stuba u raznim fiziološkim pravcima, kao i usvajanje defanzivne posture stajanja i hodanja karakteristični su za obje grupe.
ASA (American Spinal Association) nakon mnogo neadekvatnih pokušaja dijagnostičke klasifikacije spinalnog bola podijelila je tip spinalnog bola prvenstveno na mehanički (oboljenja kičme i mekih tkiva kičme) nemehanički (tumori, infekcije, inflamatorne reumatske bolesti) i viscelarni tip bola (aneurizme aorte, nefrolitijaza, pankreatis, prostatitis, PID).
Mehanički bol u kičmi nastao kao posljedica oboljenja koštanih i mekotkivnih struktura kičmenog stuba čini 90% uzroka bola u kičmi i, koristeći tzv. sindromski pristup, podijeljen je na dominantan bol u određenoj spinalnoj regiji i radikulopatiju, odnosno bol koji se širi u gornje i donje ekstremitete.
Draško Vuković
Add comment