Meningealni sindrom je skup simptoma i znakova, od kojih su najvažniji glavobolja, ukočen vrat i pozitivni meningealni znaci. Ovaj sindrom nastaje zbog povećanog intrakranijalnog pritiska i nadražaja korjenova spinalnih živaca.
Kliničke manifestacije:
Glavobolja je najkonstantniji simptom meningealnog sindroma. Nastaje zbog povećanog intrakranijalnog pritiska. Obično je veoma uporna, difuzna, ali ipak najviše izražena u čeonom i potiljačnom dijelu glave. Pojačava se pri kihanju, kašlju i potresu glave.
Povraćanje je posljedica nadražaja bulbarnih centara na dnu IV moždane komore (n. vagus). Ono je bez nauzeje i ne dovodi do olakšanja.
Ukočenost vrata nastaje zbog spazma vratnih mišića, što je posljedica istezanja iritiranih nervnih korjenova. Ukočenost je time veća što je pokušaj fleksije vrata intenzivniji.
Kerningov znak se javlja kao posljedica podražaja odgovarajućih senzitivnih korjenova spinalnih živaca pri istezanju mišićnih tetiva. Izvodi se tako da se bolesniku koji leži na leđima opruženih nogu, dlan lijeve ruke ispitivača stavi na koljeno a desnom rukom se uhvati potkoljenica iznad pete. Tako potpuno ispružena noga se flektira u kuku. Ukoliko je Kerningov znak pozitivan, onda se ne može napraviti pravi ugao između trupa i ekstremiteta. Isti znak se može izvesti kada bolesniku kažemo da se iz ležećeg položaja uspravi u sjedeći položaj. Ako je Kerningov znak pozitivan, onda će bolesnik flektirati noge u koljenima i kukovima, a rukama će se podupirati.
Gornji Brudzinskijev znak je pozitivan ukoliko se noge flektiraju i privlače prema trbuhu pri energičnoj fleksiji glave prema grudnom košu.
Donji Brudzinskijev znak. Pri pasivnoj fleksiji jedne noge u koljenu i kuku istovremeno se flektira i druga noga, ako je znak pozitivan.
Vujićev znak se ispituje tako što se bolesnik položi na leđa, noge mu se postave u pasivan položaj rotacije prema spolja, a ruke u položaj supinacije. Ako je Vujićev znak pozitivan, onda će pri energičnom savijanju glave bolesnika prema grudnom košu, nastati tonično-refleksni pokreti unutrašnje rotacije nogu i aduktne-supinacije stopala, ili jedan od ta dva znaka i pronacioni pokret jedne ili obje ruke.
Bazilarni znaci se mogu pojaviti zbog podražaja nervnog stabla na bazi mozga i povrede motornih nerava, ili njihovih grana, a najvažniji su strabizam, mioza, trizmus, sardoničan osmjeh itd.
Encefalitični sindrom. Pored meningealnih simptoma kod pojedinih, pretežno težih bolesnika, mogu se javiti i encefalitični simptomi, pa se onda radi o meningoencefalitisu. Ti simptomi su: konvulzije, pareza i paralize, te psihički poremećaji.
Meningealni sindrom je praćen i opštim znacima infekcije, temperaturom, anoreksijom. opstipacijom ili prolivom, kožnim manifestacijama itd.
Meningealni sindrom kod dojenčadi po svojim simptomima se znatno razlikuje od meningealnog sindroma kod odraslih. Najvažniji simptomi i znaci su napeta fontanela i hiperestezija, te bolesniji izgled djeteta nego što može objasniti klinički nalaz.
Dr med. Vasilije V. Bošković
Dom zdravlja, Bijelo Polje
Dodajte komentar