Različite vrste alergijskih reakcija sve su češća pojava u dječjem uzrastu, a alergije predstavljaju globalni trend. Alergija nastaje kao posljedica izmijenjene regulacije imunskog odgovora kod djece koja imaju urođenu sklonost ka ovom tipu reagovanja. Četiri su tipa preosjetljivosti:
– Rana preosjetljivost (I tip);
– Bolesti posredovane antitijelima (II tip);
– Bolesti posredovane imuno kompleksima (III tip);
– Bolesti posredovane T ćelijama (IV tip).
Pri brzim ili ranim alergijskim reakcijama dolazi do degranulacije mastocita i oslobađanja histamina,
serotonina, bradikinina i leukotriena. Klinicki,alergijska reakcija se tada moze ispoljiti u lokalnom i generalizovanom obliku.
Povišene vrijednosti bradikinina uzrokuju vazodilataciju i povećanu vaskularnu permeabilnost, vezivanjem bradikinina za bradikininske B2 receptore.
Kao posljedica dilatacije i povećane permeabilnosti krvnog suda, tečnost prelazi iz lumena krvnog suda u okolno tkivo, prouzrokujući formiranje edema.
Kožni oblici sse ispoljavaju kao urtikarija, angioedem, osip cijelog tijela.
U disajnim putevima mogu se javiti simptomi simptomi rinitisa, astme, kašlja.
Simtomi od strane GIT-a mogu se ispoljiti kao upala želuca, tankog i debelog crijeva, povraćanja i tečne stolice.
CNS: epileptički grčevi, upale živaca.
HEMATOLOŠKI: eozinofilija, smanjen broj trombocita, hemolitička anemija.
Važno je istaći da 8o odsto atopijskih alergijskih bolesti nastaje do 20. godine života, a 6o odsto u prvoj godini života.
Kada govorimo o atopijskim bolestima mislimo na :
– Dermatitis atopic;
– Asthma;
– Alergijske reakcije na hranu;
– Alergijski rhinitis.
ATOPIJSKI DERMATITIS
Atopijski dermatitis je hronično zapaljensko oboljenje kože. Atopijski znači da spada u grupu bolesti koje su nasljedne.
Prevalenca AD je u porastu. Javlja se kod 15 do 30 odsto djece, kao i kod 2 do 10 odsto odraslih.
Atopijski dermatitis cesce vidjamo kod porodica sa manje članova, koje žive u boljim socioekonomskim uslovima i imaju viši nivo obrazovanja . Na pojavu atopijskih bolesti utiču i migracije iz ruralnih u gradske predjele, te povećana upotreba antibiotika (tzv. zapadnjački stil života).
Zasto su atopijske bolesti u porastu ? Jedna od teorija je tzv higijenska teorija.U proslosti nas IgE se borio protiv parazita.Poslednjih dvadesetak godina,parazitoze su u znacajnom opadanju s jedne strane,a upotreba antibiotika u porastu sa druge strane.Nas IgE koji je evolucijski bio spreman za borbu protiv parazita,pocinje inace neskodljive supstance iz nase okoline da “prepoznaje” kao strane.
Atopija je imunski poremećaj koji odlikuje preosjetljivost na inače neškodljive alergene iz okruženja. Dolazi do ekcesivne produkcije IgE.
AD nastaje rano u djetinjstvu. Kod 65 odsto pacijenata simtpomi se razviju u prvoj godini života, a kod 90 procenata prije pete godine.
Kada je u pitanju klinička slika, pojavljuje se eritem, odnosno eritematozne papule koje svrbe, vlaženje i kruste, bakterijska superinfekcija (Staphylococcus aureus).O odojčad su plačljiva i uznemirena i imaju jako izražen pruritus.
U infatilnom stadijumu predilekciona mjesta su obrazi, čelo, brada, ekstenzorne strane podlaktica i potkoljenica, a u juvenilnom (poslije druge godine) više su zahvaćene fleksorne strane ekstremiteta, potom kubitalni i poplitealni dio, vrat, šake, očni kapci, a pruritus je skoro stalno prisutan i intezivan je.
Kod odraslih, predilekciona mjesta su poplitealni i kubitalni regioni, očni kapci, često cijelo lice, šake, potkoljenice, ponekad i stopala.
Za sada ne postoji nijedan terapijski pristup koji bi omogućio izlječenje atopijskog dermatitisa. Liječenje je simptomatsko, a adjuvantna terapija je redovna primjena emolijentnih kremova. Kortikosteroidi se primjenjuju za lokalnu ili parenteralnu primjenu kod težih formi, u obliku masti ili u miksturi sa emolijensom.
Koriste se i oralni H1 antihistaminici, antibiotici za liječenje superinfekcija, kao i
imunomodulatori , poput Takrolimusa i Pimekrolimusa. Koriste se i imunosupresivi, poput MTX, azatioprina i ciklosporina, potom Omalizumab, probiotici, poput Lactobacilus rhamnosus i drugih sojeva, zato što indukuju Th 1 imunski odgovor umjesto Th 2 i time spriječavaju stvaranje IgE, a upotreba u prvoj godini života smanjuje rizik nastanka atopijskog dermatitisa. Takođe, koristi se fototerapija: UVB ili psoralen + UVA (PUVA), te Ketotifen – blokator Ca-kanala.
Suština ekcema je suva i osjetljiva koža sklona svrabu i osipu, kao i svrab koji se osipa. Potrebno je koristiti kupke koje ne isušuju kožu, mlijeko kojim će se spriječiti da se koža dodatno isuši, te eliminisati iritanse i alergene.
URTIKARIJE
Deset do 20 odsto procenata populacije imalo je barem jedan atak urtikarija. Urtikarija i angioedem su isti poremećaj. Naziv urtikarije vodi porijeklo od riječi urtica urens – što znači kopriva.
Add comment