Srbija će, uz Ukrajinu, Sjevernu Makedoniju i Bosnu i Hercegovinu, do 2100. imati najnižu stopu fertiliteta u Evropi, pokazuju rezultati najnovijeg istraživanja. Ako se postojeći trend nastavi, žene u ovim državama će za manje od jednog vijeka rađati manje od jednog djeteta tokom života.
Stope fertiliteta, odnosno plodnosti u evropskim državama već su ispod globalnog prosjeka, a brojke su zasnovane na tome koliko djece žene rađaju tokom svog života.
Velika većina zemalja širom svijeta neće imati dovoljnu stopu plodnosti, da održi postojeći broj stanovnika do 2100. godine, pokazalo je novo istraživanje objavljeno u stučnom časopisu The Lancet.
Nove projekcije naglašavaju “drastičan pad” te stope u ovom vijeku na globalno nivou, u čemu stručnjaci vide brojne mane, ali i potencijalne prednosti.
Istraživanje koje su predvodili naučnici Instituta za metriku i procjenu zdravlja Univerziteta u Vašingtonu pokazalo je da tri četvrtine zemalja nema dovoljno visoku stopu fertiliteta, da održi postojeći broj stanovnika do 2050. godine.
Do 2100. predviđa se da će to važiti za 97 posto zemalja, jer se procjenjuje da će ukupna stopa plodnosti na globalnom nivou pasti sa 2,23 djece po ženi, koliko je bilo 2021. na 1,68, odnosno 1,57 u 2100.
Da bi se nivo populacije održao u razvijenim zemljama, neophodno je da svaka žena tokom života rodi u prosjeku 2,1 dijete. Ove projektovane stope se ne “razlikuju značajno” od brojki koje predviđaju Ujedinjene nacije, navodi se u komentaru o studiji.
UN su 2022. godine saopštile da se predviđa da će fertilitet na globalnom nivou pasti na 2,1 porođaj po ženi do 2050. godine.
-Predviđa se da će svjetska populacija dostići vrhunac od oko 10,4 milijarde ljudi tokom 2080-ih i da će na tom nivou ostati do 2100. Godine – navodi se u prognozama UN u izvještaju za 2022. godinu.
Predviđanja u pogledu stope fertiliteta za 2050. i 2100. godinu u centralnoj, istočnoj i zapadnoj Evropi ispod su svjetskog prosjeka, a već su ispod onog nivoa koji je potreban za održavanje rasta populacije.
Ukupna stopa plodnosti u zapadnoj Evropi će prema predviđanjima pasti sa 1,53 koliko je iznosila 2021. na 1,44 u 2050, odnosno 1,37 u 2100. godini.
Italija, Španija i Andora imaće najnižu stopu fertiliteta do tada, dok će ta neslavna titula u 2100. godini pripasti Srbiji, Ukrajini, Bosni i Hercegovini i Sjevernoj Makedoniji.
Prema brojkama Ujedinjenih nacija, Evropa i Sjeverna Amerika će dostići vrhunac veličine populacije krajem 2030-ih, jer je stopa fertiliteta još od sedamdesetih ispod dva rođenja po ženi.
Nizak fertilitet “može da bude koristan u pogledu rasta populacije, okruženja, hrane, zdravlja, klimatskih promjena i biodiverziteta”, ali i negativne posljedice u pogledu zdravstvene njege, penzija, socijalne sigurnosti, rada i geopolitike.
Predviđanja o plodnosti do 2100. godine zasnivana su na prosječnom broju djece koje su žene rodile do 50. godine života i uzela su u obzir obrazovanje, zadovoljene potrebe za kontracepcijom, gustinu naseljenosti i smrtnost djece.
IZVOR: Euronews.rs
