Karcinom penisa je rijedak, ali učestalost i stopa smrtnosti su u porastu širom svijeta.
Prema najnovijim istraživanjima, Brazil ima jednu od najviših stopa učestalosti od 2,1 na 100.000 muškaraca.
Između 2012. i 2022. godine, prijavljeno je 21.000 slučajeva karcinoma penisa, prema podacima brazilskog Ministarstva zdravlja. To je uzrokovalo više od 4.000 smrtnih slučajeva, a tokom protekle decenije napravljeno je više od 6.500 amputacija – u prosjeku jedna svaka dva dana.
Utvrđeno je da je najviša stopa učestalosti na svijetu – 6,1 na 100.000 muškaraca u Maranjaou, najsiromašnijoj državi Brazila.
Simptomi karcinoma penisa često počinju čirom na udu koji ne zacjeljuje i sekretom jakog mirisa.
Ako se otkrije u ranoj fazi, šanse za oporavak su velike uz pomoć hirurškog uklanjanja lezije, radioterapije i hemioterapije. Ali ako se ne liječi, djelimična ili potpuna amputacija penisa, a možda i drugih obližnjih genitalnih organa, kao što su testisi, može biti neophodna. Nekim pacijentima se odstranjuje cio penis, što im potpuno promijeni život.
Dr Tijago Kamelo Morao, sa Odjeljenja za urologiju u Centru sa liječenje raka u Sao Paulu, kaže da kod djelimične amputacije, urin nastavlja da izlazi kroz penis.
-Međutim, kod potpune amputacije, otvor mokraćne cijevi se izmješta u perineum (međicu), prostor između mošnica i anusa, što zahtijeva od pacijenta da mokri u sjedećem položaju – objasnio je dr Morao.
Dr Maurisio Dener Kordeiro iz brazilskog Udruženja urologa, kaže da bi nedostatak lične higijene mogao da poveća rizik od raka penisa. Postoji nekoliko faktora rizika povezanih sa rakom penisa, među kojima su zategnuta kožica poznata kao fimoza i pušenje, kaži stručnjaci.
Pored higijene, dr Kordeiro kaže da je uporna infekcija humanim papiloma virusom (HPV), naziv za više virusa koji pripadaju istoj grupi, „jedan od glavnih faktora rizika“. U nekim slučajevima, HPV može dovesti do raka, među kojima je i rak penisa.
-Masovna vakcinacija protiv HPV-a je neophodna zbog njene visoke efikasnosti u prevenciji povezanih lezija. Iako je vakcina dostupna u Brazilu, stopa vakcinacije protiv HPV-a je i dalje niska za djevojčice – dostiže samo 57 odsto, a za dječake ne prelazi 40 odsto. Idealan obuhvat za prevenciju bolesti je 90 odsto – kaže dr Kordeiro.
Međutim, problem sa rakom penisa nema samo Brazil. Prema najnovijim istraživanjima, broj slučajeva raka penisa raste širom svijeta. Stručni časopis JMIR Public Health and Surveillance je 2022. godine objavio rezultate opsežne analize koja je obuhvatila najnovije podatke iz 43 zemlje.
Utvrđeno je da je najveća učestalost raka penisa između 2008. i 2012. bila u Ugandi (2,2 na 100.000 muškaraca), zatim u Brazilu (2,1 na 100.000) i na Tajlandu (1,4 na 100.000). Najmanja je bila u Kuvajtu (0,1 na 100.000).
-Iako zemlje u razvoju i dalje imaju veću incidencu i smrtnost od raka penisa, učestalost je u porastu u većini evropskih zemalja – utvrdio je tim istraživača, koji su predvodili prof. Leiven Fu i prof. Tjen Tjen sa Sun Jat Sen univerziteta u Kini.
Prema istraživanju, u Engleskoj je zablježen porast učestalosti raka penisa sa 1,1 na 1,3 na 100.000 muškaraca između 1979. i 2009. godine, a u Njemačkoj se broj slučajeva povećao za 50 odsto, sa 1,2 na 1,8 na 100.000 između 1961. i 2012. godine.
Prema alatu za predviđanje Svjetskog registra raka, ove brojke će dodatno rasti. Procjenjuje se da će do 2050. godine globalna incidencija raka penisa porasti za više od 77 odsto. Ova promjena u velikoj mjeri može da se pripiše starenju stanovništva, kažu stručnjaci, napominjući da je najveća učestalost zabilježena kod muškaraca u 60-im godinama.
-Rak penisa je rijetka bolest, ali se takođe u velikoj mjeri može spriječiti. Važno je da muškarci svih uzrasta peru penis sapunom i vodom svaki dan i nakon seksualnog odnosa. Takođe upotreba kondoma tokom seksa i uklanjanje kožice operacijom, u slučajevima fimoze, može da smanji rizik od raka penisa – kaže dr Kordeiro.
Prema podacima nezavisne organizacije za istraživanje raka Cancer Research UK, više od 90 odsto muškaraca kojima je dijagnostikovan rak penisa i koji se nije proširio na obližnje limfne čvorove, živi pet godina ili duže.
IZVOR: BBC
