Prema posljednjim dostupnim statističkim podacima o stanju obolijevanja od karcinoma prostate u Crnoj Gori, ova bolest se javlja kod oko 7% populacije muškaraca starijih od 40 godina, a njegova učestalost raste sa starenjem. Nezavisno od vrste promjene, danas se smatra da čak oko 80% populacije muškaraca starijih od 50 godina ima potrebu za praćenjem stanja prostate od strane stručne osobe. Treba imati na umu da Monstatovi podaci za 2006. godinu pokazuju da je stopa umiranja od ove vrste bolesti bila 13.96%.
U okviru nastavka projekta promocije preventivnih aktivnosti, u organizaciji Podgoričkog doma zdravlja 19. aprila održano je predavanje o prevenciji i ranom otkrivanju karcinoma prostate. Skup koji je održan u restoranu “Ribnica”, pored ostalog imao je za cilj i da istakne značaj saradnje Saveza udruženja penzionera, Fonda penzijsko-invalidskog osiguranja (PIO), domova zdravlja u Podgorici i Danilovgradu te Ministarstva zdravlja i Ministarstva rada i socijalnog staranja. Plod te interakcije, Memorandum o saradnji, koji je potpisan prije nešto više od mjesec dana, polazišna je tačka za sprovođenje cijelog niza edukacijskih programa i programa preventivne zaštite zdravlja. Stručnu tribinu o karcinomu prostate, prevashodno namijenjenu starijim Podgoričanima, održao je hirurg/urolog doc. dr Petar Kavarić. Velikom broju prisutnih obratili su se i direktor Fonda PIO Duško Perović, direktorica Danilovgradskog doma zdravlja Zorica Kovačević i predsjednik Komisije za zdravstvo u Udruženju penzionera Glavnog grada Svetozar Pejović.
– Dom zdravlja u Podgorici snažno podržava sve mjere i projekte koji se odnose na promociju zdravlja i zdrave stilove života cjelokupnog stanovništva, a posebno naših starijih sugrađana, jer osim liječenja izabrani ljekari su usmjereni i na preventivne preglede u cilju sprečavanja nastanka progresije hroničnih oboljenja koja su najčešći uzrok obolijevanja i umiranja naše i svjetske populacije – naveo je u uvodnom dijelu skupa direktor Podgoričkog doma zdravlja dr Nebojša Kavarić.
Ističući značaj edukacije, predavač doc. dr Petar Kavarić posebno je naglasio animiranje za skrining muškaraca starije životne dobi jer upravo oni predstavljaju najugroženiji dio populacije kada je u pitanju sklonost ka obolijevanju od karcinoma prostate, drugom u nizu najčešćih uzročnika umiranja populacije muškaraca Crne Gore i najčešćeg malignog oboljenja u ovoj grupi. U okviru najave planiranog preventivnog programa koji će u vidu pilot-projekata biti sproveden u domovima zdravlja u Podgorici i Danilovgradu i obuhvatiti 1.000 ispitanika, doc. dr Kavarić je posebno naglasio da oni treba da uključe ispitanike starije od 50 godina, koji ranije nijesu obavljali ovu vrstu pregleda. Projekat će, po najavi, trajati šest mjeseci, a materijal neophodan za njegovu realizaciju obezbijeđen je zahvaljujući farmaceutskim kućama Hofman La Roš i Farmegra.
Jednostavna analiza krvi, mjerenje vrijednosti PSA enzima, te obavezna klinička kontrola od strane urologa, dobar su osnov za ustanovljenje parametara zdravlja prostate. Ove mjere treba imati na umu tim prije ukoliko muškarac potiče iz porodice čiji su članovi muške loze imali ovu vrstu oboljenja. Tzv. familijarni tumori imaju dvostruko veću šansu da se pojave kod prvog potomka muškarca koji je imao ovu bolest, a čak 10 puta je prisutnija kod drugog direktnog potomka u porodičnoj genezi muškaraca koji su bolovali od ovog karcinoma.
Danas se ne može sa stoprocentnom sigurnošću govoriti o dominantnom uzročniku ove bolesti. Jasno je da način ishrane, životna sredina i porijeklo imaju određenu ulogu u svemu tome, ali još uvijek nedostaju precizni odgovori na uticaj polnih bolesti, virusne etiologije i profesije. Noviji podaci pokazuju da povećena seksualna aktivnost ne djeluje podsticajno na razvoj ove bolesti. Uticaj alkohola može se ogledati u dijelu opstruiranja mokraćnog pražnjenja, a podsticaj za razvoj ove bolesti uočen je tek u nekim ekstremnim slučajevima. Kod mlađih muškaraca bolest može imati veoma agresivan tok, zbog, po pravilu, dobrog zdravlja ostalih vitalnih organa. Simptomatologija je raznovrsna ali nekarakteristična za isticanje sumnje na postojanje bolesti. – Od kad počne začetak samog karcinoma dok on ispuni kliničku simptomatologiju, prođu godine. Kod pojedinih pacijenata karcinogeneza sigurno traje po 10 godina dok se ne pojavi simptomatologija koju on misli da treba da prijavi ljekaru – objasnio je doc. Kavarić.
Prikazujući visoko izraženu senzitivnost postupka uspostavljanja dijagnoza, doc. Kavarić je opisao veliki broj modaliteta prisustva bolesti. Za ishod liječenja ove ćudljive bolesti veoma je važno reagovati kada je bolest u ranoj fazi razvoja. Ovu činjenicu naročito treba da imaju na umu pacijenti, a naravno i njihovi izabrani ljekari i urolozi. Bez obzira na to da li će se odlučiti za neku od terapija suzbijanja uticaja hormona testosterona, relaksacija mokraćnih puteva, uticaja na volumen prostate, za radioterapiju ili hiruršku intervenciju, obaveza je ljekara da razmišlja i o kvalitetu života pacijenta. Ovo, prema tumačenju doc. Kavarića, ima posebnu težinu kada je riječ o seksualnoj aktivnosti muškarca.
Add comment