Tradicionalno uručivanje godišnjih Medical plaketa, u ime značajnog doprinosa projektu Medical u period između dvije Konferencije, uručila je Slavica Pantelić, u ime organizatora skupa. Prvi laureat, mr ph Željki Bešović iz Agencije za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore, CALIMS – uzvratila je sljedećom porukom organizatoru skupa: – Zahvaljujem se na dosadašnjoj saradnji sa našom agencijom, u moje ime i u ime naše direktorke dr sci med. Majde Šahman Zaimović, i želim vam još puno ovakvih uspješnih i konstruktivnih skupova na kojima ćemo tradicionalno učestvovati. Sljedeća plaketa uručena je mr ph Pavlu Zeliću, iz Agencije za ljekove i medicinska sredstva Srbije. – Veliko mi je zadovoljstvo da dođem ovdje, da učestvujem, da pričamo o stvarno važnim temama koje su od interesa i za region, kao i na jednom mnogo širem planu. Prateći kroz godine, ovaj skup je izrastao u jednu značajnu konferenciju koja okuplja sve nas i povezuje, što se i očekuje, uz jedno divno gostoprimstvo i iskreno prijateljstvo“, istakao je mr ph Pavle Zelić. Treća plaketa otišla je u ruke dr Olivere Kovačević – PZU Kovačević, Budva, koja je saradnica od prvog broja časopisa „Medical“. – Ako je početna idejna nit u nastajanju časopisa „Medical“ bila približiti misao o zdravlju svakom čitaocu jednostavnim a stručnim jezikom, danas svedočimo gustom tkanju pisanih tekstova i zvučnih imena autora. Medical konferencija i Medical sajmovi nižu se iz godine u godinu, okupljajući internacionalnu elitu medicine i farmacije. Ipak, iznad svih uspješno objavljenih stručnih članaka, održanih predavanja i prikazanih sajamskih prezentacija, zlatnom srmom utkani su, učvršeni i novonastali profesionalni i kolegijalni odnosi, uspostavljeni mostovi i saradnja, a prije svega obogaćeni ljudski i prijateljski odnosi svih okupljenih oko jedne misli – uvažiti i poboljšati ljudski život i zdravlje. Zahvaljujem se na dodijeljenoj plaketi, čast mi je biti dio ovoga tima“. Tradicionalno, plaketa je dodijeljena i jednoj farmaceutskoj kompaniji, podržaoca projekta MedicalCG. Ove godine plaketa je dodijeljena kompaniji Actavis, koja je uz Medical godinama. U ime kompanije Actavis, Borislav Kovačević, njen predstavnik za Crnu Goru, primio je plaketu i pozdravio skup: – Pozdravljam ovaj divni skup, a u Crnoj Gori imamo jedan mladi novi tim Actavisa i nadam se da ćete svi imati priliku da ih uskoro upoznate. Što se tiče saradnje časopisa „Medical“ i kompanije Actavis, ona traje dugi niz godina i do sada je bila zaista uspješna, na naše veliko zadovoljstvo. Mogu samo da izrazim želju i nadu da ćemo zajedno u godinama koje slijede biti još uspješniji i da će ta saradnja biti još bolja“, rekao je Borislav Kovačević.
Na konferenciji je učešće uzelo više farmaceutskih kompanija i veledrogerija, kroz organizovanje stručnih i promotivnih predavanja, sa promotivnim štandovima ili učešćem svojih predstavnika na konferenciji, a svoje kapacitete predstavile su i tri bolnice iz Turske: Acibadem hospital group, Liv hospital i Memorijal hospital. Medicalovi višegodišnji saradnici, farmaceutske kompanije Hemofarm, Hemomont, Sanofi, Hoffmann La Roche, Actavis, Merck, Pharma Swiss, Richter Gedeon, Takeda, MSD, Sandoz, Bayer, Salveo, IN pharm, Amicus Pharm, GSK, Pharmanova, Esensa, Cai Pan, Pharmalife, Abbvie kao i veledrogerije Farmegra, Glosarij, Meditas, Farmont, Bosna Lijek, BTL medical, Nativa i Evropa lek – imali su učešće u radu III Medical konferencije. Predavanja su sertifikovana kod Ljekarske i Farmaceutske komore Crne Gore, a izlaganja su, kroz abstrakte, publikovana u Zborniku radova. Rad konferencije počeo je višesatnom radionicom Farmaceutske komore Crne Gore sa temom “Oblikujmo našu budućnostzajedno kroz inovativan model za pokretanje promjena u farmaceutskoj praksi i edukaciji”. Radionicu su vodili dr sci Arijana Meštrović, mr ph, iz Hrvatske i prof. Mike Rouse iz SAD-a. Radionica je obuhvatila sljedeće teme: – KPR (kontinuirani profesionalni razvoj) model u farmaceutskoj profesiji – Procjena i razvoj farmaceutskih kompetencija – Gdje početi? – Savremeni edukativni model koji vodi promjenama u farmaciji – motivacija i individualni planovi – Kvalitet edukacije vodi kvalitetnim uslugama – Najbolje prakse i modeli KPR-a – Diskusija i privrženost promjenama
U okviru prve sesije, dr Valentina Kalinić – Opšta bolnica Bar, (moderator sesije) govorila je o izazovima u liječenju dijebetesa mellitusa tip II, koga karakteriše poremećaj metabolizma, tj. povišeni nivo glukoze u krvi u kontekstu insulinske rezistencije i relativnog deficita insulina. Individualnim pristupom svakom pacijentu, postavljanjem odgovarajućih terapijskih ciljeva, adekvatnom edukacijom i motivacijom pacijenta povećavaju se šanse za postizanje ciljeva liječenja. Prof. dr Snežana Vujošević iz Kliničkog centra Crne Gore iznijela je svoje mišljenje i iskustvo o savremenoj i dostupnoj terapiji kod osoba sa dijabetesom tip II u Crnoj Gori. Istakla je da je u domenu liječenja najbolje sprovesti adekvatnu ishranu, fizičku aktivnost, dostupnu farmakološku terapiju koja se nalazi u preporukama evropskog i američkog Udruženja endokrinologa. Na temu Efikasna i bezbjedna terapija u kliničkoj praksi, govorio je dr Đorđe Krnjević iz KCCG. „Pojava inkretinske terapije dovela je do novog pristupa liječenju šećerne bolesti tipa 2 jer poboljšava glikemiju bez rizika od hipoglikemije ili porasta tjelesne težine. Uz to su kliničke studije dokazale poboljšanje funkcije beta ćelije, a zabilježen je i pozitivan efekat na krvni pritisak, displidemiju, steatozu jetre i funkciju miokarda“. Drugu sesiju je objeležila tema falsifikovanja ljekova, sa moderatorom mr ph Željkom Bešović. Prezentacije su izložili: prof. Zbigniew Fijalek – Farmaceutski fakultet Medicinskog univerziteta, Poljska, koji je govorio o problemu falsifikovanih ljekova, o direktnom i štetnom uticaju na ljudsko zdravlje, kako se efikasno boriti, koja je uloga i značaj svih činilaca zdravstveno – farmaceutskog sistema i nadležnih službi za sprovođenje zakona. „ Falsifikovani ljekovi mogu ubiti bilo putem direktnog trovanja ili neodgovarajućim liječenjem bolesti opasnih po život. Tu je takođe sve više podataka o liječenju i smrtnih slučajeva ljudi koji su koristili preparate nepoznatog porijekla, kupljenih preko internet ponude i prometa izvan legalnog farmaceutskog lanca nabavke (npr. orijentalnih klinika, seks trgovine, teretana), gdje niko ne pita za recept i obavještava o štetnim učincima i miješanju sa drugim medicinskim proizvodima“, istakao je prof. Zbigniew Fijalek. Mr ph Pavle Zelić iz Agencije ze lekove i medicinka sredstva Srbije, prezentovao je iskustva Alimsa sa falsifikovanim ljekovima, a mr ph Milena Adžić iz CALIMS, istakla je da falsifikovani lijek je lijek koji je u cilju prevare pogrešno obilježen s obzirom na identitet i/ili porijeklo, može sadržati ispravne ili pogrešne sastojke u odnosu na deklarisani sastav, biti bez aktivnih supstanci ili sadržati pogrešne količine aktivnih supstanci i biti u pogrešnom ili falsifikovanom pakovanju. Najčešće falsifikovani ljekovi u razvijenim zemljama su takozvani „lifestyle“ ljekovi kao što su ljekovi za liječenje erektilne disfunkcije, intelektualni stimulansi, kortikosteroidi, antihistaminici, hormoni i steroidi, dok se u zemljama u razvoju najčešće falsifikuju ljekovi koji se koriste u liječenju po život opasnih bolesti: antibiotici, onkološki ljekovi, analgetici, kardiovaskularni ljekovi, antimalarici, antituberkulotici i antivirotici (HIV/AIDS). U borbi protiv falsifikovanih ljekova CALIMS sarađuje i sa međunarodnim institucijama nadležnim za ovu oblast. Iskustva kompanije Sanofi u borbi sa falsifikovanim ljekovima iznio je Sanofi sekuriti director CEE / Baltic, Broskowski Grzegorz. Moderator treće sesije „Novi pravilnici“, dr sci med Majda Šahman Zaimović – CALIMS, govorila je na temu „Pravilnik o obilježavanju ljekova“. „Na osnovu Zakona o ljekovima ( „Službeni list CG „br. 56/11 i 6/13), Ministarstvo zdravlja je donijelo Pravilnik o sadržaju i načinu obilježavanja spoljnjeg i unutrašnjeg pakovanja lijeka i sadržaju uputstva za lijek, koji je usaglašen sa regulatornim zahtjevima i sa direktivom 2001/83/EC Evropskog parlamenta i Savjeta Evrope, u oblasti ljekova. Precizirani su i uslovi kada izuzetno, Agencija može, iz razloga hitnosti i u cilju zaštite javnog zdravlja, izdati dozvolu za uvoz lijeka koji nije obilježen u skladu sa odredbama ovog pravilnika“, navela je dr sci med Majda Šahman Zaimović. Mr ph Željka Bešović – CALIMS, prezentovala je temu „Pravilnik o registraciji ljekova, varijacije“, u okviru kojeg se propisuju bliži uslovi za izdavanje dozvole i stavljanje u promet, obuhvaćena je dokumentacija potrebna za izdavanje dozvole za lijek koja se podnosi u obliku opšteg tehničkog dokumenta (CTD dosije), za ljekove za upotrebu u humanoj medicini; i evropskog (EU) dosije, koji se odnosi na ljekove za upotrebu u veterinarskoj medicini i imunološke veterinarske ljekove, a koja je pripremljena u skladu sa direktivama Evropskog parlamenta i Savjeta Evrope. Da se konferencija pokazala kao interaktivna, poučna, sa aktuelnim temama, problemima i mogućnošću pronalaženja rješenja govori i učešće Agencija za ljekove i medicinska sredstva Crne Gore, Srbije, Makedonije i Albanije, čiji su predstavnici imali svoje učešće u okviru okruglog stola „Regulatorni izazovi država regiona u oblasti biosimilara“ sa moderatorom mr ph Majom Stanković. S obzirom da je u pripremi okruglog stola obavila konsultacije sa njegovim učesnicima, što je u vidu abstrakta priloženo u Zborniku radova III Medical konferencije, u nastavku prilažemo pomenuti abstract mr ph Maje Stanković IV sesiju je otvorila dr Marina Delić iz Instituta Dr Simo Milošević, Igalo, koja je bila i moderator ove sesije, govorila je o radiofrekvenci – ciljanoj terapiji. „Novi aparati za ciljanu radiofrekventnu terapiju (T – care terapija), BTL – 600, TR – Therapy Elite & PRO, prenose visokofrekventnu elektromagnetnu energiju u željeno tkivo. Mehanizam dejstva ciljane radiofrekvence se zasniva na transferu elektromagnetne energije visoke frekvencije (500kHz) kroz ljudsko tijelo, stvarajući selektivnu hipertemiju u tkivu. Naučno je dokazano terapeutsko dejstvo u pravcu intenzivne i trenutne redukcije bola, edema, mišićne relaksacije, regeneracije potpornog tkiva i zacijeljivanja povreda. Ovaj efekat je baziran na širenju krvnih sudova (vazodilataciji) pa samim tim i boljeg snadbijevanja hranljivim sastojcima unutar tkiva. Zidovi arteriola se šire i opuštaju se prekapilarni sfinkteri što dovodi do poboljšanja limfne drenaže i postepeno do redukcije otoka (edema). Terapijom se postiže termalni i energetski efekat, što znatno ubrzava efekat liječenja i oporavka. Akupukture i sportske povrede, predavanje dr Dušana Nenezića – PZU Medical centar, Podgorica, predstavilo je pojam i istoriju akupunkture, povrede koje se najčešće tretiraju akupunkturom kao što su: liječenje ramena, liječenje koljena i skočnog zgloba. Prof. dr Marina Ratković – KCCG, moderator V sesije, sa temom „Nova era u liječenju renalne anemije – Prvi kontinuirani aktivator eritropoetinskih receptora“, istakla je da je anemija česta i rana komplikacija hronične bubrežne insuficijencije (HBI) i povezana je sa neželjenim kardiovaskularnim događajima i lošim preživljavanjem bolesnika. Pored kardiovaskularnih bolesti i sniženih vrijednosti hemoglobina (Hgb), oštećena funkcija endotela, malnutricija, hronična inflamacija, sekundarni hiperparatireoidizam, poremećaj metabolizma kalcijuma i fosfora, hiperhomocisteinemija i displidemija povezani su sa sniženim preživljavanjem i sa kardiovaskularnim događajima kod pacijenta sa HBI. Bubrežna anemija utiče na kvalitet života i sveukupno zdravlje pacijenata sa HBI na mnogobrojne načine. Saznanja nekih ispitivanja navode da rano liječenje anemije primjenom metoksipolietilenglikol – epoetinbeta u predijaliznoj fazi usporava napredovanje hronične renalne insuficijencije. Korekcija anemije može usporiti propadanje kradijalne funkcije kod pacijenata sa HBI, a kod pacijenata tretiranih ovim preparatom dokazano je smanjenje hipertrofije lijeve komore, smanjenje frekvencije kardiovaskularnih komplikacija, hospitalizacije i mortaliteta. Svoje učešće u ovoj sesiju, iz oblasti nefrologije i transplantacije bubrega je imala i prof. dr Ulkem Cakir – Acibadem hospital, Turska. Prof. dr Akcakaya Mehmet Osman – Liv hospital, Turska prezentovao je temu u okviru VI sesije: „Fluorescencijom navođena neurohirurgija“, čiji cilj je da se natrijum fluoresceinom (Na – Fl) koji je fluorescentna boja koja se nakuplja u tumorskim tkivima putem poremećene krvno-moždane barijere, koristi u fluorescentnom vođenju operacije raznih tumora mozga. Nema neželjenih efekata u pogledu upotrebe Na – Fl. Prof. dr Miroslav Stojanović – KC Niš, Srbija, sa temom „Hirurško liječenje metastaza kolorektalnog karcinoma u jetri“, ukazao je na promjenu u hirurškom zahvatu jetre zahvaćene metastazama, sa primjenom resekcione terapije hepatitčnih metastaza, koja daje šanse pacijentima za petogodišnje preživljavanje od 21 do 58%; agresivnog hirurškog pristupa, koji se primjenjuje zadnjih decenija, zahvaljujući poboljšanoj hirurškoj tehnici, anesteziji i boljem razumijevanju anatomije jetre. Dr Bojan Milačić – KCCG, „Uloga antibiotske terpije u eri antimikrobne rezistencije“, pojasnio je da se intraabdominalne infekcije ubrajaju u najčešće infekcije u opštoj hirurgiji. Hirurška intervencija, njega bolesnika i antibiotska terapija su ključni faktori u liječenju intraabdominalne infekcije. Antibiotska terapija treba da djeluje i na gram pozitivne i gram negativne bakterije, kao i na aerobne i anaerobne bakterije. Dr Vesna Mitić Lakušić – KCCG, ukazala je na smjernice u terapiji intrahospitalnih i vanbolničkih intrabdominalnim infekcijama, o mogućim komplikacijama, produženim hospitalizacijama, povećanim troškovima liječenja i smrtnog ishoda u slučaju nepravilnog izbora terapije. Kao moderator ove sesije dr Dragutin Višnjić – Opšta bolnica Nikšić, predstavio je temu „Ožiljci i liječenje ožiljaka / hirurški i konzervativni pristup“. Ožiljak je zajednički naziv za promjenu koja nastaje usljed zarastanja rane na koži, sluzokoži ili poslije povrede nekog organa. Formira se tokom 12 do 18 mjeseci od povrede, i za to vrijeme boja mu iz jarkocrvene prelazi u sedefasto bijelu, a veličina smanjuje. Operativni tretman podrazumijeva najčešće dvije dobro poznate tehnike, ekspanziju kože i „Z“ plastiku, gdje nakon primjene terapije ožiljak nikad ne ostaje isti, ili dolazi do poboljšanja ili čak do gotovo potpunog saniranja ožiljka. Moderator VII sesije dr Bojan Stojanović – bolnica Codra, Podgorica, govorio je o kardiorenalnom sindromu koji predstavlja patofiziološki poremećaj funkcije srca i bubrega, gdje akutni ili hronični poremećaj jednog organa podstiče akutni ili hronični poremećaj funkcije drugog organa. „Značaj acetilsalicilne kisjeline u terapiji protokola kardiovaskularnih oboljenja – Koja je najmanja doza“, tema je koju je izlagao dr Nebojša Bulatović – KCCG. Učinak acetilsalicine kisjeline zavisan je o dozi. Uz niske doze (75 – 150mg) dolazi do ireverzibilne inaktivacije COX – 1, koja se u trombocitima ne može obnoviti, pa zbog smanjenja sinteze tromboksana A2 nastupa antiagregacijski učinak. Kod primjene srednjih doza (650 – 4 000 mg na dan) dolazi do inhibicije COX – 1 i COX – 2, što dovodi do analgetskog antipiretskog učinka. Doze više od 4000 mg imaju i antiinflamatorno djelovanje koje je posredovano i učincima neovisnim o prostaglandinima. Ovo dejstvo visokih doza je korisno u reumatskim bolestima, ali je upotreba ograničena zbog znatno veće incidencije nuspojava. Dr Dijana Drekalović – KCCG, govorila je o značaju savremene terapije u kardiologiji. VII sesija je počela sa predavanjem dr Sanje Čizmović – Opšta bolnica Nikšić, sa temom „Ojed beba u porodilištima“, kako spriječiti i liječiti ojed, kao i da je jedna od glavnih karakteristika pelenskog dermatitisa (ojeda) sklonost da se ponavlja. Dr Biljana Ivelja – Dom zdravlja Cetinje, govorila je o najčešćim virusnim osipnim bolestima kod djece, koje se odlikuju temperaturom i pojavom ospe kao stalnim i karakterističnim znakom. U osipne groznice svrstavaju se morbilli, rubeola, varicella exantema subitum, erythema infectivum, bolest šaka, stopala i usta. Dr Olivera Kovačević – PZU Kovačević, Budva, prezentovala je „Uticaj sunčevog zračenja na dječiju kožu“. UVA zraci prodiru duboko u derm, aktiviraju melanin koji je već prisutan, utiču na vezivno tkivo i krvne sudove derma, što rezultira postepenim procesom fotostarenja. Svake godine u svijetu od nemelanomskih tumora kože oboli oko 2 – 3 miliona ljudi i više od 130 000 od melanoma, a umre od svih tumora kože ukupno godišnje oko 66 000 ljudi. Činjenica je da je dječija koža tanja, manje maljava, slabijih interćelijskih veza, manje ekskrecije sebacealnih i ekrinih žlijezda, povećane osjetljivosti na spoljašnje iritanse, povećane permeabilnosti i perkutane apsorpcije, većeg relativnog odnosa površine kože u odnosu na masu i povećanog rizika od potencijalne toksičnosti topijski nanijetih supstanci.
Add comment