Dr Dušan Nenezić mr sci. fizijatar
Akupunkturolog, kiropraktičar
Sub spec. PRP prolomezoterapija
Kroz dugogodišnju praksu i liječenje pacijenata vidimo da je dijagnoza diskus hernie sve učestalija kod mlađe generacije, vrlo česta kod sportista, ali i dalje srednja generacija u najvećem procentu pati od ove dijagnoze koja predstavlja – saputnika savremenog načina života.
Upravo zbog toga se iznalaze nove metode liječenja i prave njihove optimalne kombinacije.
Spinalna trakcija – dekompresija kičme
Trakcija kao terapijska metoda predstavlja istezanje određenih djelova tijela korišćenjem mehaničke sile, pa uz kiropraktiku spada u mehano procedure.
Trakcija je postupak povlačenja ili istezanja aplikovano na tijelo u cilju istezanja određenog dijela tijela ili razdvajanja 2 ili više djelova tijela. U fizijatrijskoj praksi, korišćenje trakcije se često ograničava na cervikalnu ili lumbalnu kičmu sa ciljem oslobađanja od bola u, ili porijeklom iz ovih regija.
Još od vremena Hipokrata, za ispravljanje skolioze takođe je korišćena trakcija.
Postoje različiti tipovi trakcije u današnjoj kliničkoj upotrebi. Najšešće su mehanička, hidraulična ili motorizovana, manuelna, i autotrakcija. Mehanički oblici trakcije koriste hidraulični ili motorizovani sistem kotura sa tegovima, zajedno sa halterom ili uređajem sa remenom koji se postavlja na tijelo pacijenta.
Fizioloski efekti
Cilj spinalne trakcije je da se pršljenovi međusobno istežu jedan od drugog. Svrha je generalno da se formira više prostora za nerve tamo gdje oni izlaze iz kičmenog stuba, i da se smanji pritisak na hrskavicu diska između kostiju i na same male spinalne zglobove. Pri nižim intenzitetima, može takođe da se koristi za istezanje malih spinalnih mišića.
Podaci o promjenama u dimenziji i pritisku lumbalnih pršljenova uzrokovanih trakcijom nisu konačni. Dolazi do smanjenja u međupršljenskom pritisku sa 50-100 funti, aplikacije faktički uzrokuju povećanje međupršljenskog pritiska. Evidentno da dosta informacija nakon kliničkog ispitivanje i testova favorizuju redukciju hernije kao komponente abnormalnog lumbalnog diska sa pratećom trakcijom.
Naučni forumi su dokazali fiziološki efekat trakcije i da dovodi do stimulacije proprioceptivnih receptora u vertebralnim ligamentima i monosegmentalnim mišićima, mogu izmijeniti ili inhibirati neuralni input iz tih struktura. Kao i kod drugih teorija koje objašnjavaju fiziologiju trakcije.
Tipovi trakcije
Postoji više tipova spinalne trakcije: ona može biti kontinuirana i intermitentna; prema položaju tijela može biti horizontalna i vertikalna, a može se izvoditi i u vodi. Razlika je između kontinuirane i intermitentne trakcije. Intermitentna trakcija podrazumijeva uključivanje i isključivanje/smanjivanje vučne sile. To se može vršiti manuelno ili mehanički. Kontinuirana trakcija je kada se vučna sila održava na duži vremenski period, obično ne više od 30 minuta. Bez obzira što se to čini manuelno, obično se vrši mehanički jer vučna sila može da se održava stabilno duži vremenski period.
Vratna dekompresija
Za cervikalnu kičmu (vrat) potrebno je oko 20-30 funti da se postigne razdvajanje. Ovo je relativo uzan opseg zato što veličina i težina glave ne varira značano. Za lumbalnu trakciju količina vučne sile potrebna da se započne separacija pršljenova je polovina težine tijela. To znači da ako ste teški 180 funti, biće potrebno 90 funti vučne sile da se započne razdvajanje spinalnih zglobova i kostiju. Pri istezanju vratnog dijela kičme, pri intermitentnoj trakciji, koriste se halteri za glavu koji se postavljaju ispod brade naprijed i pozadi, potiljačno. Istezanje vratnog dijela kičme može se izvoditi i bez kontakta sa bradom i temporomandibularnim zglobom, može se koristiti podloga, držač glave u obliku slova V na koji se postavlja vrat pacijenta.
Lumbalna dekopresija
Kada se frikcija prevaziđe u lumbalnoj kičmi, glavni fiziološki efekat trakcije je elongacija. Istraživači su prijavili širenje lumbalnog međuprostora primjenom trakcione sile – težine od 70-300 funti. Ovo širenje je prosječno malo veće od 3 mm po jednom intervertebralnom nivou. Dužina vremena da se separacija održi ostaje neodređena, sa studijama koje dokumentuju trajanje distrakcije od 10-30 minuta poslije tretmana.
Tehnika i metodika primjene
Trakciju treba izvoditi tako da se dobije maksimalni efekat uz optimalnu silu opterećenja. Dokazano je da se istezanjem povećava intervertebralni prostor za 1.5 do 2.5 mm, a samim tim dolazi do deblokade intervertebralnih zglobova, do istezanja ligamenata, dolazi do istezanja mišića, fibroelastičnih tkiva, poboljšava se cirkulacija, vaskularizacija.
Ovaj vid trakcije aplikuje se na “rastavljajućem stolu” u položaju na leđima, pacijent se fiksira pojasevima, a istezanje vrši ritmično u kratkim vremenskim intervalima od 10 do 60 sekundi, ukupnog trajanja od 10 do 30 minuta. Ovaj vid trakcije je veoma pogodan, jer smjenjivanjem istezanja i popuštanja u regularnim vremenskim intervalima, sprječava ishemiju, smanjenu prokrvljenost istegnutih mekih tkiva i lakše se podnosi.
Doziranje
Elemente doziranja čine veličina trakcione sile i trajanje procedure. Razni autori primjenjuju različitu trakcionu silu: za lumbalnu kičmu – od 200 do 50 N, čak i do 900 N (!); za cervikalnu kičmu – od 10 do 150 N; trakciona sila zavisi od toga da li je bolni sindrom akutan ili hroničan.
Kod akutnog sindroma primjenjuje se manja sila, kod hroničnog – veća. Intermitentna trakcija primjenjuje se sa većom silom od kontinuirane.
Trajanje procedure je različito i zavisi od vrste trakcije i primenjene sile. Trajna ekstenzija na krevetu primjenjuje se malom silom i može da traje nekoliko časova. Lumbalna ekstenzija traje od 10 do 30 minuta, a cervikalna od 5 do 15 minuta.
Liječenje se sastoji od 10 do 20 procedura, na drugi dan ili jednom nedjeljno. Ako ni poslije 7 do 8 procedura ne nastupi nikakav efekat, trakcija se prekida.
Indikacije:
- hernijacija i protruzija diskusa,
- faset sindrom,
- suženje intervertebralnih otvora,
- kompresija i iritacija spinalnih nervnih korjenova,
- paravertebralni mišićni spazam,
- spondilolisteza,
- bol nakon operacije diska,
- lumbalni i cervikalni sindrom,
- glavobolja,
- vrtoglavice.
Kontraindikacije – pacijenti sa lokalnim i sistemskim bolestima zglobova, ligamenata, kostiju, mišića, TU, RA, sa vaskularnim promjenama, Pejs maker, dekomenzacija KVS, opšta slabost.
Trakcijom se može postići razmicanje površina apofiznih zglobova, smanjenje protruzije diskusa, istezanje mekih tkiva, relaksacija paravertebralne muskulature, mobilizacija zglobova.
Jedinstven je pristup u liječenju dr Nenenzića jer se radi u kombinaciji sa infiltracionim terapijskim metodama i akupunkturom, te se zaokružuje sistem liječenja i postužu odlični rezultati kako u stepenu otklanjanja bola, tako i ukočenosti i poboljšanja pokretljivosti. Pacijenti zadovoljni ovim vidom liječenja imaju stabilne rezultate i pored oštećenja diskus hernija, vode kvalitetan način života, sprovode sportske aktivnosti, bave se poslom i hobijima.
Upravo su to najveći benefiti modernog pristupa u liječenju:
– obezboliti stanje,
– otkloniti ukočenost,
– rasteretiti međupršljenski prostor,
– ojačati muskulaturu i
– voditi kvalitetetan način života i sa diskus hernijom.
Dodajte komentar