[heading size=”6”]Četvrti intenzivni balkanski seminar telemedicine i elektronskog zdravlja, međunarodno značajan događaj, imao je za cilj da tokom dvodnevnog trajanja, 19-20. novembra 2010. predstavi najnovija iskustva i periodiku telemedicine kao inovativne medicinske nauke. Saradnjom Međunarodne virtuelne elektronske bolničke fondacije (International Virtual e-Hospital Foundation, IVeH) i Ministarstva zdravlja Crne Gore došlo je do ostvarenja ovog značajnog projekta. 4. seminar telemedicine i elektronskog zdravlja održan je u Institutu za javno zdravlje u Podgorici.[/heading]
Projekat promovisanja telemedicinskih dostignuća i elektronskog zdravlja okupio je zavidan broj međunarodno uticajnih eksperata ove oblasti, predstavljača najnovijih medicinskih metoda. Svečano otvarajući Seminar, doc. dr Miodrag Radunović, ministar zdravlja u Vladi Crne Gore, naglasio je značaj primjene najnovijih istraživanja u medicinskoj praksi, ali i neophodnost usklađivanja naših zakona sa evropskom legislativom. Obaveza obezbjeđivanja kvalitetne zdravstvene zaštite, kako je naveo, ponudila je i priliku da se uporede iskustva zemalja regiona i šire, kako bi se doprinijelo implementaciji programa tehnološki najzahtjevnije medicinske grane. Ovo je svakako dio novih strateških projekata koji se kod nas nalaze u izradi.
Dvodnevni prezentacijski program Seminara organizovan je aktivnošću predstavnika IVeH-ovog organizacionog tima predvođenog dr Rifatom Latifijem, profesorom Univerziteta u Arizoni, SAD, u čiji sastav su ušli Moli Beri, Flamur Bekteši, Erion Dašo, Čarls Dorn, Egron Dogjani, Kadri Haksihamza, Kalterina Latifi i Ismet Lecaj. Predstavnici Lokalnog organizacionog komiteta Nebojša Todorović, dr Kenan Hrapović, doc. dr Mileta Golubović, doc. dr Filip Vukmirović i Svetlana Stojanović učestvovali su u realizaciji projekta. Istorijat telemedicine, nauke koja je 1964. – povezivanjem Psihijatrijskog instituta u Nebraski sa ostalim bolnicama u SAD-u – učinila pionirske korake ustanovljenja, detaljno je obrazložio dr Rifat Latifi. On je, takođe, predstavio i osnovne načine telemedicinske edukacije vezane za traumatski i urgentni menadžment. Jedna od bitnih poruka projektovanih nastupom na Seminaru bila je vezana za predavanje dr Carlsa Dorna, univerzitetskog profesora i jednog od važnijih projektanata telemedicinskog programa u SAD-u. Jasno projektovanje očekivanja, logistička podrška, vodstvo, sprovođenje izmjena, finansi-jska platforma i edukacija, raspoloživost ljudskih resursa, telekomunikacija i tehnička opremljenost, fnansijski resursi, legalizacija i procesuiranje predstavljaju osnovne zahtjeve koje je neophodno ispuniti da bi jedan ovakav proces mogao biti ustanovljen. Prednosti telemedicine, mogućnost prevazilaženja prevelike udaljenosti na relaciji ljekar-pacijent, ali i brojne prednosti koje nudi virtuelna elektronska biblioteka kao način organizovanja administracije prezentovao je na Seminaru prof. Ronald Merel, predstavnik Državnog univerziteta u Virdžiniji. Prof. Ačjut Bhatačarja, sa Univerziteta u Arizoni, opisala je aspekte evolucije telepatologije počev od ustanovljenja ove medicinske tehnologije u periodu 1968-1975, u Opštoj bolnici Masačusetsa, do prikazivanja svjedočanstava pacijenata koji su u najnovije vrijeme podvrgnuti ovoj vrsti opserviranja bolesti kože, oftalmologije i sl.
Specifčnosti primjene telemedicine u savremenom medicinskom pristupu kosovskih praktičara, prikazao je dr Ismet Lecaj, IVeH-ov koordinator programa za Balkan i direktor Telemedicinskog centra Kosova. Od 2000. godine, kada je na Samitu G-8 u Berlinu iznesena ideja o implementaciji ovog programa na Kosovu, do danas, došlo je do ozbiljnog uključivanja u proces, a jedan od pokazatelja spremnosti za edukaciju te vrste bilo je organizovanje Prvog intenzivnog balkanskog seminara telemedicine i elektronskog zdravlja u Prištini 2002. godine. Direktor Telemedicinskog programa Arizone, Ronald Vajnštajn, ukazao je na pojedinosti organizacije ovog programa, telepsihijatrijske, telepedijatrijske, teledermatološke i teletraumatske mogućnosti, kao i neke od osobenosti edukacije. Erion Dašo, koordinator implementacije programa telemedicine za Albaniju, govorio je o iskustvu u oblasti teleotalmologije. O tehničkim mogućnostima opremanja programa govorili su Piter Kilkomons i Linda Brenegan, a Endrju Greli i Džoel Bartelemi bili su zaduženi za predstavljanje metoda izbora u sprovođenju programa telemedicine.
Poseban dio programa Seminara činio je okrugli sto koji je bio odlična prilika za uporedno predstavljanje iskustava, preporuka, mogućnosti i namjera ovog savremenog medicinskog programa kada su u pitanju zemlje regiona: Albanija, Kosovo, Makedonija i Crna Gora. Trendovi savremene medicinske nauke koji imaju ozbiljne predispozicije da zažive i kod nas, telemedicinska nauka i elektronsko zdravstvo, u ovom trenutku zahtijevaju ozbiljan angažman najznačajnijih zdravstvenih institucija u smislu donošenja zakonske regulative i obezbjeđivanja najprije fnansijskih resursa, kako bi se stvorio temelj za sprovođenje olakšane primjene medicinskih znanja i tehnika u cilju obezbjeđivanja što kvalitetnije medicinske usluge.
Add comment